BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

RUHUMUZ, BEDEN�M�ZE SI�MAYINCA GÖZYA�I OLARAK TA�ARMI�

�lkemiz ve insan�m�z� derinden sarsan afetin yaralar�n� birlikte sar�p aya�a kalkma oda��nda oldu�umuz �u g�nlerde pek �ok noktada i� liderli�i, i�birli�i, kolektif ak�l, koordinasyon ve orkestrasyon konular�n� birlikte de�erlendirip irdeliyoruz. K�sa, orta ve uzun vadede odaklanacak �ok konumuz var; yaralar�n m�mk�n oldu�unca sar�lmas� i�in rehabilitasyon �al��malar�, b�lgenin toparlanmas� ve kalk�nmas� i�in istihdam ve i� insan�n, giri�imcinin desteklenmesi ve �lke risklerimizin topyek�n olarak planl� �ekilde �nceliklendirilmesi? Deprem B�lgesinde neler ya�ad�k, faaliyetlerimiz neler birlikte CEO'lar�m�zla de�erlendirelim.

�� DÜNYASINA 20 MADDEL�K YOL HAR�TASI
“Güçlü Dayan��ma, Mesleki Geli�im” diyerek faaliyetlerini yürüten �nsan Kaynaklar� Meslek Derne�i (�KMD), merkez üssü Kahramanmara�’�n Pazarc�k ve Elbistan ilçeleri olan, 10 ilimizde can kay�plar� ve y�k�ma yol açan deprem felaketinin ard�ndan çal��ma hayat�na yönelik 20 maddelik bir bildirge yay�nlad�.

Uzun vadeli çözümlerin önemine dikkat çeken �KMD, haz�rlad�klar� 20 maddelik bildirgeyle, normal ya�ama dönü� için �imdiden planlamalar�n ba�lat�lmas�n� ve gerekli düzenlemelerin vakit kaybetmeden yap�lmas�n� öneriyor. Tüm afet durumlar� için i�verenin ve çal��anlar�n haklar�n� belirleyen maddelerin çal��anlar�n sözle�melerine tan�mlanmas� gerekti�inin alt�n�n çizildi�i bildirge, depremzedelerin yeniden i� hayat�na uyum sa�lamalar�na yard�mc� olmak, i�verenlerin ve kamu kurumlar�n�n bu zorlu süreçte depremzedelere destek olmalar�n� te�vik etmek ad�na i� dünyas�na yönelik bir yol haritas� sunuyor.

“Toparlanma zaman alacak”

�nsan Kaynaklar� Meslek Derne�i Kurucu Ba�kan�, MAN Türkiye A.�. �nsan Kaynaklar� Direktörü Mustafa �skifo�lu, haz�rlad�klar� bildirgeye ili�kin yapt�� aç�klamada, “Dünya çap�nda ülkeler, felaketlerden ders ald�kça, afet yönetimi uygulamalar�n� yenilediler. Bir sonraki afetin ne olaca��n� ve ne zaman gelece�ini bilmiyoruz, ancak hayatta kalmak ve etkisini en aza indirmek için harekete geçebiliriz. 6 �ubat’ta ya�ad��m�z deprem, sadece maddi kay�plara neden olmakla kalmam��, ayn� zamanda yüzbinlerce insan�n hayat�n� etkilemi�tir. �nsan Kaynaklar� Meslek Derne�i olarak depremzedelerin hayatlar�n� yeniden kurabilmeleri için i�e ve normal hayata geri dönmelerine yard�mc� olmak, bizim öncelikli hedefimizdir. Bu süreci h�zland�rmak ve desteklemek ad�na �KMD Yönetim Kurulu, �cra Kurulu ve �KMD üyesi �nsan Kaynaklar� profesyonelleri ile 20 maddelik yol haritas�n� içeren bir bildirge haz�rlad�k” dedi.

“�� yerimizi depreme haz�rlamak evimizi haz�rlamak kadar önemli”

�nsan Kaynaklar� Meslek Derne�i �cra Kurulu Üyesi, Stratejik Yönetim Dan��man� Canan Duman her �irketin tüm çal��anlar taraf�ndan aç�kça bilinen acil eylem, tahliye planlar�na sahip olmas� ve bunlar� uygulamas� gerekti�ini hat�rlatarak, “Depremler evde veya i�te büyük hasara neden olabilece�inden, kimsenin zarar görmemesi için önceden planlama yapmak panik ve kaostan kaç�nmaya yard�mc� olur. Haz�rl�k anahtard�r. Ne yaz�k ki, birçok i�letme bu tür bir do�al afete haz�rl�kl� de�il ve çal��anlar�n� risk alt�nda b�rak�yor. Oysa i�yerlerini haz�rlamak, evimizi haz�rlamak kadar önemlidir. �imdiden planlama yapmak, çal��anlar�n güvenli�ini art�rabilir ve olaydan sonra i� sistemlerinin çal��r durumda kalmas�na yard�mc� olabilir. Depreme haz�rlanman�n zaman� gelecek hafta veya gelecek ay de�il, ‘hemen’dir” �eklinde konu�tu. ��letmelerin afet fonu olu�turmas�na da vurgu yapan Duman; “�irketler, pandemide de deneyim etti�i gibi faaliyetlerini aksatacak bir vaka ya da afet gerçekle�meden önce gelir elde edememe durumuna kar��l�k olarak bir kenara bir afet fonu ay�rmal�d�r” dedi.

�nsan Kaynaklar� Meslek
Derne�i Deklarasyonu:

1) ��verenler ve kamu kurumlar�, çal��anlar�n i� sözle�melerine tüm afet durumlar� (deprem, sel, yang�n, salg�n vb.) için i�verenin ve çal��anlar�n haklar�n� belirleyen maddeleri tan�mlamal�d�r.

2) ��verenler depremde i�ini kaybedenlere yönelik öncelikli istihdam politikalar�n� belirlemeli, i�e al�mlarda depremden etkilenenlere öncelik verilmelidir.

3) 4857 say�l� �� Kanunu’nun 30. maddesinde yer alan; 50 ve üzerinde i�çi çal��t�ran özel sektör i� yerlerinde yüzde üç engelli çal��t�rma yükümlülü�ü gibi depremzedeler için de i�verenlere belirli bir oranda depremzede çal��t�rma yükümlülü�ü getirilmelidir.

4) 7103 ve 7166 say�l� kanunlar kapsam�nda 4447 say�l� Kanun’a eklenen geçici 19. maddede oldu�u gibi depremzedeler için ücret deste�i ve sigorta prim deste�i uygulamas� hayata geçirilmelidir.

5) 6486 say�l� Kanun kapsam�nda yer alan 6 puanl�k bölgesel te�vik uygulamas�, deprem felaketinin ya�and�� 10 ilde tekrar uygulanmaya ba�lanmal�d�r.

6) Afet bölgesindeki demografik yap�y� korumak için depremden etkilenen 10 ilde istihdam ko�ullar�n�n sa�lanmas�na yönelik te�vik ve çal��malar ivedilikle ba�lat�lmal�, deprem bölgesinde zarar gören i�letmeler desteklenmelidir.

7) ��verenlerin halihaz�rda var olan yat�r�m planlar�n� afet bölgelerinde gerçekle�tirmeleri durumunda ilave te�vikler sa�lanmal�d�r.

8) Depremzedeler için COVID-19 Zorlay�c� Sebep Gerekçeli K�sa Çal��ma Ödene�i uygulamas� gibi tekrar k�sa çal��ma ödene�i uygulamas� ba�lat�lmal�d�r.

9) 5510 say�l� Kanun’un Ek 23. maddesinde yer alan, maden i�lerinde meydana gelen i� kazalar� sonucunda vefat eden sigortal�n�n; genel sa�l�k sigortas� primi dâhil kendi sigortal�l�� nedeniyle prim ve prime ili�kin her türlü borçlar�n terkin edilmesi ve ölüm tarihinde sigortal�ya ili�kin �artlar aranmaks�z�n hak sahiplerine ayl�k ba�lanmas� uygulamas� deprem felaketinde hayat�n� kaybedenlerin hak sahipleri için de uygulanmal�d�r.

10) Depremden etkilenen illerde ihtiyaç duyulacak i�gücü için ��-Kur il müdürlüklerinde ba�vuru merkezlerinin olu�turulmas�, afet bölgesinde faaliyet gösteren i�verenler için tüm ulusal ve yerel i� arama sitelerinde ücretsiz i�e al�m ilanlar�n�n yay�nlanmas� sa�lanmal�d�r.

11) Türkiye �� Kurumu’nda depremzedelere yönelik ayr� özgeçmi� havuzu olu�turulmal� ve önceliklendirilmelidir.

12) �stihdam sürecinde mesleki e�itime ve yetkinli�e ihtiyaç duyan depremzedeler için özel burslar sa�lanmal� ve özel ek kontenjanlar tan�mlanmal�d�r.

13) Özel sa�l�k sigorta �irketleri ve Sa�l�k Bakanl�� taraf�ndan, sa�l�k sigortalar�n� destekleyici politikalar belirlenmeli, depremzedelerin ve birinci derece yak�nlar�n�n 1 y�l boyunca sa�l�k giderleri kar��lanmal�d�r.

14) �irketler elementer (hayat d��) sigortal� olmaya özendirilmeli, sigortal� olan i�letmelerin mevcut sigorta poliçeleri incelenerek afet durumlar�n� kapsayacak �ekilde geni�letilip güncellenmesi sa�lanmal�d�r.

15) ��verenler afet prosedürlerini olu�turmal�, ayni ve nakdi yard�mlar (kira, ta��nma, e�ya, erzak yard�m� vb.), idari izin, afete yönelik ek ödenek bütçe/fonlar� (e�itim, sa�l�k, uzaktan çal��ma, vb.) belirlenmelidir. Belirlenecek bu yard�mlara ili�kin i�verenleri te�vik etmek ad�na gelir vergisi ve sigorta primleri aç�s�ndan muafiyet uygulanmas� sa�lanmal�d�r.

16) Depremzedeler için uzaktan çal��ma modelleri hayata geçirilmelidir.

17) ��verenlerce depremzedelere yap�lan her türlü nakdi ve/veya ayni yard�mlara depremzedelerin vergi dilimlerinin de�i�memesi ve y�l içerisinde daha yüksek oranda vergi kesintisi uygulanarak ma�duriyet olu�mamas� ad�na gelir vergisi ve sigorta primleri aç�s�ndan muafiyet uygulanmal�d�r.

18) 4857 say�l� �� Kanunu’nun 40. maddesinde yer alan; “i� yerinde bir haftadan fazla süre ile i�in durmas�n� gerektirecek zorlay�c� sebepler dolay�s�yla çal��amayan veya çal��t�r�lmayan i�çiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yar�m ücret ödenmesi” hükmündeki 1 haftal�k süre depremzedeler için uzat�lmal�d�r.

19) ��letmelerin afet fonu olu�turmas� te�vik edilmelidir.

20) ��letmeler acil durum plan� haz�rlamaya yönlendirilmelidir.

OPET Genel Müdürü Özgür Kahramanzade:
Bedelsiz yak�t vermeye devam ediyoruz

Ülkemizi derinden etkileyen deprem sonras�nda bölgedeki vatanda�lar�m�za destek olmak için gerekli planlamalar� yaparak h�zla çal��malara ba�lad�k. AFAD taraf�ndan belirlenen ihtiyaç noktalar�na hibe olarak sa�lad��m�z yak�t�n yan� s�ra yollarda donma riskiyle kar�� kar��ya kalan sürücülerimizin araçlar�na bedelsiz olarak vermeye devam ediyoruz. Depremden etkilenen ve kapal� olan istasyonlar�m�zda enerji tedari�inin kesintisiz devam� için gerek otomasyon sistemleri gerekse teknik ve altyap�sal sorunlar� çözerek sat��n yeniden ba�lamas�n� ve normal ak�� sa�lamak için çal��yoruz. Bayilerimizin ihtiyaçlar� konusunda planlama yaparak h�zla aksiyon al�yoruz, gerekti�i durumlarda istasyonlar�n kesintisiz faaliyet göstermesi için i�letme deste�i sa�layaca��z. Ayr�ca ben ve ekip arkada�lar�m her zamanki gibi sahada olmaya ve felaketin yaralar�n� sarmak için çal��maya devam edece�iz.

Allianz Türkiye CEO’su Tolga Gürkan:
En büyük ihtiyac�m�z toplumsal dayan��ma

Yaralar�m�z� sarmak için en büyük ihtiyac�m�z�n toplumsal dayan��ma oldu�una inan�yoruz. Allianz olarak olu�turdu�umuz yard�m fonuyla öncelikli olarak etkilenen illere ambulans ve Allianz Partners’�n katk�s�yla konteyner deste�i veriyor, AFAD'�n afeti koordine etmesine, K�z�lay'�n insani yard�m sa�lamas�na, belediyelerin ihtiyaç malzemelerini temin etmelerine, �stanbul Tabip Odas�'n�n gönüllü sa�l�k çal��anlar�n�n ihtiyaçlar�n� kar��lamas�na, Ahbap Derne�i ve Türk Psikologlar Derne�i'nin bölgedeki çal��malar�na destek oluyoruz. Allianz’�n Türkiye’de faaliyet gösteren di�er �irketleri Allianz Partners ve Allianz Trade'deki ekip arkada�lar�m�zla birlikte, çal��ma arkada�lar�m�z, i� ortaklar�m�z, mü�terilerimiz, kamu kurumlar�, sivil toplum kurulu�lar�, belediyeler ve mesleki birlikler de dahil olmak üzere tüm ekosistemimizle yak�n temas halinde, hep birlikte bu zor zamanlar�n üstesinden gelece�iz. Yaralar�m�z�n en k�sa sürede sar�lmas�n� diliyor, seferber olan herkese ve her kuruma te�ekkür ediyoruz. Akl�m�z ve kalbimiz deprem bölgesinde; bu dayan��man�n bir parças� olmaya ve sorumluluk üstlenmeye devam edece�iz.

Amgen Türkiye CEO’su Güldem Berkman:
E�itim çok önemli!
Ülkemiz bir deprem ülkesi. Bunun bilincinde olup, deprem ile ya�amay� ö�renmeliyiz. E�itim çok önemli. Hem depremde görev yapacak insan gücü yeti�tirilmeli hem de vatanda�lar e�itilmeli. Depremi tan�tman�n, öncesinde ve s�ras�nda neler yap�labilece�i konusunda e�itim programlar� düzenlemenin �art oldu�unu dü�ünüyorum.

Depremden ve di�er afetlerden korunman�n en önemli yolu e�itim. �irket içinde düzenlenecek programlarla çal��anlar�m�za bu konuda e�itim deste�i vermek yap�lacak ilk i� olmal�.

Hepimizi derinden üzen deprem haberlerini ald��m�z andan itibaren çal��malara ve ilgili kurumlar ile görü�melerimize ba�lad�k. Amgen ve Amgen Vakf�'n�n çal��anlar�m�za, ilaçlar�m�z� kullanan hastalara ve afetten olumsuz etkilenen herkese destek olabilece�i yollar� belirlemek ad�na bir “Kriz Ekibi (IMT)” kurduk. Yap�lacaklar� çal��anlar�m�z�n sa�l��, ba��, ileti�im ve ilaca eri�im ba�l�klar� alt�nda toplad�k.

Çal��ma arkada�lar�m�z�n güvende oldu�undan emin olduktan sonra ilgili kurumlar ile ileti�im halinde yürüttü�ümüz destek çal��malar� kapsam�nda AFAD'a 1 milyon TL ba��ta bulunduk. Amgen Vakf� ise Direct Relief, International Medical Corps ve Heart-to-Heart International kurulu�lar�na 1 milyon dolarl�k destek verdi. Ayr�ca Amgen Vakf�'n�n deste�i ile olu�turulan "Afet Yard�m� E�le�tirme Program�" ile dünya çap�ndaki tüm Amgen çal��anlar�n�n kat�labilece�i bir ba�� kampanyas� da ba�latt�k. Amgen çal��anlar�n�n katk�s�n�n toplam� kadar ilave ba�� yaparak, tüm ba��lar� kâr amac� gütmeyen kurulu�lara aktaraca��z. Öte yandan bölgedeki hastalar�n ihtiyaç duyduklar� ilaçlara eri�imini sürekli k�lmak için çal��maya devam ediyoruz. Amgen olarak bölgedeki vatanda�lar�n ve çal��anlar�m�z�n her zaman yan�nday�z.

Enerjisa Enerji CEO’su Murat P�nar:
15 milyar liral�k yat�r�m planlan�yor

Bu topraklardan ald��n� bu topraklara geri verme kültürünü benimseyen bir �irket olarak, depremin ya�and�� ilk günden itibaren büyük bir hasar alan elektrik �ebekesinin yeniden enerjilendirilmesi ve bölge halk�n�n ihtiyaçlar�n�n giderilmesi ad�na ilave 370 milyon liral�k bir kaynak ay�rd�k. Bundan sonra da elektrik �ebekesinin ve bölge insanlar�n�n yeniden toparlanmas� için destek olmay� hedefliyoruz. Bunun için, 2023 y�l�nda yat�r�mlar�m�z� geçen y�la göre üç kat�na ç�kararak 15 milyar liraya yükseltiyoruz. Bu yat�r�m�n büyük bölümünü depremden etkilenen Toroslar bölgesine �ebeke modernizasyonu, teknoloji ve ak�ll� �ebeke uygulamalar�yla aktaraca��z. Toroslar bölgesinde gerçekle�tirdi�imiz faaliyetlerle birlikte önemli bir istihdam da sa�l�yoruz bu bölgede. Bölgedeki insan kayna��na da yat�r�m yapmak üzere, sadece konaklama yard�mlar� de�il, nitelikli teknik e�itim merkezleri ve yeni enerji teknolojileri alanlar�nda yeni i� alanlar� yarataca��z.