2021 YILININ 5 İK TRENDİ.

Ege Karapınar

Yeni dönemin dinamiklerine hızla uyum sağlayan şirketler mutlaka daha iyi sonuç alıyorlar, ileride de başarılı olacaklar. Bu dönemde, işleri çok iyi gitmeyen sektörler de dahil olmak üzere, çalışanlarına daha yakın durabilen, onların ihtiyaçlarına empati göstererek yardımcı olan şirketler, gelecek için hazırlıklarını yapıyorlar.

2020’de çok yazıldı, çizildi. “Bu salgın ile birlikte artık hayatlar eskisi gibi olmayacak” dedik. Sadece evlerde; karantina, sosyal mesafe, maske, hijyen konularını değil, bol bol da iş hayatındaki değişiklikleri, zorlukları konuştuk. Uzaktan çalışma, uzaktan liderlik,  teknolojiye yatırım, çalışanların motivasyonu, ruh hali, yöneticilerin zorlukları derken; tam bir yıl boyunca büyük bir değişimi yaşadık. 
Değişim, gündemleri de değiştirdi doğal olarak. Kuşkusuz İnsan Kaynakları fonksiyonu bu değişimden en büyük payı aldı. Bakın 2021 yılında İK odakları nerelerde:

1 Yeni çalışma dünyasının gerçeklerine uyarlanmış yan haklar ve imkânlar
Bazı şirketler, iş yerlerini kapattı, bazıları da dönüşümlü çalışma nedeniyle belirli lokasyonları çalışır konumda tuttu. Pek çok şirkette eski normalden farklı bir çalışan maliyeti olgusu oluştu. Önceden çalışanlara sağlanan; yemek, servis, enerji ve ofis harcamaları gibi maliyetlerde önemli düşüşler oldu. Yapılan bu tasarrufların bir kısmının, evden çalışanlar için yeni yan haklara dönüştürülmesi ve çalışanın üzerine geçmiş olan, evden çalışmadan kaynaklanan harcamaların karşılanması yoluna gidilmesinde fayda var. 
Bu yaklaşımı benimseyen şirketlerde, evde çalışmanın yarattığı ilave maliyetler (internet, elektrik, kırtasiye, elektrik, doğalgaz, beslenme vb), psikolojik yardım imkânları (çalışan destek hattı vb.), Covid-19 test ücreti, genişletilmiş çocuk bakımı yardımı gibi, çalışana yeni yan haklar gündemde. 

2 Yeni lider profili: Uzaktan çalışan ekiplere etkin liderlik eden yöneticiler
Yeni çalışma düzeninde yöneticiler için oldukça farklı liderlik yetkinlikleri önem kazandı. Uzaktan çalışan ekipleri yönetmede en başarılı olanların, düzenli şekilde görünür olan, çalışanlarını etkin dinleyen, güven ortamını oluşturan, detaylara takılmadan iş yükü ve performansı sorgulayan ve bireysel iletişime fazlasıyla yönelen liderler olduğunu biliyoruz. Dijital iş platformunda daha fazla görünür olan, formal yaklaşımlar yerine doğal özelliklerini sergileyenler puan aldılar.  
Bunları başarabilmek için kişisel etkileşimi geliştirmek, ekip ruhunu canlandıracak yeni süreçler dizayn etmek, iş yükünün her seviyede makul seviyede tutulmasını garantileyen yaklaşımlar geliştirmek, kariyer planlamaya daha çok odaklanmak, geri bildirim ortamlarını yeşertmek, otantik olmak, ekipçe sosyalleşmeye imkân veren platformlar oluşturmak gibi yetkinlikler artık en ön plana geçti.
İK deparmanlarının rolü bu yetkinlikleri geliştirecek süreçleri ve eğitimleri geliştirmek ve uygulamaya almak ve sonuçları takip ederek gerekli yenilemeleri zamanında yapmak. Bütün (performans değerlendirme, yetenek yönetimi, çalışan anketleri vb) İK süreçleri gözden geçirilerek bu yeni liderlik profilini destekleyen ve yeni iş dünyasına uygun hale getirilmek durumunda.

3 Esnek organizasyon: Hızla değişen şartlara göre hızla hareket eden iş modeli 

Pandemi gösterdi ki, bugünkü organizasyon yapıları yeni gelişen iş yapış düzenine gereken hızda cevap veremeyecek. Hiyerarşik süreç ve yaklaşımların artık ömrünü doldurduğunu bu dönemde yakından izledik. 
Bugünün etkin olarak tanımlanan organizasyon yapısı, daha yatay, daha şeffaf, açık ve her kademeyle sürekli bağlantı ve iletişim odaklı. Bu yapıda karar mekanizmaları daha hızlı, alt ve üst arasındaki kademeler minimum, çalışanlar birden fazla alanda yetkin, beceriler daha çeşitli ve sofistike. 
Yeni bir yapıya geçmek, sadece organizasyon şemasını değiştirmek değil, eski alışkanlıklardan da vazgeçmek anlamına geliyor. 
Bu ne demek? Öncelikle iş süreçlerinin yeniden yapılandırılması gerekecek. Çalışmayan, karar verme hızını düşüren, ekip katkısını göz ardı eden süreçler ya ortadan kaldırılacak veya iyileştirilecek. İK süreçlerinize tekrar bakacaksınız, şirket kültürünün yapı taşı olan kurumsal değerlerinizi gözden geçireceksiniz, liderlik modelinizi oluşturan yetkinlikleri belki yeniden oluşturacaksınız, yeni becerileri tanımlayacaksınız, buna göre çalışanlarınızı geliştireceksiniz, işe alımlarınızı yeniden şekillendireceksiniz.   
Evet, hem zaman hem de tecrübe gerektiren uğraştırıcı bir iş, ancak artık kaçış yok gibi görünüyor 

4 İş yerinin yeni adı: Sosyal ağ
Karantina önlemleri, sokağa çıkma yasakları, toplanma kısıtlamaları döneminde çalışanların en önemli sosyal platformunu şirket ağları oluşturdu. Sabah girip, akşam saatlerine kadar bağlı kaldıkları bu platformların çalışanların sosyal ihtiyaçlarını da göz önüne alarak şekillendirilmesi gerektiği çok açık. 
İşte bu noktada, İK departmanlarının yaratıcı aksiyonlarına fazlasıyla ihtiyaç duyuluyor. Sosyalleşme, gelişme, beceri kazanma, kariyer planlama gibi çalışanın kendine yönelik süreçlerin ve tabi ki ekipçe eğlenmenin, dijital platformda daha etkin olarak yer alması gerekiyor. 
İK departmanları bu tip çalışmaları oluşturmak için düzenli aralıklarla yapılacak kısa çalışan anketlerinden faydalanabilirler ya da uzun süredir uzaktan çalışma düzenine geçmiş şirketlerden uygulama örneklerini kendilerine uyarlayabilirler. 

5 Veri analisti İK fonksiyonu 
İK profesyonelleri artık çalışanlara eskisi kadar yakın olma olanaklarını maalesef bulamıyor. Önceleri yer aldıkları (toplantılar, odak grupları, geri bildirim seansları gibi) çalışan platformlarında elde ettikleri gözlemlerin yerini artık sistemlerinde ve veri tabanlarında yer alan bilgiler alıyor. Bu bilgileri doğru okuyup, sentezleyip sonuçlara ulaşmak ve bu sonuçlardan aksiyonlar çıkararak harekete geçmek İK profesyonelleri için kritik bir yetenek durumuna geldi. Yani yeni oluşumda, İK daha fazla veriye dayalı iş yapan ve karar veren, ayrıca iş stratejilerine de verilerle girdi sağlayan bir departman konumunda. Dolayısıyla İK, dijitalleşme ve otomasyonu kullanarak ortak hizmet platformları gibi verimlilik çalışmalarına öncülük etmeye ve iş stratejilerinin geliştirilmesinde daha etkin rol almaya ve katkıda bulunmaya hazırlıklı olmalıdır.  
Yeni iş dünyası için, işe alım, iletişim, organizasyon, performans, kariyer, ücret yönetimi, motivasyon, liderlik gibi alanlarda proaktif olarak uyum çalışmaları yapan İnsan Kaynakları profesyonelleri ve departmanları da aslında yıllar sürebilecek bir transformasyonun en önemli adımlarını atmış durumdalar.
Herkese sağlıklı, başarılı ve huzurlu bir yıl dilerim...

Yazarın 1.01.2021 00:00:00. Tarihinden Önceki Yazıları