BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

MURAT ÜLKER DE��M� NASIL YÖNET�YOR?

Y�ld�z Holding Y�netim Kurulu Ba�kan� Murat �lker, 10 y�l i�inde ba�ta �lker grubu olmak �zere b�t�n markalar�n� b�lgesel pazarlarda ve d�nya liginde en �st noktaya ta��d�. G�da sekt�r�n�n k�resel oyuncusu haline gelen markalar�n ser�venini anlatan Murat �lker, 'E�er bu i�i iyi yapam�yorsam beni de de�i�tirin' diyecek kadar cesur. Bunu �al��anlar�na da a��lad�� i�in global �l�ekte bir de�i�imi y�netiyor. �lker, kendisini 'giri�imci bir lider' olarak tan�ml�yor. �lker, �irketinin b�y�me stratejilerini, bisk�vi, �ikolata ve �ekerleme i�lerinin bir araya gelmesiyle olu�turduklar� global organizasyonu anlatt�.

�irketinizi global bir organizasyona nas�l dönü�türdü�ünüzü özetler misiniz?

2016 y�l�nda Y�ld�z Holding çat�s� alt�nda kurdu�umuz pladis �irketimizde bisküvi, çikolata, �ekerleme i�lerimizi bir araya getirerek global bir organizasyon olu�turduk. Bu i�i yaparken de �unu ilan ettik: ‘Biz dünyada lider olmak için çal��an bir �irketiz’ dedik.

Global olman�n en önemli ölçüsü nedir ve global hedeflerinizden k�saca bahseder misiniz?

Sadece ben de�il bütün yönetici arkada�lar�mla yerelden globale evrilen bir i�i yönetiyoruz. Lider olarak bu süreçte en önemli görevimiz ‘de�i�imi’ yönetmektir. Yani liderlik anlay��m, de�i�imi te�vik eden, adapte olan, de�i�imin risklerini do�ru yöneten, f�rsat yaratan bir yakla��m� ifade ediyor.

Bu de�i�im nas�l oluyor?

Hani derler ya i� yapmak bisiklete binmek gibidir. Devaml� pedal çevirmek laz�m ki devaml� ileri gidebilesiniz. Yoksa dü�ersiniz. Bizim de i�lerimiz büyüyor, i� yapt��m�z çevre de�i�iyor, insanlar de�i�iyor. Bütün bu de�i�iklikler oldu�u zaman da sizin buna adapte olman�z �art hale geliyor. Peki! de�i�imin önünde nas�l ko�man�z laz�m? Bunun için de haz�rl�k yapmak, e�itim almak gerekiyor. Ancak de�i�imin önünde olabilirsem, bir süre daha yerimi muhafaza edebilece�imi dü�ünüyorum. Kurumsal yap�daki arkada�lara söyledi�im bir �ey vard�r: “E�er bu i�i iyi yapam�yorsam beni de de�i�tirin. Bunu yapmazsan�z benim menfaatlerimi korumam�� olursunuz.” De�i�ime bu denli inan�yorum.

Bir liderde nas�l i�birli�i becerisi olmal�?

Bir liderde pek çok temel özellik olmas� laz�m. Bildi�imiz klasik özelliklerinin yan�nda, bizim hikayemizde ‘esneklik’ ‘çabukluk’ ve ‘azimli’ olmak çok mühim. Ayr�ca pladis gibi, birkaç �irketi bir araya getirmi� global bir �irketin liderlik kavram�, sinerjilerimizin gücünü harekete geçirerek i�birli�ini geli�tirebilecek beceriyi de içeriyor

MURAT ÜLKER’�N DE��M PLANI

Esneklik, çabukluk ve azimli olmak çok mühim
�� yapmak bisiklete binmek gibidir, ileri gitmek için durmaks�z�n pedal çevirmek laz�m
�� çevremiz, i�lerimiz büyüyor, insanlar de�i�iyor, buna zaman�nda adaptasyon mühim.
De�i�imin önünde olursan�z yerinizi muhafaza edersiniz.
Çal��ma arkada�lar�ma, ‘E�er bu i�i yapam�yorsam beni de de�i�tirin’ diyorum.
De�i�ime inanmak ve haz�rl�k yapmak, e�itimini almak gerekiyor.

G�R��MC� B�R L�DER�M

Murat Ülker nas�l bir lider?

Ben kendimi ‘giri�imci bir lider’ olarak tan�mlayabilirim. Seni de giri�imci olarak görüyorum. Bu kavramla ilgili bir anekdot aktaray�m: Tüm dünyadan arkada�lar�n kat�ld�� global pazarlama toplant�s�nda onlara “niçin küresel at�l�mlar yap�yoruz, süper hedefimiz G0AL21 nedir, gelecekte nas�l bir �irket olaca��z” diye anlat�rken haliyle merak ettiler ve kendi geleceklerini sordular. “Gelecekte �irketimizde pazarlamac�lar olmayacak” ifademle �a��rm��larken devam�nda “gelecekte �irketimizde sadece müte�ebbis (entrepreneur), at�lgan (agile), i� insanlar� çal��yor olacak” dedim. Bu kavram tabii ki sadece pazarlamac�lar için de�il, bütün i� birimleri için geçerlidir.

24 SAAT�M� ��M, HOB�LER�M VE A�LEMLE PAYLA�IYORUM

Günlük temponuz nas�l?

Yo�un bir i� tempom var. Fakat asla bir günümü, yani 24 saatimi sadece i�e ay�rm�yorum. Ben, i�imi, hobilerimi ve ailemi ayr� ayr� de�erlendirmiyorum. 24 saatimi hem i�ime, hem aileme, hem de hobilerime göre planl�yorum. Hepsini gün içinde payla�t�rmaya dikkat ediyorum. Babam�n da s�k s�k ayn� �eyi yapt��n� hat�rlar�m.

Merhum baban�z ba�ka neler yapard�?

Mesela Aksaray’da otururken, fabrikadan gelir beni evden al�r, Çekmece’de Beyti’ye götürürdü. Ö�le yeme�ini yedikten sonra yeniden i�inin ba��na dönerdi. Ben de ayn�s�n� yapmaya çal��yorum. �� gününde, hobilerime, aileme zaman ay�rd��m gibi, tersini tatil gününde de yapabiliyorum. Mesela bir pazar ak�am� saat dokuz buçuk oldu mu, tatili sona erdirip çal��maya ba�layabilir, gece 10’da toplant�ya girebilirim. Bunu yapabilmek için me�hur çak�l ta��n� yerle�tirme misalini kullanmak laz�m. Bütün çak�l ta�lar�n� barda�a yerle�tirmek için önce iri ta�lar� yerle�tirirsiniz. Sonra kalan bo�luklara da di�er küçükleri s�ralarsan�z. ��le, aileyle hobilerle ayn� gün içinde ilgilenebiliyorum.

"NE �� YAPARSAN YAP AMA MUTLAKA HOB�N OLMALI"

Çocuklu�umda evimizde güzel �eylerin olmas�na özen gösteren bir babam vard�. Babam ayn� �ekilde hep bir hobim olsun istiyordu. “Ne i� yaparsan yap ama mutlaka hobin olmal�” derdi. “Marangoz olan padi�ahlar bile var” derdi. Bana marangozlu�a heves edeyim diye k�l testere alm��t�. Ben de böyle el i�çilikleri ile u�ra�t�m ama sonra ben sandal boyac�l��nda bitirdim kariyerimi. Babam�n talebiyle yaz tatillerinde resim hocam�z gelir ders verirdi. Kap�n�n arkas�na ceketini asar, “Bunun resmini yap” derdi. Kolay olmazd�. Bu i�i becerseydim herhalde sanat eseri almazd�m!

MURAT ÜLKER’�N ODAKLANMA STRATEJ�S�

Bir i�in ilk seferde en iyi �ekilde yap�lm�� olmas�na önem veririm
Bizden önceki tecrübeler çok önemli
Mükemmele ula�mak detaylara odaklanmakla mümkün
360 derece performans sistemimizle bu ba�ar�lar� ölçebiliyoruz
Her co�rafyadan mü�terilerimizin ürünlerimizi yedi�inde mutlulu�udur itibar
�mkan neredeyse oraya gitmek
Karar almak kadar, sonucun sorumlulu�unu üstlenmek de önemli…

En detayc� oldu�unuz nokta nedir?

Bir i�in ilk seferde en iyi �ekilde yap�lm�� olmas�na önem veririm. ��imizle ilgili bizden önceki tecrübeleri edinmemiz laz�m. Bu tecrübelere s�rt�m�z� dönüp de i�imizi pek çok deneme-yan�lma ile yapmak lüksümüz yok. �lk seferde en mükemmele ula�mak da ba�l� ba��na detaylara odaklanmakla ilgili.

360 DERECE PERFORMANS DE�ERLEND�RME SISTEM�

�irketinize ve sektörünüze güç katan al��kanl�klar�n�z nelerdir?

Bunu ö�renebilmek için 360 derece performans de�erlendirme sistemimiz var. Buna ben de tabiyim. Çal��an�n üstünün yan� s�ra ast�n�n, birlikte i� yapt�� çal��ma arkada�lar�n�n, ekip üyeleri taraf�ndan da de�erlendirilmesine imkan tan�yan bu sistem iyi sonuç veriyor. Sizinle i� yapanlar, birlikte i� yapt�klar�n�z veya tak�m arkada�lar�n�z. Bunlar�n sizin hakk�n�zdaki dü�ünceleri 360 derecelik bir de�erlendirme oluyor. Belirtmeliyim ki, bu de�erlendirmeyi yapman�n benim aç�mdan baz� zorluklar� bulunuyor. Neden derseniz? 360’� ben tamamlayam�yorum. Amir de�erlendirmesi olam�yor benim için.

Fakat �öyle de bakabiliriz, benim de en büyük amirim tabii ki tüketicilerimdir, mü�terilerimdir. Onlar�n de�erlendirmelerine bakt��m�zda ise notum hiç de fena görünmüyor. Yap�lan anketlerde Ülker en çok memnuniyet duyulan marka olarak ç�k�yor. Bakt��m�zda pazar pay�m�z�n artt��n� görüyoruz. Yani iyi not al�yoruz ve benim 360’�m da böyle tamamlan�yor.

Bütün bu de�erlendirmelerden sonra size gelen sonuç ne oluyor?

En güçlü yan�m�n, de�i�imden yana olmam hatta de�i�imin önünde olabilmek için çal��mam, çaba göstermem oldu�unu gösteriyor. Bir de ‘challenge’ meselesi var. �nsanlar�n sizi ‘challenge’ etmesi laz�m. Bu da yönetimlerde ancak sorgulama kültürü ile geli�ebiliyor. Sorgulama bizde serbesttir. Hatta “benim fikrim böyle” derler, �srar ederler. Ama ben sonunda böyle olsun deyince “tamam senin dedi�in gibi olsun, seni destekliyoruz” derler. Daha sonra ortaya ç�kan sonucun sorumlulu�unu tabii ki üstlenirim.

Sizce itibar?

Benim için, 1944’den beri markam�z�n sayg�, güven ve sevgi ile an�lmas�d�r. Ülker markam�z yap�lan ara�t�rmalarda hiç sekmeden en sevilen marka olarak ölçülmektir. �tibar sadece i�imizi iyi yapmakla kazan�lmaz bizim nazar�m�zda. Hangi co�rafyada olursa olsun her insan�n ürünümüzü yedi�inde ayn� mutlulu�u duymas�d�r. Biz 73 y�ldan beri ayn� itibar için çal��yoruz.

�� dünyas�nda en be�endi�iniz liderler?

��ini sürdürülebilir k�lan, krizlerde y�lmayan bütün i� liderlerine sayg� duymaktay�m. Be�endiklerim çok, fakat ders ald��m liderler kurucular�m�zd�r. Ba�ta kurucumuz, sevgili babam Sabri Ülker ve amcam As�m Ülker olmak üzere pladis alt�nda birle�tirdi�imiz di�er �irketlerin kurucular� da bizim için çok iyi birer örnekler.

Peki! Di�er �irketlerin kurucular�n� hikayeleri nas�l?

Seyfettin Bey, bütün bu �irketlerin tek tek hikayelerine bakt��n�zda, kurucular�n�n ayn� babam ve amcam gibi büyük mücadeleler içinde �irketlerini, markalar�n� olu�turduklar�n� ve geli�tirdiklerini göreceksiniz.

�MKAN NEREDEYSE DURMAYACAK ORAYA G�DECEKS�N

William Crawford ve o�ullar� ikinci fabrikalar�n� Liverpool’daki tren hatt�n�n çevresinde kurmu�lar, çünkü yöreye hammadde bu trenlerle geliyormu�. Hammaddeyi getiren tren ve gemiler ayn� zamanda ürettikleri mallar� da da��tabilir diye dü�ünmü�ler. Bu i� fikrini uygulay�nca da çok ba�ar�l� olmu�lar. Bu hikaye bana, rakiplerinin a��rl�kl� olarak �stanbul’a mal da��tt��n� fark eden babamla amcam�n, dar imkanlara ra�men ürünlerini Anadolu’daki mü�terilerine iletme çabas�n� hat�rlatt�. Yani imkan neredeyse, durmayacak oraya gideceksin.

KURUCU H�KAYELER�NDEN ÇOK �EY Ö�REN�YORUM

Robert McVitie, Hem kendi �irketini kurup geli�tirmi� hem bisküvi sektörüne mühim katk�lar yapm��. Yani kendi �irketini geli�tirmek için yapt�� bir inovasyon, sektöre de fayda sa�lam��. Carr’s markas�n� 1831 y�l�nda kuran f�r�nc� Jonathan Dodgson Carr’in, en büyük ba�ar�s�, bisküvilerin uzun yolculuklarda da taze kalmas� için koruyucu teneke ambalajlar� kullanmas� olmu�. Kurucu hikayelerine bakt��mda, ke�if, göç ve sava� konular�n�n mühim oldu�unu görüyorum. Bilhassa deniz a��r� ülkelerdeki sava�lar ve göçler uzun süre dayanacak bisküvi ihtiyac�n� gerektirmi� ve bu nedenle pi�irme teknikleri geli�mi�

�EKERC� DÜKKANLARI KADINLARIN EN SIK U�RADI�I, EN RAHAT ETT��I YERLER

Pladis bile�enlerinden DeMet’s Candy’nin kurucusu George Demet, 20. yüzy�l�n ba��nda h�zl� bir de�i�im ya�ayan Chicago’da i�ini geli�tirirken, �ehrin sosyal de�i�iminden de faydalanm��. Kad�nlar�n daha çok soka�a ç�kmaya, lokantalarda yemek yeme�e ba�lad�klar�n� gözlemleyince, dükkan�nda hemen bir içecek stand� açm��. �ekerci dükkanlar� kad�nlar�n d��ar�da en s�k u�rad�klar� ve en rahat ettikleri dükkanlar oldu�u için bu stant i�i çok tutmu�.

PIERRE DRAPS’IN SEN� ÇOK SEVD�M GODIVA’M EM�N ELLERDE SÖZÜNÜ H�Ç UNUTMAM!

Godiva’n�n kurucusu Pierre Draps’in o�lu Pierre Draps Jr ile vefat�ndan önce tan��ma �ans�n� buldum. Babas�n�n 1926 y�l�nda Belçika’da küçük bir çikolata atölyesinde kurdu�u Godiva, Y�ld�z Holding bünyesine kat�ld��nda kendisini ziyaret ettim. Beni tan�mak istemi�ti. Yapt�klar�m�z�, Godiva için tasarlad�klar�m� anlatt�m. “Seni çok sevdim. Godiva’m emin ellerde” sözlerini hiç unutmam. Bütün bu adamlar, i�lerini tutkuyla yapan, hedeflerine varmak için hiçbir engele tak�lmayan insanlar. Kendilerini rahmetli Sabri Bey gibi, As�m Amcam gibi kurucular�m�z olarak kabul ediyorum.

Seyfettin Bayram

s.bayram@businesslife.com.tr