TÜRKİYE EKONOMİSİNİN 2021 YILINDAKİ 21 'EN'İ

Dünya ekonomileri, CovId-19 nedeniyle yorgun başladığı 2021 yılında en büyük sınavı, düşük büyüme ve yükselen enflasyon karşısında verdi. Koronavirüsün yol açtığı tahribatı gidermek amacıyla rekor düzeyde mali ve parasal desteklere başvuran ülkeler, aşıların yaygınlaşmasıyla rahat bir nefes alsa da yeni varyantlar ile yeniden "kısıtlama"lara başvurdu. Bu durum, merkez bankalarının 2020'de devreye alınan destekleyici para politikalarınını sürdürmesini beraberinde getirdi.

Koronavirüsün yol açtığı tahribatı gidermek amacıyla rekor düzeyde mali ve parasal desteklere başvuran ülkeler, aşıların yaygınlaşmasıyla rahat bir nefes alsa da yeni varyantlar ile yeniden "kısıtlama"lara başvurdu. Bu durum, merkez bankalarının 2020'de devreye alınan destekleyici para politikalarınını sürdürmesini beraberinde getirdi. Son iki yılı pandemi etkisinde geçiren Türkiye ise 2021'i, ekonomi yönetimindeki karmaşa ve kur krizi ile geride bıraktı. 2022'nin gündemi ise yüksek enflasyon, bir başka deyişle "Hayat pahalılığı" olacak. 2021'de Türkiye ekonomisine yön veren en önemli 21 gelişmeyi, sizler için değerlendirdik.

Ağbal gitti Kavcıoğlu geldi
20 MART Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Naci Ağbal görevden alındı. Ağbal'ın yerine Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu getirildi.

TÜİK Başkanı değişti
2 MART Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanlığı’na, Prof. Dr. Sait Erdal Dinçer atandı. TÜİK'in önceki başkanı Cahit Şirin, 15 Şubat'ta görevden alınmıştı. Yerine ise Başkan Yardımcısı Ahmet Kürşad Dosdoğru vekaleten getirilmişti.

200 baz puanlık faiz artışı
18 MART Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 200 baz puanlık artış ile yüzde 17'den %19'a çıkardı. Duyuruda “PPK, söz konusu gelişmelerin enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve orta vadeli enflasyon görünümü üzerinde oluşturduğu yukarı yönlü riskleri dikkate alarak önden yüklemeli ve güçlü bir ilave parasal sıkılaştırma yapılmasına karar verdi” denildi.

Ticaret Bakanlığı'na yeni atama
21 NİSAN Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın görevine son verilerek, yerine AK Parti İstanbul Milletvekili Dr. Mehmet Muş getirildi. Bakanlığın, Pekcan’ın eşi Hasan Pekcan'a ait Nanoksia Biyoteknoloji firmasından 9 milyon liralık dezenfektan aldığı iddia edilmişti. 

“Tam kapanma” başladı
29 NİSAN Koronavirüs salgınının toplum sağlığı ve kamu düzeni açısından oluşturduğu riski yönetme, hastalığın yayılım hızını kontrol altında tutma amacıyla 17 Mayıs 2021 saat 05.00’e kadar süren “tam kapanma” dönemi, 29 Nisan’da, 19.00’da başladı. Temel gıda, ilaç ve temizlik ürünlerinin satıldığı yerler ile üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması amacıyla muafiyet kapsamında bulunan iş yerleri dışında tüm ticari işletme, iş yeri ve/veya ofisler kapandı.

BIST 100, 1.356,34 OLDU 
Dolar/TL 8,7086
30 HAZİRAN Borsa İstanbul'da, BIST 100 endeksi ikinci çeyreği yüzde 2,54 değer kaybıyla 1.356,34 puandan tamamladı. Dolar/TL ise 2021’in ilk 6 ayını, önceki döneme kıyasla %5,6 artışla 8,7086'dan kapattı.

Hepsiburada, Nasdaq’taki ilk Türk şirketi
1 TEMMUZ 2000 yılından bu yana Türkiye’de ticaretin dijitalleşmesi için çalışan Hepsiburada “dünya teknoloji borsası” Nasdaq’ta halka açıldı. Hisse fiyatı 12 dolar ve açılış piyasa değerlemesi yaklaşık 4 milyar dolar oldu.

Trendyol, Türkiye’nin ilk “decacorn”u
2 AĞUSTOS Türkiye’nin lider, dünyanın önde gelen e-ticaret platformlarından Trendyol; 1,5 milyar dolarlık yeni yatırım ile değerlemesini 16,5 milyar dolara çıkardı. Trendyol, değeri 10 milyar doları geçen şirketler için kullanılan “decacorn” tanımına sahip ilk Türk teknoloji şirketi oldu.

TCMB’den, 16 ay sonra faiz indirimi
23 EYLÜL Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 100 baz puan indirerek, yüzde 19’dan %18'e düşürdü. TCMB, 16 ayın ardından ilk kez faiz indirimine gitti. “PPK, para politikasının etkileyebildiği talep unsurlarının çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri değerlendirdi” denildi.

2021’in 4. Enflasyon Raporu 
28 EKİM TCMB'nin 2021/4. Enflasyon Raporu'nun “Enflasyon Görünümü” başlığında şunlar kaydedildi: “Enflasyonun yüzde 70 olasılıkla: 2021 yılı sonunda orta noktası yüzde 18,4 olmak üzere %17,3 ile %19,5 aralığında; 2022 yılı sonunda orta noktası %11,8 olmak üzere %9,6 ile %14,0 aralığında; 2023 yılı sonunda orta noktası %7,0 olmak üzere %4,6 ile %9,4 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.”

6 zincir markete “fahiş fiyat” cezası
29 EKİM Yeni tip koronavirüs salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticaretiyle iştigal eden zincir marketler ile bunların tedarikçileri konumunda bulunan üretici ve toptancı seviyesindeki teşebbüslerin fiyatlama davranışlarının incelenmesine yönelik olarak yürütülen soruşturma tamamlandı. Rekabet Kurulu, BİM Birleşik Mağazalar AŞ, CarrefourSA, Migros, Savola Gıda, ŞOK Marketler ve Yeni Mağazacılık AŞ'ye (A 101) yaklaşık toplam 2,7 milyar lira idari para cezası verilmesini kararlaştırdı.

7 yıl sonra ilk döviz müdahalesi
1 ARALIK Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nin duyurusunda “Döviz kurlarında görülen sağlıksız fiyat oluşumları nedeniyle, piyasaya satım yönünde doğrudan müdahale edilmektedir” ifadeleri kullanıldı. Söz konusu hamle, 2014'ten bu yana ilk kez yapıldı.

Elvan affını istedi Nebati atandı
2 ARALIK “Görevden affını istediği” belirtilen ve talebi kabul edilen Lütfi Elvan'dan boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, Nureddin Nebati getirildi.

Enflasyon, 3 yılın zirvesinde
3 ARALIK Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), kasımda aylık bazda yüzde 3,51, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) %9,99 artış gösterdi. Yıllık enflasyon TÜFE’de üç yılın zirvesi olan %21,31, Yİ-ÜFE’de %54,62 oldu. Böylelikle, TÜFE-Yİ-ÜFE farkı, 2003’ten beri en yüksek seviyesine ulaştı.

PPK’dan “Faiz indirimlerine ara” mesajı
16 ARALIK Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 100 baz puan indirerek yüzde 15’ten %14'e çekti. Şu cümleler kuruldu: “Kurul, politika faizinin 100 baz puan indirilerek arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar vermiştir. Alınmış olan kararların birikimli etkileri 2022'nin ilk çeyreğinde yakından takip edilecek ve bu dönemde fiyat istikrarının sürdürülebilir bir zeminde yeniden şekillenmesi amacıyla geniş kapsamlı politika çerçevesi gözden geçirme süreci yürütülecektir.”

Gram altında tarihi zirve, 1.062 lira 
20 ARALIK Gram altın, tarihi zirvesini 1.062 liraya taşıdı ve tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.

Dolar/TL, 18,3674 ile zirvede
20 ARALIK Kasım ayında yükselişi yüzde 42,6'yı bulan Dolar/TL, aralıkta da yukarı yönlü hareketine devam ederek 18,3674 ile zirvesini gördü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Kabine Toplantısı'nın ardından ekonomiye ilişkin teşvik ve yeni araçları duyurmasıyla kurda sert düşüş yaşandı. Dolar/TL, 33,2 değer kaybederek 12,2756'ya dek indi. 

'Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat' devrede
21 ARALIK Hazine ve Maliye Bakanlığı, “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” ürününü devreye aldı. Dolar/TL de 11,1234 seviyelerine kadar geriledi. Ürüne göre; gerçek kişilerin TL vadeli hesapları üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak, yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Stopaj uygulanmayacak.
Türkiye Ekonomi Modeli
21 ARALIK Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati “Türkiye Ekonomi Modeli” hakkında bilgi verdi. Bakan Nebati “Yüksek büyüme, düşük cari açık. Modelimizin temeli bu” ifadelerini kullandı. 

İhracat, 200 milyar doları geçti
2 AĞUSTOS Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile Bakanlık Konferans Salonu'ndaki basın toplantısında “Son 12 aylık ihracatımız, 201,5 milyar dolara yükselerek yeni bir Cumhuriyet rekoruna imza atmıştır. İlk defa 200 milyar doları geçmiş bulunuyoruz” dedi.

Asgari ücret 4 bin 253,4 TL
16 ARALIK Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılında asgari ücretin, en alt 4 bin 253,4 TL olarak uygulanacağını açıkladı. “Artış yüzde 50 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu da son 50 yılın en yüksek oranını ifade ediyor” diye konuşan Erdoğan, gelir ve damga vergisinin kaldırılmasıyla da işverenin 450 TL ilave yükten kurtarıldığını söyledi.