BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

CFO'NUN YEN� ODA�I: YE��L F�NANSMAN

M.�. 340'larda Yunan d��n�r Aristoteles m�kemmelli�i ��yle a��klam��: "Tekrar tekrar yapt�klar�m�z kim oldu�umuzu belirler. Bu y�zden m�kemmel olmak i�in eyleme de�il al��kanl��a ihtiya� vard�r." Do�a dostu ve �evreye daha az zararl� �r�nlerin finanse edilmesinde �ne ��kan 'ye�il finansman'�n g�n�m�zde art�k bir �irket al��kanl��na d�n��mesine ihtiya� var. Finansman kaynaklar�na eri�imde maliyet yap�lar�n�n yal�nla�t�r�lmas� da b�y�k �nem ta��yor. Bunun i�in operasyonlar�n �evikli�i, geli�melere ba�l� olarak verilen cevaplar�n, d�n��m�n h�z� ve �eklinin pratik olmas� �art. �� d�nyas� son 20 y�lda artan bilin�le d��k karbonlu ekonomiye ge�i� i�in taahh�tler veriyor, odakland�� sekt�rleri de�i�tiriyor, d�n��t�r�yor. T�m gelirlerini fosil kaynakl� yak�tlardan elde eden dev �irketler bile ye�il d�n��m s�recine giriyor. ��te bu dev d�n��m projelerinin hayata ge�irilmesinde ye�il finansman olanaklar� da art�yor. T�rkiye'nin �nde gelen �irketlerinin ye�il finansmana ula�mada izledikleri yollar� ara�t�rd�k. �irketlerin s�rd�r�lebilir b�y�me s�re�lerinde yat�r�m alanlar�n� ve CFO'lar�n ye�il finansmana ula�ma ajandas�n� ortaya koyduk. Di�er t�m �irketlere ilham vermesi dile�iyle keyifli okumalar?

Otokoç Otomotiv CFO’su DR. M. ÖNDER KUTMAN:
“Ye�il geçi� yat�r�m�m�z için 750 milyon euro kredi sa�land�”
SÜRDÜRÜLEB�L�RL�� UZUN YILLARDIR ��M�Z�N AYRILMAZ B�R PARÇASI OLARAK GÖRÜYOR, BU DO�RULTUDAK� ÇALI�MALARIMIZA ARALIKSIZ DEVAM ED�YORUZ. DÜ�ÜK KARBON EKONOM�S�NE ULA�MAYA YÖNEL�K FAAL�YETLER�M�Z� SÜRDÜRÜYORUZ. BU KAPSAMDA YE��L GEÇ�� YATIRIMIMIZ �Ç�N AB RECOVERY AND RESILIENCE FUND 12 YIL VADEL� VE UYGUN FA�ZL� 750 M�LYON EURO KRED� SA�LADI.

�irket olarak sürdürülebilirlik yat�r�mlar�m�z kapsam�nda üç önemli ad�m att�k: S�f�r bazl� bütçe projemizi ba�latt�k. Sürdürülebilirlik ve enerji verimlili�i komitelerimizi kurduk. Bu üç olu�um sürekli interaktif çal��arak ba�ta enerji verimlili�i olmak üzere sürdürülebilirlik ba�l�� alt�nda de�erlendirdi�imiz birçok projeyi hayata geçiriyor. Uygun bölgelerde güne� enerjisi santralleri (GES) kurma çal��malar�m�z� sürdürüyoruz. Yenilenebilir enerji üretimine yat�r�m yaparken bir yandan LED dönü�ümleri ve kompresör de�i�imleri gibi projelerle enerji verimlili�imizi art�r�yoruz.

“DÜ�ÜK KARBON EKONOM�S�NE GEÇ�YORUZ”

Koç Holding’in 2050 y�l�nda karbon nötr olma hedefi do�rultusunda, �irketimize dü�en sorumluluklar�n bilincinde olarak dü�ük karbon ekonomisine geçi�e yönelik tüm faaliyetlerimizi sürdürmeyi hedefliyoruz. Faaliyette oldu�umuz pazarlardan biri olan Yunanistan’da, 2022 y�l�nda, ye�il geçi� yat�r�m� için AB Recovery and Resilience Fund’dan 12 y�l vadeli ve uygun faizli 750 milyon Euro kredi sa�land�. Hem köklü hem çevik bir organizasyon olman�n avantajlar�ndan yararlan�yoruz. Böylece küresel ve yerel ölçekte gerçekle�en her türlü de�i�ime h�zla adaptasyon sa�layabiliyoruz. Karar ve uyum süreçlerini yal�nla�t�ran bu yetkinlik, maliyet yap�m�z� da ayn� do�rultuda olumlu yönde etkiliyor.

Borusan Grup CFO’su, Finansman, Mali ��ler ve Ortak Hizmetler Ba�kan� BARI� KÖKO�LU:
“Sürdürülebilirlik politikas�n� yayan tedarikçilere öncelik verece�iz”

Karbon emisyonu, döngüsellik anlay��, sürdürülebilirlik yönetimi, etik, i� sa�l�� ve güvenli�i, e�itlik ve kapsay�c�l�k gibi ba�l�klarda tedarikçilerimizden sorumlu ve somut ad�mlar atmalar�n� bekliyoruz. Ürün veya hizmetin sa�lanaca�� tedarikçiler belirlenirken Borusan sürdürülebilir sat�n alma politikas�na uyum gösteren ve kendi tedarik zincirlerinde bu politikay� yayan tedarikçilere öncelik verece�iz. Tüm grup �irketlerimizin sat�n alma ekipleri projeye dahil olurken, politikam�z geli�meye devam edecek, ya�ayacak ve tecribelerimizle �ekillenecek.

Pegasus Hava Yollar� Finans Genel Müdür Yard�mc�s� BARBAROS KUBATO�LU:
“Ye�il finansman yöntemleri gündemimizde”
GEL��MEKTE OLAN ÜLKELERDE F�NANSMANA ULA�MAK OLDUKÇA ZORLA�TI. F�NANSMAN MAL�YETLER�NDE DE C�DD� ARTI�LAR GÖZLEN�YOR. PEK ÇOK ��RKET G�B� B�Z DE F�NANSMAN KAYNAKLARIMIZI ÇE��TLEND�RMEK VE MAL�YETLER�M�Z� YÖNETMEK ADINA ��RKET OLARAK UZUN VADEL� SÜRDÜRÜLEB�L�RL�K TAAHHÜTLER�M�ZLE DESTEKLEYEB�LECE��M�Z YE��L F�NANSMAN YÖNTEMLER�N� GÜNDEM�M�ZE ALDIK.

Sürdürülebilirlik üretim, planlama ve yönetim unsurlar�n� içeren çok boyutlu bir kavram olmakla birlikte, uluslar, kurumlar ve bireyler düzeyinde kat�l�m gerektiren etik bir yakla��m. Çevresel, sosyal ve kurumsal süreçler sürdürülebilirlik perspektifinde yeniden yap�land�r�l�yor. Bu faaliyetlerin ekonomik boyutu ve bu çal��malar için yarat�lmas� gereken finansman kaynaklar�, k�saca ‘ekonomik kalk�nma’ da göz önünde bulunduruluyor.

“YE��L F�NANSTA �LK OLDUK”

Pandemiyle birlikte piyasalarda gözlenen ekonomik durgunlu�u gidermek amac�yla uygulanan ekonomik geni�leme politikalar�, bugün dünya genelinde ya�anan bir enflasyon dalgas�na yol açt�. Enflasyonu kontrol alt�na almak amac�yla ba�ta FED ve ECB’nin devreye ald�� h�zl� ve sürekli faiz art��lar�, global piyasalar� yüksek volatilite ve son günlerde �ahit oldu�umuz bankac�l�k krizleriyle kar�� kar��ya getirdi. Tüm dünyay� etkileyen bu belirsiz ortamda, Türkiye’nin de içinde bulundu�u geli�mekte olan ülkelerde ula��labilir finansman kaynaklar� oldukça k�s�tland� ve finansman maliyetlerinde ciddi art��lar gözlendi. Pek çok �irket gibi, biz de finansman kaynaklar�m�z� çe�itlendirmek ve maliyetlerimizi yönetmek ad�na �irket olarak uzun vadeli sürdürülebilirlik taahhütlerimizle destekleyebilece�imiz ye�il finansman yöntemlerini gündemimize ald�k. Bir süredir takip etti�imiz ye�il finansman piyasalar�na, UKEF garantisinde 10 adet Airbus A321neo uça��n sürdürülebilirlik destekli finansman� i�lemiyle aktif bir oyuncu olarak giri� yapt�k ve dünyada ilk olduk. Bu piyasadaki varl��m�z� büyütmek niyetiyle sürdürülebilirlik alan�nda inisiyatifleri bulunan bankalarla finansman i�lemlerimizde ye�il finansman alternatifleri üzerinde çal��yoruz.

“ÇEV�KL�K REKABET AVANTAJI KAZANDIRIYOR”

Global piyasalarda gerçekle�en finansal hareketlilikler, Türkiye gibi geli�mekte olan ülkeleri her zaman daha büyük boyutta etkiliyor. Havac�l�k sektörünün dinamikleri de neredeyse tüm sektörlerdeki geli�melere kar�� çok hassas. Enerji krizlerinin boyutu bölgesel bile olsa çevresel olaylar ya da bir ülkede gerçekle�en grevler hem hava yolunun üretim kapasitesini hem yolcu talebini etkileyebiliyor. Çeviklik, böyle bir ortamda operasyonlar�m�z�n süreklili�ini sa�lamak için, rekabet avantaj� kazand�ran bizi biz yapan de�erlerimizden biri. Operasyonlar�m�zda meydana gelen bir aksakl�k durumunda h�zl� karar alma ve bunu h�zl�ca hayata geçirme becerimizin kuvvetli olmas� ve yal�n yönetim yap�m�z, utilizasyonumuzu maksimize etmemiz konusunda bizi avantajl� k�l�yor. Çevikli�in süreklili�ini sa�layabilmek konusunda dijitalle�menin pay� da çok büyük. Örne�in, ‘öngörücü bak�m’ olarak Türkçele�tirebilece�imiz ‘predictive maintenance’ sayesinde uçaklar�m�z�n teknik durumunu anl�k olarak takip edebiliyor ve bir sorunun ortaya ç�kabilece�ini tahmin ederek operasyonel önlemleri hayata geçirebiliyoruz. Bu sayede operasyonda insan hatalar�n� ve lojistikten kaynaklanabilecek gecikmeleri minimize edebiliyoruz.

“DÜ�ÜK MAL�YETL� HAVA YOLUNDA PERFORMANS KR�TER�”

Bir dü�ük maliyetli hava yolunun en önemli performans indikatörü CASK’d�r. Di�er bir deyi�le arz edilen koltuk kilometre ba��na maliyettir. Bunu iyi yönetebildi�iniz ölçüde uygun fiyatl� seyahat imkan� sunabiliyorsunuz. Maliyet baz�m�z�n de�i�ken k�sm� tamamen uçu� kaynakl� ve utilizasyonla do�ru orant�l� olarak hareket ederken, toplam CASK’�m�z�n önemli k�sm�n� sabit maliyetler olu�turuyor. Operasyonel çevikli�in sa�lad�� avantajlardan faydalanmak, utilizasyonu yani üretimi maksimize ederek aktif verimlili�imizi art�rmak, do�ru kapasiteyi do�ru pazara zaman�nda yönlendirmek, yal�n yönetim yakla��m�yla sabit maliyetlerimizi kontrol alt�nda tutabilmek ve ölçek ekonomisinin faydalar�n� finansal performans�m�za yans�tmak anlam�na geliyor.

Zorlu Enerji CEO’su S�NAN AK:
“Biyoçe�itlili�e en az 10 milyon TL yat�r�m yapaca��z”
ENERJ� ÜRETEN VE ÜRETT�� ENERJ�N�N YÖNET�M�NE VE DÖNÜ�ÜMÜNE YÖN VEREN B�R ��RKET�Z. 2030’A KADAR OPERASYON VE ENERJ� ÜRET�M�M�ZDE NET SIFIR EM�SYONA ULA�MAYI, 2040 YILINA KADAR BU HEDEF�M�Z� TÜM DE�ER Z�NC�R�N� KAPSAYACAK HALE GET�RMEY� VE 2050 YILINDA NET SIFIR EM�SYONA ULA�MI� B�R KURUM OLMAYI PLANLIYORUZ.

Finansal, sosyal, çevresel ve yöneti�im boyutlar�yla �irket performans�m�z�n kapsaml� bir görünümünü ve gelecek hedeflerimizi payla�t��m�z, ayn� zamanda sürdürülebilirlik yolculu�umuza dair planlar�m�z� ve sektörel geli�meleri de içeren entegre faaliyet raporumuzun �irketimiz ve tüm payda�lar�m�z için yol gösterici olmas�n� diliyoruz.

“HEDEFLER�M�Z NET”

2022 y�l� boyunca yapt��m�z çal��malardan gururluyuz. Ancak gidecek daha çok yolumuz var. Bu yolda hedeflerimiz net. Enerji üreten ve üretti�i enerjinin yönetimine ve dönü�ümüne yön veren bir �irket olarak 2030’a kadar operasyon ve enerji üretimimizde net s�f�r emisyona ula�may� hedefliyoruz. 2040 y�l�na kadar bu hedefimizi tüm de�er zincirini kapsayacak hale getirmeyi ve 2050 y�l�nda net s�f�r emisyona ula�m�� bir kurum olmay� planl�yoruz. Ayr�ca biyoçe�itlilik alan�nda en az 10 milyon TL yat�r�m yapaca��z. 2023 y�l�nda bu hedeflerimiz do�rultusunda çal��maya devam edece�iz. Zorlu Enerji olarak hem yurt içi hem yurt d��nda büyüme stratejimiz oda��nda, sektörümüze pek çok alanda öncülük etme hedefiyle çal��malar�m�z� sürdürece�iz.

Hayat Operasyonlardan Sorumlu Ba�kan Yard�mc�s� �BRAH�M GÜLER:
“Su ekonomisi ad�na yeni yöntemler geli�tiriyoruz”
YA�AM KAYNA�I SUYUN VARLI�I VE DEVAMLILI�I HER GEÇEN GÜN DAHA DE�ERL� HALE GEL�YOR. SÜRDÜRÜLEB�L�R B�R GELECEK �Ç�N ÜRET�M SÜREÇLER�M�ZDE KAYNA�IN VER�ML� KULLANILMASI �Ç�N ÖNEML� ADIMLAR ATIYORUZ.

Daha iyi bir dünya hayali, bugün sahip olduklar�m�z� korumad��m�zda yaln�zca bir hayal olarak kal�r. Bu nedenle tüm dünyada su ve su kaynaklar�n�n azalmas� en büyük endi�elerimizden biri. Hayat olarak bu konuda ya�anabilecek sorunlar�n önüne geçmek için üretim tesislerimizde su ekonomisi yapmak ad�na yöntemler geli�tiriyoruz. Üretimde yüksek verim sa�layan ‘desalinasyon tesisi’ yat�r�m�m�z sayesinde, ayn� miktardaki üretim için daha az içilebilir ve do�al su kayna�� kullan�m�yla temiz üretim yakla��m�n� benimsiyoruz. At�k su ar�tma uygulamam�zla do�al su kaynaklar�m�z�n korunmas�na katk� sa�l�yoruz. Tesisimizde ar�t�lan at�k su, yasal de�arj limitlerine göre yüzde 70 daha temiz olarak �SU kanalizasyon sistemine kar��yor.

“YÜZDE 100 ORANINDA TASARRUF SA�LADIK”

Ev bak�m, bebek bak�m, kad�n ki�isel bak�m, ki�isel sa�l�k ve temizlik ka��tlar� kategorilerinde tüketicilerimizin ve sevdiklerinin hijyen ve bak�m ihtiyaçlar�na cevap veren ürünler sunuyoruz. Bu ürünleri üretirken hem do�ay� hem dokundu�umuz insanlar� önemsiyoruz. Çevreye sayg�l� üretim bilinciyle 2022 y�l�nda s�v� deterjan üretiminde su ihtiyac�m�z�n tamam�n� ar�tt��m�z deniz suyundan temin ederek içilebilir su kayna��ndan yüzde 100 oran�nda tasarruf sa�lad�k. Non-woven, ka��t, hijyen ürünlerindeyse toplam su tüketimimizin yüzde 50’sinden fazlas�n� ar�tt��m�z deniz suyundan temin ederek içilebilir su kaynaklar�n� korumay� sürdürüyoruz.

Global Yat�r�m Holding Yönetim Kurulu Ba�kan� ve CEO'su MEHMET KUTMAN:
“Temiz enerji yat�r�mlar� gündemimizde”
GRUP OLARAK ANA FAAL�YET KOLLARIMIZDAK� F�NANSAL PERFORMANSIMIZ, 2022 YILINDA ENFLASYONUN VE BÜTÇE RAKAMLARININ ÜZER�NDE GERÇEKLE�T�. BÜYÜMEM�Z DEVAM ETT�. COVID 19'UN F�NANSAL ETK�LER�N� TAMAMEN GER�DE BIRAKARAK NORMALE DÖNDÜK. ��MD� TEM�Z ENERJ� YATIRIMLARI GÜNDEM�M�ZDE.

Global Yat�r�m Holding olarak çe�itli i� kollar�ndaki yat�r�mlar�m�zla 4 k�ta ve 14 ülkede faaliyet gösteriyoruz. 2022 y�l�na ili�kin finansal sonuçlar�m�z� aç�klad�k. Buna göre COVID-19’un etkilerini tamamen geride b�rakt�k yani rakamlar�m�z 2019’un üzerinde gerçekle�ti. Grup gelirleri, IFRIC 12 etkisi hariç tutuldu�unda, bir önceki y�la göre yakla��k dört katl�k art��la 1,8 milyar TL’den 7,2 milyar TL’ye ç�kt�. Tüm i� kollar�n�n güçlü katk�s�yla büyük bir art�� ya�anan konsolide gelire en çok katk�y� ise gaz ve liman i� kollar� gerçekle�tirdi. Holdingin konsolide FAVÖK’ü ise 2022 y�l�nda yakla��k 6 katl�k art��la 425 milyon TL’den 2,5 milyar TL seviyesine ula�t�. Konsolide FAVÖK’e de en güçlü katk� limanlar ve gaz i� kolundan geldi. 2021 y�l�ndaki 111 milyon TL'lik net zarara kar��l�k 2022 y�l�nda 1,2 milyar TL konsolide net kâra ula�t�k.

“TEM�Z ENERJ� GEL�RLER�M�Z YÜZDE 50 ARTTI”

Ko/tri-jenerasyonla biyokütle ve güne� bazl� temiz enerji üretimini içeren enerji üretimi i� kolum�zda gelirlerimiz bir önceki y�la k�yasla yüzde 50 artarak 553 milyon TL’ye ula�t�. Elektrik fiyatlar� ve kurdaki yükseli�le birlikte FAVÖK ise 2022 y�l�nda yüzde 24 art��la 184 milyon TL seviyesinde gerçekle�ti. Üretim hacmimizi ve tesis verimlili�imizi art�rmak için yeni yard�mc� kaynak yönetmeli�ine paralel olarak biyokütle tesisi alanlar�nda 2022 y�l� son çeyre�i ile 2023 y�l�n�n ilk çeyre�inde toplamda 3,6 MW kurulu güce sahip hibrit güne� enerjisi yat�r�m�m�z� tamamlamay� hedefliyoruz. Toplamda 100 MW gücünde güne� enerji santralleri ve bu santrallere bütünle�ik 100 MW saat kapasiteli elektrik depolama tesisi kurmak için Kas�m 2022’de EPDK’ya ön lisans ba�vurumuzu yapt�k.