BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

L�DERLER�N R�SK VE FIRSAT ANAL�Z�

D�nyada neler oluyor? Hareketlilik, gezegen saf�nda muazzam bir art��la s�r�yor. �r�nlerin, hizmetlerin, paran�n, insanlar�n ve bilginin �ok h�zl� hareket etti�i bir �a�day�z. G�n�m�zde biyolojik, finansal, dijital dezenformasyon ve karbondioksit vir�slerinin oldu�u bir d�nemdeyiz ve bu parametrelerin hepsi s�k� bir sarmal olu�turuyor. Muhtemelen 5 y�l sonra �ok daha farkl� �eyler konu�maya ba�layaca��z. Bug�nlerdeyse politik gerilimlerin yan�nda �zellikle iklim de�i�ikli�i d�nyay� en zor s�nav�na soktu. Temmuz'da k�resel s�cakl�k rekoru k�r�ld�. D�nya ekonomisi toparlanmak i�in merkez bankalar�n�n hamlelerini izliyor. �retime, yat�r�ma devam eden ve jeostratejik analizle y�netilen ekonomilere ihtiya�sa devam ediyor.

IMF, Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nun son say�s�nda COVID-19 salg�n�ndan ve Rusya'n�n Ukrayna'y� i�galinden sonraki küresel toparlanman�n yava�lad��na i�aret EDEREK, geçen y�lki büyümeyi engelleyen güçlüklerin sürdü�üne dikkat ÇEKT�. Hala yüksek olan enflasyonun hane halk�n�n sat�n alma gücünü a��nd�rmaya devam etti�i kaydedilen raporda, merkez bankalar�n�n enflasyona kar�� politika s�k�la�t�rmas�n�n, borçlanma maliyetini yükselterek ekonomik aktiviteyi s�n�rlad�� ifade edildi. Raporda, özellikle dünyan�n en fakir ülkeleri için salg�n öncesi tahminlerle kar��la�t�r�ld��nda ç�kt� kay�plar�n�n büyük olmaya devam etti�i vurguland�. Raporda, Türkiye ekonomisinin bu y�l yüzde 3 ve 2024'te yüzde 2,8 büyümesinin tahmin edildi�i kaydedildi. Peki Türk i� dünyas�n�n liderleri dünya ekonomisinin gidi�at�n� nas�l yorumluyor? Hangi risklere ve f�rsatlara dikkat çekiyorlar?

Orka Holding Yönetim Kurulu Ba�kan� SÜLEYMAN ORAKÇIO�LU:
“Geli�mi� ekonomilerde talep yava�l�yor”
Para politikas�nda ya�anabilecek baz� hatalar ve finansal dalgalanmalar, akla gelen ilk risk unsurlar�. Rusya-Ukrayna Sava�� ve ya�anan bu üzücü süreçte Tah�l Koridoru Anla�mas�’n�n durmas�, g�da krizine yönelik bir ba�ka risk.

Küresel faiz art��lar�, ekonomiler üzerinde önemli bir bask� unsuru. Parasal s�k�la�man�n artan etkileriyle ülke ekonomilerinde ya�anan ivme kayb�n�n y�l�n ikinci yar�s�nda belirginle�ece�i yönünde bir e�ilim söz konusu. PMI gibi öncü veriler, Euro Bölgesi’nin yan�nda geli�mi� ekonomilerde de talebin yava�lad��na i�aret ediyor.

SAVA� VE �KL�M DE��KL��

Para politikas�nda ya�anabilecek baz� hatalar ve finansal dalgalanmalar, akla gelen ilk risk unsurlar�. Rusya-Ukrayna Sava�� ve ya�anan bu üzücü süreçte Tah�l Koridoru Anla�mas�’n�n durmas�, g�da krizine yönelik bir ba�ka risk. Dünyan�n dev ekonomilerinin teknoloji gibi pek çok alanda ya�ad�� ve di�er ülkelere de ya�att�� çoklu gerilimlerin yan�nda, özellikle alt�n� çizmek istedi�im tehlike, iklim de�i�ikli�i. Tüm dünyan�n iklim de�i�ikli�inin etkilerini zirvede test etti�i bir temmuz ay� ya�ad�k. Küresel s�cakl�k rekoru k�r�ld�. BM Genel Sekreteri Guterres’in de aç�klad�� gibi Küresel Kaynama Ça��’na girdik ve bu daha ba�lang�ç. �klim de�i�ikli�i konusunda at�lan ad�mlar�n yetersizli�i bugünün ve gelece�in en önemli riskleri aras�nda. Acil önlemlerin vakit kaybetmeden devreye al�nmas� gerekiyor.

YEN� FIRSAT PENCERELER�

Türkiye ekonomisi dirençli bir yap�ya büründü�ü ve büyüme hedeflerine dengeli bir yakla��mla yürüdü�ü noktada, bilhassa, teknolojiden yenilenebilir enerjiye, do�rudan ve nitelikli yat�r�mlar� çekme noktas�nda önünde çok fazla f�rsat potansiyeli oldu�una inan�yorum. Di�er yandan �sveç’in NATO’ya kat�l�m�na ili�kin ya�anan uzla�man�n yaratt�� olumlu atmosfer, Gümrük Birli�i’nin güncellenmesi için de bir f�rsat penceresi olabilir. Üretime, ihracata ve yat�r�ma dönük her alanda iklim de�i�ikli�inden verimlilik art��na ve yenilenebilir enerjiye kadar haz�rl�kl� olmak için çal��malar�m�z tüm h�z�yla sürüyor. Hayat�m�z�n en önemli bile�enleri olmaya devam eden ve bu anlamda riskler� ve f�rsatlar� birlikte bar�nd�ran sürdürülebilirlik ve ye�il dönü�üm konusunda da hedeflerimize ula�mak için uzun vadeli planlamalar�m�z sürüyor. Örne�in, koleksiyonlar�m�zda geri dönü�ümlü malzeme kullan�m oran�n� her geçen y�l art�r�yoruz. 2025 y�l�na kadar koleksiyonlar�m�z�n yüzde 90’�n� geri dönü�türülmü� malzemelerden üretmeyi hedefliyoruz. Ayn� �ekilde Avrupa’n�n en yüksek teknolojiyle donat�lm�� ve tam otomasyon üretim yapan Giresun’daki fabrikalar�m�zda güne� enerjisini devreye alm�� bulunuyoruz.

Kale Grubu Ba�kan� ve CEO’su ZEYNEP BODUR OKYAYBx:
“Ülkemizin kaderini de�i�tirece�iz”
Daha fazla ihracat, daha sürdürülebilir üretim, ça��n gerektirdi�i dijital dönü�üm ve sektöre yön verecek inovasyonlar oda��nda büyüme ve yat�r�m �evkimizi koruyoruz. 2023-2025 döneminde toplam 300 milyon dolar daha yat�r�m yapaca��z.

Sanayici olarak, kurdu�umuz fabrikalar, geli�tirdi�imiz teknoloji ve bugüne kadar on binlerce ki�iye yaratt��m�z istihdam imkan�yla ülkemizin, insan�m�z�n kaderini de�i�tirmeye odaklan�yoruz. �hracatç� olarak, Türkiye bayra��n� en uzak diyarlarda bile dalgaland�r�rken ülke ekonomisine önemli gelir kazand�r�yoruz. Sosyal etki yat�r�mc�s� olarak, e�itimde, kültürde, sanatta, k�sacas� dokundu�umuz her yerde, her zaman Cumhuriyet’in kurucu de�erleri do�rultusunda ilerliyoruz. ‘�yi Bak Dünyana’ diyerek ülkemizin her kar�� topra��na, her damla suyuna ve her bir insan�na sahip ç�k�yoruz. Bugüne kadar oldu�u gibi bundan sonra da ‘Akl�m�zda memleket, kalbimizde gelecek’ diyerek yolumuzda kararl�l�kla ilerleyece�iz.

STRATEJ�K HEDEFLER

Büyüme ve yat�r�m �evkini koruyoruz. Stratejik hedefimiz ihracata yönelik büyüme, dijital dönü�üm, sürdürülebilirlik, inovasyon ve katma de�erli yeni i� alanlar�na yönelik giri�imlerle grubumuzu daha da büyütmek. Bu y�l ihracat�m�z� yüzde 40, ciromuzu ise dolar baz�nda bir önceki y�la oranla yüzde 20 seviyelerinde art�rmay� hedefliyoruz. Büyümemizi desteklemek için 100 milyon dolar� 2023 y�l�nda olmak üzere, 2023-2025 döneminde toplam 300 milyon dolar daha yat�r�m yapaca��z. Kaleseramik, son 3 y�lda 4 kat artan bir performans gösterdi. Küresel pazardaki güçlü konumunu ve performans�n� daha da peki�tirmek için Kaleseramik özelinde bu y�l 50 milyon dolar� a�an yat�r�m planlad�k. Yeni yat�r�mlarla kapasite art��n�n yan�nda, segment ve ürün gam�n�n geni�lemesini de sa�layaca��z. Kaleseramik’in iddial� global hedeflere yürüyü�ü için çok önemli bir ad�m att�k. Halka arz gelirimizin yar�s�n� halen devam etmekte olan Slab-Sinterflex yat�r�m�na, yüzde 15’ini sürdürülebilirlik yat�r�mlar�na, yüzde 6’s�n� yurt d�� yat�r�mlar�na yönlendirece�iz. Kaleseramik’in halka aç�kl�k oran� yüzde 21,25 olacak.

TürkTraktör �irket Lideri AYKUT ÖZÜNER:
“Ekosisteme pozitif de�er yarataca��z”
2026 y�l� itibar�yla hedefimiz enerji ihtiyac�m�z�n tamam�n� yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan sa�lamak. Tüm ekosistemimize yay�lan etki alan�m�zda pozitif de�er yaratmak üzere çevresel, sosyal ve yöneti�im alanlar�nda belirledi�imiz hedeflerle aktif bir rol oynamay� sorumluluklar�m�zdan biri olarak görüyoruz.

Türkiye otomotiv sektörünün ilk üretici kurulu�u ve tar�m mekanizasyonundaki lider �irketi TürkTraktör olarak 2023 y�l�n�n ilk alt� ayl�k dönemini kapsayan yar�y�l finansal sonuçlar�m�z� aç�klad�k. Üretimde geçen y�l�n ilk yar�s�na göre yüzde 18, ihracatta yüzde 19 ve toplam sat��ta yüzde 25 art�� gerçekle�tirdik. �irketin ilk 6 ayl�k performans� baz al�nd��nda geçen y�la göre toplam ciro yüzde 129 art�� gösterdik. TürkTraktör, y�l�n ilk yar�s�n� 3,6 milyar TL kârla tamamlad�.

“ÇEVREC� VE TEKNOLOJ�K YATIRIMLARI HIZLANDIRDIK”

Ba�ar�larla ba�lad��m�z 2023 y�l�na yeni ba�ar�lar ekleyerek devam etmekten büyük gurur duyuyoruz. TürkTraktör olarak 70. ya��m�za emin ad�mlarla ilerlerken, faaliyet gösterdi�imiz tüm alanlar� gelece�e haz�rlamak için var gücümüzle çal��yoruz. Çiftçilerimizin tüm ihtiyaçlar�n� kar��layabilmek ad�na bayilerimizin 3S plaza dönü�ümlerini sürdürüyoruz. 2023 y�l�n�n ilk yar�s� itibar�yla 3S plazalar�m�z�n toplam say�s� 76’ya ula�t�. Çevreci ve teknolojik ürün yat�r�mlar�m�za h�z verdik. Ürünlerimizin en son emisyon seviyesi olan faz 5 geçi� süreci de aral�ks�z devam ediyor. �imdiye dek 27 adet yerli traktör modelimizi devreye ald�k. Gelecek nesillere ya�anabilir bir dünya b�rakmak için çevreye ve topluma sayg�l� bir �irket olarak sorumlulu�umuzun bilincindeyiz.

GELECE�E ETK�

‘Gelece�e Etki’ ad�n� verdi�imiz sürdürülebilirlik stratejimiz kapsam�nda k�sa, orta ve uzun vadeli sürdürülebilirlik hedeflerimizi nisan ay�nda kamuoyuyla payla�m��t�k. Erenler fabrikam�zda ilk yenilenebilir enerji yat�r�m�m�z� y�l�n ilk alt� ay� içinde devreye ald�k. 2026 y�l� itibar�yla hedefimiz enerji ihtiyac�m�z�n tamam�n� yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan sa�lamak. Tüm ekosistemimize yay�lan etki alan�m�zda pozitif de�er yaratmak üzere çevresel, sosyal ve yöneti�im alanlar�nda belirledi�imiz hedeflerle aktif bir rol oynamay� sorumluluklar�m�zdan biri olarak görüyoruz. ‘Bugün yapt��m�z her �eyin, gelece�e etkisi var’ diyerek ç�kt��m�z bu yolda TürkTraktör ailesi olarak çal��maya devam edece�iz. TürkTraktör, 2023 y�l�n�n ilk alt� ay�nda 26 bin 215 adet traktör üretimi gerçekle�tirdi. �irket yurt içi pazara 17 bin 287 adet traktör sat�� yaparken, ihracatta ise 9 bin 851 adede ula�t�. Haziran ay� sonu TÜ�K verilerine göre TürkTraktör, New Holland ve CASE IH markalar�yla 17 y�ld�r kesintisiz pazar liderli�ini sürdürüyor.

Do�anlar Holding Yönetim Kurulu Ba�kan� DAVUT DO�AN:
Asl�nda her �ey, kaynaklar�n do�ru da��t�lmas�yla ilintili. Dünya nüfusu kaynaklardan dengeli pay alm�yor. Krizlerin tetiklendi�i nedenlere bakt��m�zda bu faktörü görüyoruz.

Dünya ekonomisi hiçbir dönemde stabil bir çizgide yol almad�. Öngörülebilen riskler ve öngörülemeyen krizler ve sava�lar her zaman oldu.

SAVA� VE SI�INMACILAR

Bu dönemde yak�n co�rafyam�zda devam eden bir sava� var. Bir süredir yükseli� gösteren ve art�k tehlike çanlar�n�n çald�� bir s��nmac� ve kaçak göçmen sorunu var. Bunlar dünya ekonomisini do�rudan etkiliyor. Asl�nda her �ey, kaynaklar�n do�ru da��t�lmas�yla ilintili. Dünya nüfusu kaynaklardan dengeli pay alm�yor. Krizlerin tetiklendi�i nedenlere bakt��m�zda bu faktörü görüyoruz. Ama i� hayat�n�n de�i�mez kural� gere�i böyle dönemler f�rsatlar� da beraberinde getirir.

“FIRSAT HER ZAMAN VAR”

Ekonomi, insan faktörü ve co�rafi ili�kiler do�ru okundu�unda f�rsat her zaman var. Bizim i� planlar�m�zda göstergeleri yak�ndan takip etmek ana unsur. Tüm stratejilerimizi yat�r�mlar�m�z�n oldu�u lokasyon ve yak�n co�rafyas�n�n ekonomik ve politik göstergelerini takip ederek kurgular�z. Gerekti�inde revize ederiz. Ve en önemlisi her zaman alternatif plan�m�z� haz�r tutar�z.

Türkiye Mobilya Sanayicileri Derne�i (MOSDER) Yönetim Kurulu Ba�kan� MUSTAFA BALCI:
“Kredi musluklar� acilen aç�lmal�”
�� dünyas� son bir y�ld�r finansmana eri�imde ciddi s�k�nt�lar ya��yor. Seçim öncesi kilitlenen kredi sisteminin aç�lmas�, özel sektör için hayati. Merkez Bankas�’n�n faiz art�r�m� yapmas� ve buna devam edece�inin sinyallerini vermesini olumlu bir geli�me olarak de�erlendiriyoruz. Fakat seçimden önce tamamen kilitlenen ticari kredi sisteminde düzenlemelere gidilmesi gerekiyor. Yat�r�m yapabilmek, ülkemiz için katma de�er yaratabilmek bu kredilere ba�l�.

“MOB�LYA SEKTÖRÜ TÜRK�YE’N�N LOKOMOT�F�”

Mobilya sektörü, son 20 y�lda çok büyük geli�me gösterdi. Mobilya ihracat� 2001 krizinde 250 milyon dolarken aradan geçen 20 y�lda 5,3 milyar dolarl�k ihracat rakamlar�n� gördük. Türkiye’de ihracatta pay�n� en çok art�ran 3 sektörden birisi mobilya. Dünya mobilya ihracat� istatistiklerine bakt��m�zda ülkemiz 2003 y�l�nda 36. s�rada yer al�yordu. 2022 y�l�na geldi�imizdeyse Türkiye’nin 11. s�rada oldu�unu görüyoruz. Mobilya ihracat�ndan ald��m�z pay binde yediyken �u anda yüzde 1,7 seviyesine gelmi� durumda. Bu istatistikler bize gösteriyor ki sektörümüz Türkiye’nin lokomotifi olma görevini ba�ar�yla üstleniyor. Bu ba�ar�n�n devam etmesi için kredi musluklar�n�n aç�lmas� gerekiyor.

“SICAK PARA AKI�I SIKINTILI”

Mobilya sektörü gün geçtikçe büyüyen ve geli�en bir sektör. Bu büyüme ve geli�me ancak somut yat�r�mlar yap�labildi�inde sürdürülebilir hale gelir. Somut yat�r�mlar yapabilmek için ticari krediye ula�abilmek oldukça önemli. Piyasada s�cak para ak��nda çok ciddi bir s�k�nt� söz konusu. S�cak paran�n olmad�� yerde enflasyon h�zla t�rman��a geçer ve bu da iç talepte bir daralma yarat�r. Birbirine pamuk ipli�iyle ba�l� bir zincirden bahsediyoruz. Bu zincirin ilk halkas�n� da i� dünyas�n�n finansmana eri�imi konusu olu�turuyor.

“�Ç PAZAR HAREKETLEND�R�LMEL�”

�ç piyasan�n dinami�ini korumak ve talebi art�rmak için yüzde 10’a yükseltilen KDV oran�nda mobilya sektörü için indirime gidilmesi gerekiyor. Bu durum, s�cak para ak��na da katk�da bulunacak. Mobilya sektörü kendi kendine yetebilen bir sektör. Mobilyan�n hammaddesi Türkiye’de rahatl�kla yeti�iyor. Türk tasar�mc�lar bugün �talyan tasar�mc�larla rekabet eder hale geldi. Büyük üretim tesislerimiz ve nitelikli i� gücümüz sayesinde yüksek kaliteli ürünler ortaya konuluyor. Tüm bu olumlu dinamikler birle�ti�inde sektörümüzün hem iç pazara hem d�� pazara yetebilecek kapasiteye sahip oldu�u aç�kça görülüyor. Fakat KDV art��ndan sonra iç pazarda bir durgunluk ya�anmaya ba�land�. Mobilya sektörünün büyümeye devam edebilmesi için KDV indirimine gidilmesi ve böylece iç pazar�n hareketlendirilmesi gerekmekte. Bunun yan�nda krediye ula��m imkan�nda kolayl�klar sa�land��nda ba�ta MOSDER üyeleri olmak üzere tüm sektör yat�r�m yapmaya, ülkemize katk� sa�lamaya kararl�l�kla devam edecektir.