BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

CFO'NUN 'SATIN ALMA' STRATEJiSi

Deloitte taraf�ndan ger�ekle�tirilen "12. Avrupa CFO Anketi" Covid-19 salg�n�n�n �irketleri nas�l etkiledi�i, bu ko�ullarda CFO'lar�n gelece�e bak�� ve stratejileri gibi konulara odaklan�yor. Ara�t�rma sonu�lar�na g�re, CFO'lar pandeminin ba�lad�� d�nemle k�yasland��nda daha iyimser bir tablo �izseler de tam anlam�yla bir toparlanman�n ger�ekle�mesi i�in �nlerinde uzun bir yol oldu�u konusunda g�r�� bildiriyor.

CFO’lar, pandeminin ilk zamanlar�na göre daha iyimser
Türk CFO’lar�n beklentileri:
Finansal gelecek: CFO’lar, Haziran 2020’den bu yana ya�anan de�i�imleri göz önünde bulundurduklar�nda finansal gelecekleri ile ilgili daha iyimserler.
Gelir: CFO’lar�n %67’si, �irket gelirlerinde önümüzdeki bir y�ll�k süreçte art�� ya�anaca�� dü�üncesinde.
Faaliyet kâr�: CFO’lar�n %55’i bu konuda art�� beklerken, azalaca�� yönünde görü� bildirenler %30’lar� buluyor.
Yat�r�m: Yat�r�mlar�n�n önümüzdeki bir sene içerisinde artaca��n� öngören CFO’lar�n oran� %29 iken, azalaca��n� dü�ünenler yakla��k %43.
�stihdam: CFO’lar istihdam noktas�nda bir dura�anl�k ya�anaca��nda büyük ölçüde hemfikir.

Stratejiler “önce maliyet” diyor
Türkiye’deki CFO’lar, kur dalgalanmalar�, ekonomik görünüm/büyüme, jeopolitik riskler ve iç/d�� talebin azalmas� gibi riskleri göz önünde bulundurduklar�nda defansif bir stratejiden yana. Bu sebeple öncelik, maliyetlerin kontrolü ve azalt�lmas�nda. Nakit ak��n�n art�r�lmas�na dair al�nacak aksiyonlar ikincilikte yer al�rken, faaliyet harcamalar�n�n dü�ürülmesi bunu takip ediyor. Ancak 4. ve 5. s�ralarda CFO’lar�n daha cesur stratejiler belirlemek ad�na organik büyüme ve yeni pazarlarda büyümeyi seçti�i görülüyor. Biz de a��n�n bulundu�u ve uygulanmaya ba�land�� bu dönemde, de�erli CFO’lar�m�za �u sorular� yönelttik:
1- Pandeminin yol açt�� öngörü zorlu�una ra�men, sermaye harcamalar�n� nas�l art�rmay� planl�yorsunuz?
2- Sat�n almalarda nas�l bir strateji izliyorsunuz ve ne kadar sürede sonuçland�r�yorsunuz?

PEGASUS HAVA YOLLARI F�NANS GENEL MÜDÜR YARDIMCISI BARBAROS KUBATO�LU:
Acil olmayan yat�r�m planlar�n� ask�ya ald�k
Havayolu sektöründe temel yat�r�m kalemi uçak al�mlar�d�r. Uçak sipari�leri uzun vadeli bir filo planlamas� paralelinde yap�l�r, üreticiler de üretimlerini çok önceden buna göre planlar.

Pandemi döneminde getirilen seyahat k�s�tlamalar� ve talepteki zay�flama sonucu sektörde ât�l kapasite ortaya ç�kt�. Filo planlamam�z� mevcut durumda mümkün olan en optimum �ekilde gözden geçirerek senaryolar�m�z paralelinde ât�l kapasiteyi azaltacak önlemleri uygulamaya koyduk. Uçak d�� di�er yat�r�m kalemlerinde ise ihtiyaca yönelik bir s�ralama yapt�k. Acil olmayan ve ertelenebilecek yat�r�m planlar�n� salg�n süresince ask�ya ald�k. “Normalle�me”nin süratine göre bunlar� tekrar devreye sokaca��z. Burada yine, esnek operasyonel yap�m�z�n bize sa�lad�� h�zl� aksiyon alma yetene�imizin yarar�n� görece�imizi dü�ünüyorum.

AMGEN TÜRK�YE F�NANS D�REKTÖRÜ MELTEM KORUCU YILDIZ:
“Ufuk Taramas�” yap�yoruz
Sermaye harcamalar�n�n etkin kullan�lmas� için senaryo planlama araçlar�na ba�vuruyoruz.

Uzun süredir artan global “volatilite’”den dolay� ileriyi görebilmek zorla�m��t� ve pandemi buna, hiç beklemedi�imiz bir ölçekte yeni bir katman ekledi. Biz öngörü yaparken “ufuk taramas�” ad�n� verdi�imiz bir çal��ma kapsam�nda risklerimizi ve firsatlar� de�erlendiriyoruz. Etkin bir �ekilde yürüttü�ümüz i� süreçlerimiz sayesinde, sermaye harcamalar�m�z� 2021’de de art�rmaya devam edece�iz.

SIGNIFY TÜRK�YE CFO’SU AYDIN YA�CI:
Uygulama a�amas�nda çok h�zl� hareket ediyoruz
Sat�n alma kararlar�m�zda, bir sonraki sene için yap�lan planlar�n ard�ndan, y�l�n ba�lamas� ile birlikte vakit kaybetmeden uygulamaya geçiyoruz.

HIZLI VE ETK�N UYGULAMA: Sat�n alma kararlar�m�z�n birço�u, y�ll�k strateji ve öncelikler dahilinde belirleniyor. Bunun için, planlamadan sonra, uygulama a�amas�nda oldukça h�zl� hareket ediyoruz. Planlar� k�sa bir sürede hayata geçirmek noktas�nda özen gösteriyoruz.
STRATEJ�K HEDEFLER: Sermaye harcama stratejileri, mutlak suretle �irketin ana hedefleri ve stratejileri ile paralellik göstermeli. Nakit dengesinin çok önemli oldu�u dönemlerde, büyüme f�rsatlar�n� kaç�rmamak için yat�r�m kararlar� en do�ru �ekilde yönetilmeli. Bunun için planlanan her harcaman�n, hedeflerimiz do�rultusunda �irkete yarataca�� katma de�er, geri dönü� de�eri ve zaman�, kararlar�m�zda belirleyici oluyor.
ESNEK PLANLAMA: Y�ll�k bütçelere uygun harcamalar�n, ne için ve ne amaçla oldu�u planlansa da çevik ve esnek bir planlama, ayr�ca sene içinde s�kl�kla bunlar�n gözden geçirilmesi gerekiyor. Gerçekle�meler ve stratejiler parelelinde, belirlenen alanlarda harcamalar�n art�r�lmas� yönünde ya da tam tersi yönde karar almam�z� sa�l�yor.

D�VAN GRUBU F�NANS D�REKTÖRÜ AL� KEMAL BAK:
Sat�n almalar�m�z�n tamam�na yak�n� sözle�meli
Genel olarak, sat�n alma talebinin ortaya ç�kmas�ndan sonra, 15 ila 30 gün aras�nda süreç tamamlan�yor.

Sat�n almalar�m�z�n tamam�na yak�n�, sözle�meli olarak yap�l�yor ve sat�n alma prosedürlerimiz do�rultusunda, �effaf bir �ekilde tamamlan�yor. Süreçlerimizi, erken nakit ç�k�� yaratmayacak; ancak operasyonu da aksatmayacak biçimde planl�yor ve tam zaman�nda noktalamaya özen gösteriyoruz.

H�ÇB�R HARCAMAMIZI �PTAL ETMED�K
Grubumuzun genlerinde, dikkatli fizibilite çal��mas� ve hesaplanm�� riskleri almak bulunuyor. Bu ana prensipler ile Divan’da “Yeni Normal’e uyumumuzu h�zland�racak her türlü sermaye harcamas�n�, çekinmeden gerçekle�tirmeye devam ediyoruz. Pandemi önlemlerinin en sert oldu�u, belirsizli�in en yo�un oldu�u 2020’nin ikinci çeyre�inde dahi “Yeni Normal”e uyumumuzu h�zland�racak, orta ve uzun vadede faydas�na inand��m�z hiçbir harcamam�z� iptal etmedik.

SABANCI HOLD�NG CFO’SU VE TEKNOSA YÖNET�M KURULU BA�KANI BARI� ORAN:
80 milyon tl’lik bir yat�r�m planl�yoruz
Teknosa’n�n önünde çok büyük f�rsatlar var. Sermaye art�r�m�, Teknosa’ya 273 milyon TL’lik nakit giri�i sa�layacak ve �irketin gücüne güç katacak.

Sabanc� Holding’in Teknosa’ya duydu�u güven ile gelece�e güçlü bir biçimde haz�rlan�yoruz. Sermaye art��ndan gelecek fonu, borçlanma ihtiyac�n� asgari seviyeye indirerek finansman giderlerini azaltmak ve böylece yarat�lacak ilave kaynak ile Teknosa’da teknoloji altyap� yat�r�mlar�n� güçlendirip çe�itlendirmek için kullanaca��z. 2021’de, geçen y�l�n 2 kat�ndan fazla, 80 milyon TL’lik bir yat�r�m planl�yoruz.

PERFORMANSIMIZI, �ST�KRARLI �EK�LDE YÜKSELT�YORUZ
Mü�terilerimize en iyi deneyimi ya�atmak için “omnichannel” i� modelimizi zenginle�tirmeye, veri analiti�i kabiliyetlerimizi art�rmaya, ürün ve servis portföyümüzü geni�letmeye odaklan�yoruz. 2019’un ortas�nda ba�latt��m�z “Yeni Neslin Teknosa’s�” mü�teri odakl� dönü�üm program� ile performans�m�z� istikrarl� �ekilde yükseltmeye devam ettik. 20 senedir oldu�u gibi gelecekte de payda�lar�m�z için daha fazla de�er yaratmay� hedefliyoruz.

CARGILL GIDA ORTADO�U, TÜRK�YE & AFR�KA F�NANS D�REKTÖRÜ SONAT AKAT:
“Fiyat-de�er” dengesini mercek alt�na al�yoruz
Cargill olarak, stratejilerimizi hayata geçirirken hem organik hem de inorganik büyüme f�rsatlar�n� de�erlendiriyoruz. Sat�n almalarda en önemsedi�imiz husus, hem uzun vadeli stratejilerimiz hem de �irket de�erlerimiz ve kültürümüzle uyumu.

Genel itibar�yla inorganik büyümelerde, bir ba�ka deyi� ile sat�n almalarda, �irketimize k�sa ve uzun vadede kataca�� de�er ile yarataca�� sinerjileri tespit edip fiyat-de�er dengesini mercek alt�na al�yoruz. Süreç ise her bir projenin kendi dinamiklerine göre de�i�iyor.

SALGIN, SEKTÖRÜMÜZÜN ÖNEM�N� ARTIRDI
Cargill olarak, Türkiye’deki operasyonlar�m�z�n hiçbirinde pandemi nedeniyle ne üretimimizi ne de mü�terilerimize verdi�imiz hizmeti kesintiye u�ratmad�k. Bu noktada ise gerekli tüm tedbirleri ald�k. Salg�n�n, sektörümüzün önemini art�rd��n�, sa�l�kl� ve katma de�erli g�da ürünlerine talebi de art�raca��n� dü�ünüyoruz. O yüzden yat�r�m planlar�m�za ayn� h�z ve �evkle devam ediyoruz. Ayr�ca Türkiye’den yönetti�imiz Orta Do�u ve Afrika’y� içine alan bu geni� co�rafyada, ülkemizi önemli bir Ar-Ge ve üretim merkezi olarak konumland�r�yor, bu çerçevede tüm f�rsatlar� titizlikle de�erlendiriyoruz.

DO�A S�GORTA CFO’SU FEHM� ÖZBALKAN:
�htiyac�n çe�idine göre strateji belirliyoruz
Do�a Sigorta olarak, çok esnek ve dinamik bir ekibiz. Stratejilerimiz, ürün ve hizmet ihtiyaçlar�m�z�n çe�idine göre de�i�iyor. Bununla birlikte, mümkün oldu�unca h�zl� ve esnek hareket ederek sat�n almalar�m�z� gerçekle�tiriyoruz.

Öncelikle ihtiyaç duyulan ürün veya hizmet h�zl�ca belirlendikten sonra, hemen kapsaml� bir pazar ara�t�rmas� yap�l�yor. �htiyac�n çe�idine göre; sat�n alma stratejisi belirliyoruz. Basit ve pazarda yayg�n bir ürün ise en uygun fiyatl� ve h�zl� ula�abilece�imiz alternatiflere yo�unla��yoruz. Teknolojik altyap�yla ilgili önemli ve büyük bir sat�n alma ise durum karma��kla��yor. Servisin kalitesi ve güvenilirli�i, detayl�ca inceleniyor. Bu çe�it ürünlerde h�z ve fiyattan ziyade; güvenilirlik, süreklilik ve sürdürülebilirlik ön plana ç�k�yor. Basit ürün ve hizmet için birkaç gün hatta saatlerden bahsederken, kapsaml� sat�n almalarda süreç, uçtan uca de�erlendirildi�inde aylarca sürebiliyor.

TEKNOLOJ� YATIRIMLARIMIZ HIZLANARAK DEVAM EDECEK
Sigortac�l�kta son y�llarda teknolojinin yeri artm��t�; fakat pandemi, bu durumu çok daha belirgin hale getirdi. Uzaktan çal��ma imkân� yüksek olan �ansl� sektörlerden biri olarak ön plana ç�km��t�k. Salg�n�n ba�lang�c�ndan itibaren Do�a Sigorta’da tüm ekip arkada�lar�m�z, özverili bir çal��ma ile i�lerin evlerinden de aksamadan yürümesi için çaba gösterdi. Elbette buradaki ba�ar�da en önemli pay, BT (Bilgi Teknolojileri) altyap�m�z�n ve bunu yöneten ekibimizin. O yüzden, daha önceden de planlar�m�zda olan teknoloji yat�r�mlar�m�z� h�zland�rarak devam etme kararl�l��nday�z.

ARZUM MAL� ��LERDEN SORUMLU GENEL MÜDÜR YARDIMCISI ARDA ALTINOK:
Sat�n almalar�m�z�, Türkiye’den ve Çin’den yap�yoruz
Küçük ev aletleri sektöründe Türkiye’de çok yetkin üreticiler var. Ancak Çin, bu noktada dünya lideri. Bu nedenle pek çok ürünü Türkiye’de ürettirsek de Çin hâlâ tedarik zincirinin çok önemli bir aya�� olmaya devam edecek.

Sat�n almalar�m�z�, son y�llarda Türkiye’den ve Çin’den gerçekle�tiriyoruz. A��rl��m�z Türkiye. Yeni bir ürün ç�kard��m�zda, bunu en etkin ve en kaliteli �ekilde üretebilecek, maliyeti optimum seviyede tutabilecek tedarikçiye ula��yoruz. Yurt d�� tedarik zincirinin yönetilmesinde bankalar bize, akreditif yoluyla arac�l�k ediyor. Pandemi yüzünden likidite ve i�gücü s�k�nt�s� ya�anmas�, ürün bulamama riskini do�uruyor. Bu nedenle sat�n al�mlar�m�z�, yurt içindeki tedarikçileri zor duruma sokmadan, makul vadelerle tamaml�yoruz. Do�ru ürünü bulman�z ve do�ru sat�� kanal�nda yeterli altyap�ya sahip olman�z, elinizde yeteri kadar ürün yoksa tek ba��na anlam ifade etmiyor. Herkesin ayn� gemide oldu�unun bilincindeyiz.

KALIP YATIRIMLARINI SÜRDÜRME N�YET�NDEY�Z
��letme sermayesinin etkin yönetiminin yan�nda, sermaye harcamalar� yapmay�, k�sa vadede de�il, uzun vadede de sürdürmek amac�nday�z. Yal�n bir i� modeline sahibiz ve kendi üretim tesisimiz yok. Ancak tedarikçilerimizin sadece bizim ürünlerimiz için kullanaca�� kal�p yat�r�mlar�n� sürdürme niyetindeyiz. Bunlar, inovatif ürünler üretmeyi ve rakiplerimizden ayr��mam�z� sa�layacak, bunun sonucunda sat��lar ve kârl�l��m�z artacak.

ENERJ�SA ÜRET�M CFO’SU FULYA BANU SÜRÜCÜ:
Hedef teslim süresinde sonuca ula��yoruz
Sat�n almada 2021 y�l� önceliklerimizi s�ralamak gerekirse... Dijitalle�me çal��malar�na devam etmek, risklerimizi daha etkin sürdürülebilir bir tedarik zinciri yaratmak için tekrar gözden geçirmek, al�mlarda lokal alternatifleri ço�altmak ve süreçlerimizdeki izlenebilirli�i art�rmak.

Önceli�imiz; geleneksel yakla��mlar yerine, anl�k de�i�imlerden etkilenmeyen esnek i� modeline sahip olmak ve sürdürülebilir kararlar� dinamik bir �ekilde almak. Di�er bir önemli stratejimiz ise “Tedarikçilerimiz ile bir bütünüz, beraber kazan�r�z, beraber kaybederiz” felsefemiz ile uzun dönemli stratejik i� birlikleri kurmak.

BAKIM VE OPERASYONLAR KES�NT�YE U�RAMIYOR
Al�mlar�m�z�, her ürün ve servise ait hedef teslim süreleri çerçevesinde sonuçland�r�yoruz. Pandeminin h�zlanmas�n�n hemen öncesinde maske, dezenfektan gibi al�mlar� öngörülü davranarak kriz yay�lmadan temin edip sahalar�m�za teslim ederek risklerin etkisini minimize ettik. Salg�n s�ras�nda bak�m ve operasyonlar� kesintiye u�ratmadan al�mlar� gerçekle�tirerek iç ve d�� mü�terilerimize en iyi servisi sunabildik.

HARCAMA D�S�PL�N�M�Z� DEVAM ETT�RECE��Z
Elde etti�imiz tecrübeleri de göz önüne alarak haz�rlad��m�z sat�n alma bütçemiz mevcut. Bununla paralel geli�tirdi�imiz harcama disiplinimizi devam ettirece�iz. Artan harcama planlar�m�z� daha çok dijitalle�me, santrallerin rutin bak�mlar� ve verimini art�ran projeler için gerçekle�tirece�iz. 2020 y�l�nda bizim için kritik öneme sahip olan dijitalle�me projemiz “online stok yönetimi”ni hayata geçirdik. Böylece kontrollerimizi güçlendirdik ve olas� ek maliyetleri de öngörerek önleyebiliyoruz. Bu sayede çok daha etkin bir stok yönetimi yapabilece�iz.

ENERJ�SA ENERJ� CFO’SU MICHAEL MOSER:
Sürdürülebilirli�e odaklan�yoruz
Dördüncü uygulama dönemine ili�kin heyecanl�y�z. Altyap� yat�r�mlar�n�, kurumsal yönetimi ve kalite art��n� destekleyen bir regülasyon çerçevemiz var ve bu bize, önümüzdeki be� y�l için yüksek öngörülebilirlik sa�l�yor.

2020 sonuçlar�m�z, finansman maliyetlerinde dü�ü�, güçlü operasyonel performans�m�z, ihtiyatl� bilanço yönetimimiz ve efektif vergi oran�m�zdaki dü�ü�ün etkisi ile Covid-19’un etkilerine ra�men güçlü bir büyüme gösterdi. 2020’de güçlü bir kâr art�� ve y�l�n ikinci yar�s�nda nakit ak��nda önemli bir toparlanma yakalad�k. Baz al�nan net kâr, 2020’de 1,878 milyar TL’ye ula�t�, faaliyet geliri art�� oran�n�n önemli ölçüde üzerinde gerçekle�ti. Finansal net borcun faaliyet gelirine oran� 1,9 kat iken, 1,7 kata dü�tü.

"SINIFININ EN �Y�S� OLMA" YOLCULU�U...
Payda�lar için uzun vadeli de�er sa�lamak ve Türkiye'de “Yeni Enerji Dünyas�na Geçi�”e öncülük etmek için sadece k�sa vadeli finansallara de�il, sürdürülebilirli�e de odaklan�yoruz. Sürdürülebilirlik alan�nda s�n�f�n�n en iyisi olma yolculu�umuza 2021’de de devam edece�iz. Hissedarlar�m�za sürdürülebilir temettü taahhüdümüze uygun �ekilde yönetim kurulumuz “Genel Kurul”da görü�ülmek üzere hisse ba��na 96 kuru� temettü önerdi. Bu %60,37 temettü oran�na ve geçen seneye göre %60 art��a denk gelmektedir.