CFO'LARIN BÜTÇE DÖNEMİ

General Electric'in efsane CEO'su Jack Welch, geleneksel bütçeleri kaldıran ilk liderlerden biri oldu. Pek çok global şirket GE'yi takip ederken, Türkiye'de de devler yaşayan bütçelerle yol almaya başladı. Pandemi döneminde de birkaç yılda bir tekrar içine girdiğimiz ekonomik krizlerde de yaşayan bütçelerin önemi iyice anlaşıldı. Gerektiğinde revize edilebilen, farklı senaryolarla yönü değiştirilebilen yaşayan, çevik ve dinamik bütçeler bugün işleri kolaylaştırıyor. Artık Eylül-Ekim gibi başlayan bütçe dönemi CFO'lar için bir gerilim dönemi değil. CFO'lar yıl boyu, belli aralıklarla bütçeyi sürekli gözden geçiriyor. Döviz, üretim, satış, ihracat gibi verileri güncelleyip bütçeleri yeniliyor. Yine bir bütçe dönemindeyiz. CFO'ların bütçe dönemine, ajandalarını ve planlarına yakından bakalım.

BÜTÇE DÖNEMİ CFO’LAR İÇİN NE İFADE EDİYOR? CFO’LAR, BÜTÇE PLANLAMA DÖNEMİNE NASIL HAZIRLIKLAR YAPIYOR? YILDA KAÇ BÜTÇE YAPIYORLAR? BÜTÇELER KAÇ KEZ GÜNCELLENİYOR? 2024 BÜTÇESİNİ HAZIRLARKEN DİKKATE AIINAN EN ÖNEMLİ PARAMETRELER NELER? BUSINESS LIFE YAYIN KURULU ÜYESİ ALİ ÇİÇEK SORDU, TÜRKİYE’NİN ÖNDE GELEN CFO’LARI YANITLADI.
 

Barbaros Kubatoğlu
Pegasus Hava Yolları Finans Genel Müdür Yardımcısı:
“HER BÜTÇE DÖNEMİ ZORLU VE HEYECANLI”
Pegasus’ta her bütçe dönemi hepimiz için yeni bir heyecan; çevik olmayı, rehavete düşmemeyi ve maliyet disiplininin önemini hatırlatan bir dönem.

Her bütçe dönemi, içinde yer aldığımız gibi çok dinamik ve çok fazla parametreden etkilenen bir sektör için ayrı bir heyecan ve zorlu bir süreç oluyor. Belli varsayım ve beklentilerle ve stratejinizle uyumlu olacak şekilde, şirketin 1 yıllık operasyonel ve finansal hedeflerini belirliyorsunuz ancak hepsi bir anda olumlu veya olumsuz yönde değişebiliyor.

ÇOKLU SENARYO

COVID-19 pandemisi öncesi yaptığımız bütçede beklentimiz bir önceki rekorlarımızın hepsini kırmaktı ama bir anda tüm uçakları yerde bulduk. O nedenle bir baz bütçemiz oluyor ancak her zaman çoklu senaryolara da çalışıyoruz ki olası aksi durumlar için ana aksiyon planımız elimizde hazır olsun. Pegasus’ta her bütçe dönemi hepimiz için yeni bir heyecan; çevik olmayı, rehavete düşmemeyi ve maliyet disiplininin önemini hatırlatan bir dönem. Bütçe takvimimiz eylülde başlıyor. Şirket içinde paylaştığımız detaylı günlük bazda bir bütçe hazırlama takvimimiz var. Hangi akışta hangi kalemi tamamlayacağımızı, hangi toplantıları yapacağımızı belirtiyoruz. Tabii ki yapmanın yanı sıra tartışmak da bir o kadar önemli ve özellikle bu kısım için zaman ayırıyoruz.

“YILI TEK BÜTÇEYLE KAPATIYORUZ”
“REVİZE ETMİYORUZ” Yılı genelde tek bütçeyle kapatıyoruz. Ancak COVID-19 pandemisi döneminde 2 bütçe yaptığımız dönemler oldu. Ana prensip olarak bütçeyi sıra dışı durumlar hariç revize etmiyoruz. Ancak her ay bütçenin neresindeyiz diye takibimizi yapıp yılı nerelerde kapatırız öngörüsü yapıyoruz. Bütçeyle farkımız varsa hangi aksiyonlarla bunu kapatabiliriz konusunu tartışıyoruz.
EN ÖNEMLİ PARAMETRELER Global ve yerel ekonomik veriler her zaman olduğu gibi bu yıl da bütçenin en önemli parametreleri olacak. Bunun yanı sıra hava yolu işi süper iletken bir iş olduğundan global politik gelişmeler, bölgesel çatışmalar ve bunun turizme etkisi de göz önünde bulunduracağımız unsurlar olacak.

Aslı Aracıoğlu
Metro Türkiye CFO’su:
BÜTÇEDE YEŞİL ENERJİ
2040 yılına kadar karbon nötr olma hedefimiz doğrultusunda adımlarımızı hızlandırıyoruz. 2023’ü “Yeşil Enerji Yatırımlarında Genişleme Yılı” olarak ilan etmiştik. Bu kapsamda “30 mağazaya 30 MW” güneş enerjisi sistemi (GES) yatırımının ilk fazını tamamladık.

2023’ü yeşil enerji yatırımlarında genişleme yılı ilan etmiştik. 500 milyon TL'lik güneş enerjisi sistemi (GES) projesinin ilk fazını devreye alarak 15 mağazada elektrik ihtiyacının yüzde 70’ten fazlasını yenilenebilir enerjiyle karşılamaya başladı. 30 mağazaya 30 MW hedefiyle gerçekleştirdiğimiz projeyle 2040’a kadar karbon nötr olma yolunda önemli bir adım attık. Yatırımın 2. fazına ara vermeden devam ediyoruz.

“FAALİYETLERİMİZİN MERKEZİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VAR”

Tüm faaliyetlerimizin merkezine sürdürülebilirliği koyuyoruz. Sadece yeme içme sektörünün bir numaralı iş ortağı olarak sunduğumuz ürünlerle değil, geliştirdiğimiz projelerle de ekosistemi koruyup daha temiz ve yeşil bir gelecek yaratmak için çalışıyoruz. 2040 yılına kadar karbon nötr olma hedefimiz doğrultusunda adımlarımızı hızlandırırken, 2023’ü “Yeşil Enerji Yatırımlarında Genişleme Yılı” olarak ilan ettik. Bu kapsamda “30 mağazaya 30 MW” sloganıyla gerçekleştirdiğimiz güneş enerjisi sistemi (GES) yatırımının ilk fazını tamamladık. İlk fazda yer alan 15 mağazanın çatılarına ve otopark gölgeliklerine kurulumu yapılan panellerle 18 MW’lık kurulu GES gücüne erişen Metro Türkiye, bu mağazalarının yıllık enerji ihtiyacının yüzde 70’ten fazlasını yenilenebilir enerji ile sağlamaya başladı. Hız kesmeden projenin 2. faz çalışmalarına geçtik. 500 milyon TL değerindeki GES yatırımı tamamlandığında yaklaşık 110 bin kişinin yıllık enerji tüketimine denk gelen toplam 30 MW üretimi gerçekleştirerek, 30 mağazamızda kullandığımız elektriğin yaklaşık yüzde 60’ını temiz enerjiyle karşılamış olacağız. Bu sayede 825 bin ağacın nötrleyebileceği 18 bin ton karbon emisyonunun önüne geçip karbon ayak izini 14 bin tona düşürerek daha sürdürülebilir bir geleceğe katkı sağlayacağız.

DAHA YEŞİL BİR GELECEK

Toplam 500 milyon TL’lik GES yatırımımızın İstanbul Merter ve Pendik, Ankara Etlik ve Batıkent, İzmir Çiğli ve Gaziemir, Antalya Kepez ve Alanya ile Kayseri, Eskişehir, Diyarbakır, Konya, Gaziantep, Denizli, Bodrum olmak üzere 15 mağazamızı kapsayan ilk fazını tamamlamış olmaktan büyük bir mutluluk duyuyoruz. Bulundukları yere ve koşullara göre değişmekle birlikte, bu mağazalarımızın enerji ihtiyaçlarını yüzde 80, yüzde 90 hatta yüzde 100’e varan düzeyde GES ile karşılama şansına kavuşması, daha yeşil bir gelecek için çok değerli. İlk fazda kurulumunu tamamladığımız Ankara Etlik mağazamızın enerji ihtiyacının tamamının yapılan yatırımla elde edilmesi, ne kadar doğru bir adım attığımızın göstergesi. Projede ilk fazın hayata geçirilmesiyle 18 MW’lık kurulu GES gücü kazanmış olduk. Bu, 15 mağazamızın yıllık elektrik ihtiyacının ortalamada yüzde 70’inden fazlasını yenilenebilir enerjiyle karşılayabildiğimiz anlamına geliyor. 2024 sonunda tamamlamayı planladığımız yatırım kapsamında 2. faz çalışmalarına da ara vermeden başladık. 2040’ta karbon nötr olma yolunda ilerlerken, karbon ayak izimizi 14 bin tona düşürmüş olacağız. Hedefimiz elbette enerji ihtiyacımızın yüzde 100’ünü güneşten karşılamak amacıyla GES yatırımımıza devam etmek.

“GLOBAL HEDEFİN YÜZDE 40’INI TEK BAŞIMIZA KARŞILAYACAĞIZ”
DEĞERLİ ROL 30 mağazada 30 MW’lık hedefe ulaşmak, Metro AG açısından da çok önemli. Yaptığımız yatırımla, faaliyet gösterdiği tüm ülkelerde GES ile 2030’a kadar 80 MWp’a ulaşmayı hedefleyen Metro AG için oldukça değerli bir rol üstleniyoruz.
“GURUR DUYUYORUZ” Metro Türkiye olarak gerçekleştirdiğimiz projemizle global olarak belirlenen hedefin yüzde 40’a yakınını ülke olarak tek başımıza karşılamış olacağız. Hem Metro Türkiye hem ülkemiz adına böyle değer yaratmaktan büyük bir gurur duyuyoruz.

Erkut Açıl
Panasonıc Mali İşler Genel Müdürü
“DİNAMİK BÜTÇE HAZIRLIYORUZ”
Ülkemiz ve hedef pazarlardaki sürekli değişen ve dönem dönem belirsiz hale gelen piyasa koşullarına hızlı ve etkili uyum sağlayabilmek için Panasonic tarafından temelleri uzun yıllar önce atılmış dinamik bütçe planını ve hareketli tahmin tekniklerini aylık olarak kullanıyoruz.

Başarılı olmak isteyen her finans yöneticisi, bütçe planlamasının stratejik bir araç olduğunu bilir.  Ben şahsen bütçe döneminin şirketin doğru kaynak kullanımı, performans yönetimi veya stratejik kararların alınabilmesini sağlayan önemli bir fırsat süreci olduğu inancındayım. Geçmiş verilerin analizinden performans izlemeye kadar geçen süre içerisindeki bütçe çalışmalarımız, hem iş planlarımıza daha sıkı bağlanmamızı ve hem de stratejik hedefleri takip etmemizi sağlarken diğer taraftan da küresel organizasyonumuzun kendi yapısı içindeki iletişimi güçlendiriyor, sürdürülebilir başarılar elde etmemize yardımcı oluyor.

DAHA ÇEVİK

Ülkemiz ve hedef pazarlardaki sürekli değişen ve dönem dönem belirsiz hale gelen piyasa koşullarına hızlı ve etkili uyum sağlayabilmek için, Panasonic tarafından temelleri uzun yıllar önce atılmış dinamik bütçe planını ve hareketli tahmin tekniklerini aylık olarak kullanmaktayız. Bu modelleri alternatif senaryolarla daha da çevik hale getiriyoruz. Böylelikle içinde risk barındıran her koşul için rotamızı yeniden belirleyebiliyoruz. Tabi tüm bu teknikleri kullanırken dikkat ettiğimiz önemli bazı parametreler var. Hedef pazarların büyüme ivmeleri, ekonomik göstergeler gibi piyasa koşullarına bağlı olan bu parametreler ve Panasonic’in küresel büyüme stratejileri sayesinde elde ettiğimiz becerileri proaktif yaklaşımlarla destekliyor, mutlak başarılara odaklanıyoruz.

HEDEFE KOLEKTİF KATKI
PROFESYONEL BÜTÇE EKİBİ Değişen dünyaya, zorluklara ve ihtiyaçlara uyumlu yönetim raporlaması fonksiyonlarını güçlendirip, profesyonel bir bütçe ekibiyle çalışıyor, tüm organizasyonumuzu bütçe sürecine dahil ediyoruz.
İNSAN ODAĞI Böylece, Panasonic Electric Works Türkiye’nin “İnsan odaklı yaklaşımlarla daha iyi ve konforlu bir ‘yaşam’ sunma” hedefine kolektif bir şekilde katkı sunmayı başarabiliyoruz.

Güven Duran
AMGEN Türkiye Finans Lideri
“BÜTÇEYİ YILDA 4 KEZ REVİZE EDİYORUZ”
Bütçe, aynı zamanda bir hedef verme dönemi olduğu için bu hedeflerin tutulabilmesine yönelik sürekli gelişim, süreçlerinin iyileştirilmesi ve verimlilik yaratılması önemli.

Bütçe dönemini, şirket vizyonumuz ve stratejimiz çerçevesinde oluşturduğumuz planların neresinde olduğumuzun ve bu planları ne ölçüde uygulamaya geçirebileceğimizin cevabını aradığımız bir süreç olarak değerlendiriyorum.

TÜM PAYDAŞLAR KATKI SAĞLIYOR

Bütçe döneminde aynı zamanda hemen hemen bütün paydaşların katkıda bulunduğu ve günlük iş rutini içerisinde gözden kaçan noktaların tekrar değerlendirilme fırsatı yaratıldığı kanısındayım. Bütçe, aynı zamanda bir hedef verme dönemi olduğu için bu hedeflerin tutulabilmesine yönelik sürekli gelişim, süreçlerinin iyileştirilmesi ve verimlilik yaratılması anlamında önemli bir etken.

“UZUN VADELİ PLANLA UYUMLU OLMALI”
TEK BÜTÇE Yılda 1 bütçe, 4 revizyon ve 1 uzun vadeli plan yapıyoruz. Önümüzdeki dönem bütçeyi hazırlarken dikkate alacağım en önemli parametrelerden ilki tabii ki şirket stratejisi ve uzun vadeli planla uyumlu olması olacak.
ÜLKE GERÇEKLERİ Pazar payı, kârlılık, lansman, çalışan bağlılığı hedefleriyle uyumlu olmalı ve sonrasında haliyle ülke gerçekleriyle oluşan ekonomik faktörler yani kur, enflasyon, fiyat gelişimi dikkate alınmalı.

Uğur Şeker
Yorglass CFO’su:
“HEDEFİMİZDE GELECEK VAR”
Sürdürülebilirliği nihai bir amaçtan çok, şirket kültürümüzü domine eden temel güç olarak görüyoruz. Stratejilerimizi ve operasyonlarımızı evrensel ilkelerle uyumlu hale getirmeye ve daha iyi bir dünyaya katkıda bulunmaya devam edeceğiz.

Şirket olarak operasyonel süreçlerimizden sosyal sorumluluk projelerimize, üretimden dağıtıma, şirket kültürümüzden sürekli yenilenen yaklaşımımıza kadar attığımız her adımda sürdürülebilirliği esas alıyoruz. Dolayısıyla UN Global Compact Leaders Summit’tin ortaya koyduğu uyumlu, ölçülebilir, güvenilir ve iddialı hedeflerin şirketimiz de dahil olmak üzere tüm imzacı işletmelere, hükümetlere, STK’lara ilham vereceğine ve itici bir güç oluşturacağına inanıyoruz. Biz Yorglass olarak özel sektör için belirlenen 2030 Gündemi konusunda gerekli taahhütleri yerine getirmek amacıyla şimdiden var gücümüzle çalışacağız.

CAMIN ROLÜ

En eski, sağlıklı ve sürdürülebilir malzemelerin başında gelen camın, yarının dünyasında belirleyici bir rol üstleneceğini tüm dünyaya göstermeyi hedefliyoruz. Tüm üretim tesislerimizde analizörlerle hat bazında enerji takibi yapıyor, müşterilerimize ürün kodu bazında enerji tüketimlerini raporluyoruz. Bazı fabrikalarımızın çatılarını birer solar panel tarlası haline dönüştürerek Birleşmiş Milletler Bilim Temelli Hedefler çerçevesinde 2032 yılında karbon emisyonumuzu yüzde 50 azaltmayı, 2050 yılındaysa net sıfır hedefine ulaşmayı amaçlıyoruz.

YENİ PROJELER
CAM GİBİ DENİZLER Cam Gibi Denizler projesiyle TURMEPA ortaklığında ikinci kez denizlere iniyor, yaz boyunca DenizTemiz 3 adlı tekneyle Göcek’te konumlanarak 600 bin litre atığın denizlerden toplanmasına katkı sağlamayı hedefliyoruz. YUDA Yorglass Upcycle Design Awards (YUDA) projemiz kapsamında sürdürülebilir üretim bilincini genç tasarımcıların hayalleriyle buluşturup gerçeğe dönüştürmek istiyoruz. Ayrıca YUDA’dan ilham alarak şirketimizin ilk B2C ve ileri dönüşüm ürünü olan YUDA Cam Kaykay’ı da üretmeye başladık.
İKONİK CAM KAYKAY Camın sürdürülebilirliğini ve ileri dönüşümünü vurgulamak, endüstride fire olarak kabul edilen malzemelerin üretime tekrar kazandırılabileceğini göstermek adına ikonik cam kaykayları hayata geçirdik. Safe Sky, Yorboard ve enerji tasarrufunda yüksek sonuçlar veren ticari camlarımızdan solar panel camlarımıza kadar birçok ürünümüzle camın sürdürülebilirliğine hizmet etmeye devam edeceğiz.