SERMAYENÝN TOPLUMSAL SORUMLULUÐU

• 1.12.2019
• 6882
• Twitter'da Paylaþ
• facede

Prof. Dr. Bahadýr Erdem

Kadýna þiddet ve çocuða karþý istismarda, suçlulara hak ettiði cezayý vermeyen bir ülke haline gelinmesi tahammül edilemez, edilmemeli. Ancak ve ancak, Türkiye'nin sermayesi toplumsal sorumluluðunu yerine getirdikçe hep beraber kazanabiliriz...

Bu ülkede, çocuða karþý istismar suçlarýnda gün baþýna 47 dava düþüyor. Her gün en az bir kadýn ölürülüyor. Kadýn haklarýný korumak için çeþitli STK’lar, aktivistler, akademisyenler, avukatlar, hukukçular ve barolar çalýþýyor, eylem yapýyor. Kocalarý, eski kocalarý ya da sevgilileri tarafýndan hunharca katledilen kadýnlarýn haklarýný savunmak, yeni cinayetlerin iþlenmemesi için þehir þehir, dava dava geziyorlar. Peki! Neden zamanlarýndan çalarak toplum, kadýnlar, çocuklar için çalýþýp duruyorlar? Yargýya, siyasete, siyasetçilere kafa tutuyorlar?

‘BÖYLE GELMÝÞ, BÖYLE GÝDER’ DEMEYÝ BÝLMÝYORLAR MI? 
Sizce çok mu romantikler? Hiç akýllarý yok mu? Tüm bu haksýzlýklara, hukuksuzluklara karþý duranlar, sadece kazançlarýný, çýkarlarýný düþünmeyi ve “Ne yapalým, böyle gelmiþ, böyle gider, biz kendi iþimize, gücümüze bakalým” demeyi bilmiyor mu? Emin olun bilirler; ama ellerinde deðil! Ülkeyi ve milleti ileri götürmek için baþka çare olmadýðýndan, ailelerine ayýrdýklarý zamandan bile fedakârlýk ederek toplum için, kadýn, çocuk ve insan haklarý için ve de kendi çocuklarý, torunlarý medeni bir ülkede hukuk kurallarý içinde yaþayabilsinler diye çabalýyorlar.

Bunlar toplumun derinine o denli inmiþ meseleler ve yanlýþlýklar ki, bütün kesimler, aydýnlar, okumuþlar, vicdanlýlar, adalet duygusunu yüreðinde barýndýran herkes ve en önemlisi sermaye sahipleri el ele vermedikçe, bu haksýzlýklarý, hukuksuzluklarý yenmek ve insaný koruyan, insan olmaya yakýþýr sistemi yerleþtirmek mümkün deðil. “Sistem” diyorum; zira bütün bu aksaklýklar ve hukuksuzluklar, sadece kanunun, mevzuatýn var olup olmama sýkýntýsý deðil. Esas; çocuðu, kadýný, insaný eþit þekilde koruyan evrensel hukuk kurallarýnýn uygulanmasý için toplumdan gelen ortak talep ve bunun neticesinde, kanun koyucu, uygulayýcý ve yargý üzerinde oluþan baský sorunu. 

KORUYUCU YASALAR ÝÇÝN TOPLUMSAL BASKI OLUÞMALI
Hukukun, adaletin, insan haklarýnýn, çocuðu, kadýný koruyan yasalarýn uygulanmasý konusunda öyle kuvvetli bir talep gelmeli, öyle bir toplumsal ortak baský oluþmalý ki, ne siyaset ne yargý kurumlarý, aksini yerleþtirmek, uygulamak ve karar almak konusunda cesaret bulamamalý. Ýþte bu haklý toplumsal talep, sadece sivil dernekler, akademisyenler ve hukukçularýn çabasýyla oluþmaz. Esas; sermaye sahiplerinin, iþ insanlarýnýn, onlarý bir araya getiren kuruluþlarýn, yani bu ülkeye en fazla vergiyi veren, yatýrýmý yapan, fabrikayý açan, istihdam saðlayan kiþi ve kuruluþlarýn, çocuklar, kadýnlar, insan haklarý, toplum ve millet için; orta ve uzak vadede yine kendi yatýrýmlarý “Saðlam kalsýn” diye hukuk ve adalet talep etmeli...

REYTÝNG ÝÇÝN ÝZLEYÝCÝYÝ AJÝTE ETMEK VE KADINA EZÝYET!
Akþamlarý ailece 4 saat izlenen dizilerin senaryosunda, kadýna ne kadar çok eziyet edilir, kadýnlar maðdur gösterilir, þiddet görür ve izleyiciyi ajite ederek aðlatýr ise o denli çok reyting alýyor. Açýn kanallarý; 2-3’ünde ayný anda bir dizide kadýnlar habire aðlýyor. Bir baþka sosyolojik vaka ise vurdulu kýrdýlý, bir anda 10-15 beþ kiþinin öldürüldüðü mafya dizlerinin tutmasý!

Türk dizleri kadýný güçlü, iþ kadýný, ayaklarýnýn üzerinde duran, erkekten zulüm görmeyen, dayak yemeyen kadýn olarak gösteremiyor. Öyle bir kadýn var ise o kadýn ancak dizinin kötü, entrikacý kadýný! Ýyi aile kadýnlarý -bu tabir için özür diliyorum- bizim dizilerde illaki dayak yiyor. Yapýmcýsýna, TV kanalýna milyonlar kazandýran bu diziler, maalesef toplum ve aile yapýmýza ayna tutuyor! “Türkiye’de kadýnlar þiddet görmesin, öldürülmesin, ekonomik özgürlükleri olsun, ayaklarýnýn üzerinde dursun” istiyorsak, en baþta kadýný zavallý gösteren bu dizi bombardýmanýna bir son verilmeli. Sakýn söylediðim; bir sansür olarak algýlanmasýn. Çünkü en karþý olduðum þey, ne olur ise olsun yasaklar. Kitap okumayan ve kendini eðitmeyen insanýmýz, her gece TV karþýsýnda yönlendiriliyor, belirli alýþkanlýklar ediniyor ve bakýþ açýsý kazanýyor. Yani televizyonun aptallaþtýrdýðý ve münipüle ettiði bir gerçek.

‘SEVDÝÐÝMÝZ KADIN YILDIZ DA ZATEN DAYAK YEMÝYOR MU?’ 
Elde kýlýç, tarihi dizileri izleyenleri; þoföründen dizinin kahraman erkeðine kadar, belinde 3-5 silahla gezerek, her kafasýný çevirdiði köþede birini vuran erkeklerin doldurduðu dizileri düþünün! Ýþte bütün bu sahneler, kadýna þiddeti de, erkeðin silah taþýmasýný da normalleþtiriyor. Kadýnýn eziyet çekmesi ve bizim onlara aðlamamýz normal. Zaten komþu evde de ayný durum var! Hatta belki seyreden de þiddet görüyor. “Eh, ne yapalým bak, zaten en sevdiðimiz kadýn yýldýz da zaten dayak yemiyor mu?” her gece! Her Allah’ýn günü aðlamýyor mu? Kadýnlar aðlar, erkek ne derse onu yapar, eziyet çeker! Erkekler ise vurur, kýrar, eziyet eder. Üstelik bütün bunlarý yaparak bir de kahraman olur!

Toplumun algýsý bu þekilde oluþturuldukça, yargýdan, kolluktan, idareden kadýný koruyacak uygulamalarý hiç boþuna beklemeyin! Uygulayýcýlar, bu dizileri seyreden ailelerde yetiþiyor. Kadýn haklarýnýn yerleþmesi için öncelikle her birey, bu hakký içselleþtirmeli, özellikle de erkeklerin... Ancak yüreðine adaletin, insan hakkýnýn iþlediði polis, savcý, hakim ve politikacý, kadýný koruyor. O kararlarýn altýnda alýnan eðitim yatýyor.


ÞÝDDETE KARÞI BASÝT BÝR TÝCARÝ KARAR, FARK YARATIR
Pegasus Hava Yollarý ve Samsung Türkiye, ana konusu kadýna ve çocuða þiddet olan dizi veya programa reklam vermeme, sponsor olmama ve ürün yerleþtirmesinde bulunmama kararý aldý. “25 Kasým Kadýna Yönelik Þiddete Karþý Uluslararasý Mücadele Günü” vesilesiyle de birçok þirketin duyarlýlýðý görüldü. Sahiplerini ve yöneticilerini bir hukukçu ve vatandaþ olarak yürekten kutluyorum. Örnekleri çoðaltmak mümkün. Diðer saygýn sermayedarlarýmýzý da benzer kararlar almaya davet ediyorum. Basit görünen bir ticari karar, uzun vadede kadýn haklarý konusunda eðitim ve bunlarýn uygulanmasý için çok önemli farklar yaratabilir. 

Deðerli iþ insanlarýmýz; toplumun ve çocuklarýnýzýn geleceði için hepiniz, bu iþin altýna elinizi koymak zorundasýnýz. Unutmayýn ki, hukukun olmadýðý bir ülkede ekonominin iyi olmasýnýn mümkünatý yok. Ekonomi iyi deðilse, toplum huzurlu ve mutlu deðilse sermaye de huzurlu ve mutlu olamaz. Türkiye hep birlikte kalkýnacak. Ýnsan ve kadýn haklarý, evrensel hukuk bu ülkede yaþayacak ise sermaye sahipleri ve vatandaþ ele ele vererek bunu saðlayacak...