BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

SAB�HA GÖKÇEN'�N Z�RVE ROTASI

�stanbul Sabiha G�k�en Uluslararas� Havaliman� (�SG), yolcu say�s� hacmi a��s�ndan T�rkiye'de 2, Avrupa'da 12'nci... 2019'da tam 36 milyon ki�i a��rland�. 2020'de y�zde 6'l�k b�y�me �ng�r�l�yor. "Zaman�nda Kalk��" oran� %89.9. M��teri memnuniyeti %79. Aslolan, insana dokunabilmek. Misafirlerin, arac�n� otoparka b�rak�p u�a�a bini�ine kadar olan s�recin keyifli hale getirilmesi i�in �st�n �aba harcan�yor. Sorunsuz, h�zl�, g�venli ve konforlu seyahat deneyimi ad�na e-Pasaport, kimlik kart�yla boarding ve robot "Aerobot" gibi ak�ll� sistemler de devrede. Bu b�y�k ve ba�ar�l� ekibin ba��nda ise 47 ya��na, herkese yol g�sterecek m�thi� bir kariyer s��d�ran Ersel G�ral yer al�yor...

27 y�ld�r havac�l�k endüstrisinde, havalimanlar�n�n içinde. Yani, hayat� bu sektörde geçti. Kendi ifadesiyle “Gözünü burada açt�” desek, çok da yanl�� olmaz. �stanbul Üniversitesi ��letme (�ngilizce) Fakültesi’den 1998’de mezun oldu. 1. s�n�ftayken, Çelebi Hava Servisi’nde “operasyon memuru” olarak ba�lad�. Hem okudu hem çal��t�. Havac�l�k vardiyal� bir sistem, i�i çok da kolay de�ildi; ancak “çok �ükür” vurgusuyla bugünlere geldi. 2 y�ll�k Çelebi deneyiminden sonra 5 y�l Gözen Air’dayd�.

32 YA�INDA ‘GENEL MÜDÜR’ OLDU
1999’da TAV’a kat�ld�. S�ras�yla; nöbetçi müdür, i�letme müdürü, genel müdür yard�mc�s� oldu. TAV’�n ilk yurt d�� projesi olan Gürcistan’a giderken 32 ya��ndayd�. 2005-07 y�llar� aras�nda, Tiflis ve Batum havalimanlar�n�n “genel müdürü”ydü. �kisinin in�at�n� ve i�letmeye al�n��n� takiben TAV Tunus’a “genel müdür” olarak atand�. Monast�r Havaliman�’n�n i�letmesi devral�nd�. Enfidha Havaliman� s�f�rdan hayata geçirildi (greenfield). Yakla��k olarak Gürcistan’da 120 milyon dolar, Tunus’ta 550 milyon Euro yat�r�m yap�ld�. �kisi de ba�ar�l� projelerdi.

11 YIL SONRA �STANBUL’A DÖNDÜ
TAV’�n akabinde, IC Grup’ta, o zaman Türkiye’nin ikinci büyük havaliman� olan Antalya Havaliman�’n�n “genel müdürlü�ü”nü, 2011-15 döneminde üstlendi. “Çok keyifliydi” diye nitelendirdi�i sürecin ard�ndan, 2016’da Antalya’dan ayr�ld� ve 11 y�l sonra �stanbul’a döndü. �stanbul Grand Airport (�GA)’da Entegrasyon Genel Müdür Yard�mc�s� (Chief Airport Wide Integration Officer) oldu. CEO’nun yard�mc�s� olarak, havaliman�n�n in�aattan i�letmeye sorunsuz geçi�inde bulundu. Sonras�nda Malaysia Airports’tan gelen teklife olumlu yan�t verdi. Eylül 2017’den bu yana, �stanbul Sabiha Gökçen Uluslararas� Havaliman� CEO’su...

��M�, �LK GÜNKÜ HEYECANLA YAPIYORUM
Neden havac�l�k sektörü?
Havac�l�� gerçekten çok seviyorum. ��imi ilk günkü heyecanla yap�yorum. Üniversitedeki bütün arkada�lar�m; bankac�, borsac�, ya bir finans kurulu�unda ya bir uluslararas� �irketin finans sorumlulu�unu üstlendi. �yi ki havac�l�kta karar k�lm��m ve iyi ki bu sektörde kariyer yapm��m.

GÜRC�STAN’A ‘GENEL MÜDÜR’ OLARAK G�TT��MDE 32 YA�INDAYDIM
Eylül 2017’de �SG’nin CEO’su oldunuz. Öncesinde; Çelebi Hava Servisi, Gözen Air, Tav Havalimanlar� Holding ve IC Grup’ta, üst düzey görevler ald�n�z. Türkiye’de, havaliman� i�letmecili�inde “amiral gemisi” diyebilece�imiz 4 �irkette uzun y�llar çok büyük sorumluluklar üstlenen tek isim olmak, size neler hissettiriyor?
Bu durum, ki�isel geli�imime ve kariyer planlamama büyük avantajlar katt�. Bunlar�n ilk s�ras�nda yurt d�� tecrübesi geliyor. TAV ile Gürcistan’a gitti�imde 32 ya��ndayd�m. 120 milyon dolar ile Gürcistan’�n o güne kadarki en büyük yat�r�m�yd�. Gençken, böyle bir organizasyonun ve i�letmenin “genel müdürü” olmak, o sorumlulu�u üstlenmek, s�f�rdan bir havaliman� in�a etmek, mevcut olan� ise pistiyle, terminal binas�yla, altyap�s� ve di�er unsurlar�yla bir yere getirmek, hâlâ kullan�ld��n� görmek, insan� fazlas�yla gururland�r�yor. Sonras�nda, IC Grup’ta, Antalya Havaliman� gibi büyük bir operasyonun ba��na geçtim. Bu da i� hayat�mdaki çok de�erli bir kilometre ta��yd�.
Turizmin h�zla büyüdü�ü, ivme kazand�� bir zaman dilimiydi. 2015’ten sonra, bir tak�m krizler nedeniyle ciddi bir gerileme ya�and�. “Resort” dedi�imiz; Bodrum, Dalaman, �zmir ve Antalya gibi “tatil havalimanlar�” olumsuz etkilendi. Oysaki benim dönemimde buralar parlayan y�ld�zd� ki bu, avantaj�mayd�. �GA, dünyan�n en büyük havaliman�. Her vatanda��m�z�n gurur duymas� gereken çok önemli bir memleket projesi. Tabiri caizse “yüzük ta��” diyebilece�imiz bir yat�r�m. �GA’da üst düzeyde görev ald�m. �GA gibi önemli ba�ka bir i�letmenin ba��nday�m. Umar�m böyle pozisyonlar herkese nasip olur.

TERC�H ED�LEB�L�RL��M�Z C�DD� ORANDA ARTTI
Atatürk Havaliman� kapand� ve 5 Nisan itibariyle �stanbul Havaliman�’na ta��nd�. Bu dönemde Sabiha Gökçen’in tercih edilirli�i yükseldi mi?
2018’de bizim yolcu say�m�z, 34.1 milyon, Atatürk Havaliman�’n�n 68.1 milyondu. Yani �stanbul toplamda, 102.2 milyon misafir a��rlad�. �stanbul Havaliman� hizmete girince, kargo ve özel jetler hariç, tüm trafik, Atatürk Havaliman�’ndan oraya transfer edildi. Bu hareket sonras� bizim cazibemiz, çekili�imiz ve tercih edilebilirli�imiz ciddi oranda artt�.

ATATÜRK HAVAL�MANI BEN�M �Ç�N, B�R OKULDU
�SG olarak, Atatürk Havaliman� için “Vedalar�n en hüzünlüsü sana” ba�l��yla gazetelere ilan verdiniz. Herkesi duyguland�ran bu çok anlaml� fikir nas�l do�du?
Gözümü, 1993’te Atatürk Havaliman�’nda açt�m. Havac�l�k endüstrisinde “amiral gemisi” ve “bir numaral�” oyuncuydu. Bizim için okuldu. De�i�im döneminde, benimle birlikte i�e ba�layan genç jenerasyondan herkes, bugün önemli pozisyonlarda. 13 y�l, 4 farkl� �irkette, dolu dolu çal��t�m. Benim evimdi. Mesai arkada�lar�m, ailemden birer parçayd�. Orada geçirdi�im y�llar�n getirdi�i bir duygusall�k ve hüzün olu�tu haliyle. Bunu, oradaki dostlar�m�zla, arkada�lar�m�zla ve sektör temsilcileriyle payla�al�m istedik. Ve böyle bir ilan geldi akl�m�za. Atatürk Havaliman�’na “ho�ça kal”, �stanbul Havaliman�’na “ho� geldin” dedik. Umar�m, yeni havaliman�, daha iyi günlerde daha büyük ba�ar�larda ve daha h�zl� ad�mlarla ko�arak hedeflerine ilerler.

2019’U, REKOR YOLCU SAYISIYLA KAPATACA�IZ
2019’da, toplam yolcu say�s�n�zdaki art�� oran� ne olacak?
2018’de, 34 milyon 58 bin 917 misafirimize ev sahipli�i yapt�k. 2019’u yüzde 4 art��la, 36 milyonlarda kapataca��z. Bu bizim için rekor. Sabiha Gökçen’in ula�t�� en büyük rakam. 12.5 milyon d�� hat, 23.5 milyonu iç hat yolcusu. Yüzde 62’ye 38 gibi bir orana tekabül ediyor. Türkiye’de iç hat trafi�i daralma ya�and�. A�ustos 2018’de, kurdaki ciddi hareketlilik, TL’nin Euro ve dolar kar��s�ndaki de�er kayb�, vatanda��n harcama gücünü olumsuz etkiledi. Art� olarak, kara yolu ve demir yolu ula��m a�� geni�ledi. Buna ra�men d�� hatlarda, ilk 11 ay baz al�nd��nda trafi�imizi yüzde 21 art�rd�k. Bunun nedenlerine gelince... Öncelikle ülkemiz art�k globalle�me yolunda önemli bir pozisyon ald�. �kincisi; �stanbul, 2015 krizinden sonra 2016 ve 2017’de kaybetti�i turisti, 2018’de ve 2019’da geri kazand�. Söz konusu rakam yakla��k 15-15.5 milyon olacak ki bu, 2018’in üzerinde, yüzde 10’un üzerinde bir yükseli�e kar��l�k geliyor.

2019’DA, ALTI YEN� YEN� HAVAYOLU, UÇU�A BA�LADI
�SG'den, 2019’da kaç yeni havayolu uçu�a ba�lad�? Ayr�ca, neden sizi seçtiler?
Orta Do�u trafi�imiz çok art�; çünkü Bursa’ya, Kocaeli’ne, Sakarya’ya, Sapanca’ya hitap eden bir lokasyonday�z. Kuveyt, Birle�ik Arap Emirlikleri (BAE), Doha ve Katar’dan gelen misafirlerimiz; Bursa, Yalova ve Sapanca’da fazlaca gayrimenkul yat�r�m� yap�yor. Onlar�n getirdi�i ekstra bir hacim (volume) var. Bunu, yolcu ve ilave uçak say�m�zda net �ekilde görüyoruz. 2019’da 6 yeni havayolu �irketi uçu�a ba�lad�. Fas’tan Royal Air Maroc, Kuveyt’ten Kuwait Airways ve Jazeera Airways, Umman’dan Salam Air, Afganistan’dan Ariana Afghan Airlines, Malezya’dan Malaysia Airlines....
Toplam 59 havayolu hizmet al�yor. Yani, yüzde 10’luk ilave mü�teri kazand�k. Malaysia Airlines bizim için önemli. Çünkü, Sabiha Gökçen’e ilk defa direkt bir uzun bir uçu� gerçekle�tirdi. Kuala Lumpur’dan tam 11 saat. Bu, bizim tarihimizde bir ilk. Hayâlimiz “Okyanus a��r�” diye tabir edilen uçu�lar�n gerçekle�mesi. Kuzey Amerika’ya, Asya Pasifik Bölgesi’ne ya da Uzak Do�u’ya... Ümit ediyorum ki, daha da artar. Hedefimiz; d��-iç hat trafi�ini ortak paralelde geli�tirebilmek ve büyütebilmek. Operasyonel ve finansal planlamalar�m�z� bu mihvalde yap�yoruz. Bu geni�leme için var gücümüzle gayret edece�iz.

BÜYÜMEY�, HAVAYOLLARI �LE BERABER GERÇEKLE�T�R�YORUZ
Business Life’�n gelenekselle�en ‘Projeksiyonu En Güçlü 50 CEO’ ara�t�rmas�nda, 2019’da siz de listeye girdiniz. THY Genel Müdürü Bilal Ek�i, Pegasus Havayollar� Genel Müdürü Mehmet T. Nane ve TAV Holding �cra Kurulu Ba�kan� Sani �ener ile birlikte havac�l�k sektörünü temsil etmek nas�l bir duygu?
Dört �irket, Türk sivil havac�l�k sektörünün amiral gemisi. Bu sayg�de�er beyefendiler, gerçek oyuncular�n ba��nda. Havayolu ve ve havaliman� i�letmecili�inde en önemli temsilciler. Birinin ba��nda ben var�m ki, ne mutlu bana. Benim için de onur, gurur kayna��. Büyümeyi bu firmalarla beraber gerçekle�tiriyoruz. Yakalanan ivmeye ayak uydurmaya, havayollar�n�n ilerlemesine katk� sa�lamaya, onlara destek olmaya çal��yoruz. Uluslararas� Hava Ta��mac�l�� Birli�i (IATA)’n�n, Türkiye’de sivil havac�l��n büyümesiyle ilgili öngörüsü hep yüzde 4-4.5’lar seviyesindeydi. 2008’de 80 milyon yolcuya hizmet verirken, bu say� 10 y�lda 200 milyona ula�t�. IATA varsay�mlar� bunun alt�nda kald�. Bu, bizim aç�m�zdan çok sevindirici. Bu olumlu geli�melerde, 2003’ten sonra al�nan liberalle�me kararlar�, uygulamaya sokulan pozitif stratejiler etkili oldu.

EK��, NANE VE �ENER BEYLER ÇOK SEVD��M A�ABEYLER�M
Bu güzel ileti�im masada olmazsa, 2019’da yüzde 89.9’a ç�kard��m�z “Zaman�nda Kalk�� Oranlar�”n� yakalamak mümkün de�il (Tebessüm ediyor). Bilal Ek�i ve Mehmet T. Nane Beyler, t�pk� Say�n Sani �ener gibi çok sayg� duydu�um ve sevdi�im iki büyü�üm, a�abeyim. Havac�l�k endüstrisinde çok da iyi partnerlerim. THY ve Pegasus ile uyumumuz; ba�ar�lar�n, ödüllerin ana nedeni. Birlikte çal��man�n, ortak paydada bulu�man�n getirdi�i do�al bir sonuç. �novatif, yarat�c� çözümleri, havayollar� �irketleriyle birlikte hayata geçiriyoruz, tek ba��m�za yapm�yoruz.

KEND�M�Z� ‘�EH�R HAVAL�MANI’ OLARAK KONUMLANDIRIYORUZ
Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy ba�lant�s� ve Avrasya Tüneli, Sabiha Gökçen’e ula��m� çok kolayla�t�rd�. En çok hangi bölgelerden talep görüyorsunuz?
�kisinin de bize çok büyük katk�s� var. Bir havaliman�n en önemli özelliklerinden biri, eri�ilebilir olmas�. Biz, kendimizi “�ehir havaliman�” olarak konumland�r�yoruz. Avrupa yakas�nda, özellikle sahil band�nda, Bo�az, Eminönü, Zeytinburnu, Bak�rköy, Ye�ilköy ve Florya’da oturan birçok dostum, Avrasya Tüneli arac�l��yla bize çok kolay ula�t�klar�n�, uçaktan indikten sonra evlerine çok kolay döndüklerini ifade ediyor. Kuzey Marmara Otoyolu, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrupa Yakas�’n�n kuzey bölgesine araçlar�yla geçmek isteyen yolcular�m�z için de büyük avantaj sa�l�yor. Bu noktada, önemli bir altyap� yat�r�m� olan metroyu unutmamal�y�z. Proje, Ula�t�rma Bakanl��’n�n uhdesinde devam ediyor. Aksilik olmazsa 2020 sonuna bitecek. Sabiha Gökçen’den Kad�köy’e yakla��k 40, Taksim’e 50 dakikada gidilebilecek. Bu, bizi tercih eden misafirlerimiz için çok de�erli...

YEN� TERM�NAL B�NASI’NA 400 M�LYONLUK YATIRIM
Yeni terminal binas�na neden gereksinim duydunuz? Bu yat�r�m�n�z ne zaman devreye girecek?
Mevcut binam�z y�ll�k 41 milyon kapasiteli. Neredeyse yüzde 87’sini kullan�yoruz. Bu art�� ve ivme devam ettikçe; çok k�sa, belki 2-3 y�l içerisinde ya buray� geni�letmeye ya da yeni bir terminale ihtiyac�m�z olacak. Ba�l� bulundu�umuz idare, Savunma Sanayi Ba�kanl��. �ki pistin ortas�na, yeni bir terminal yap�lmas� konusunda mutabakat sa�lad�k. Hukuki aya�� tamamlan�nca; proje finansman, müteahhit firman�n seçimi ve hemen kazman�n vurulmas� hedefimiz var ki, bu da nisan-may�s ay�na tekabül ediyor. 300 bin metrekarelik kapal� alan in�aat� yapaca��z. 180 bin m²’si terminal binas�. 100 bin m²’si otopark, 20 bin m²’si ise destek binalar�, enerji merkezi vs. Yakla��k 400 milyonluk yat�r�m öngörüyoruz. �lave kapasite katk�s� 25 milyon yolcu/y�l olacak. 2022’de hizmete girecek. �ki pist ve iki terminal binas�yla, y�lda 66 milyon yolcuya hizmet verebilece�iz. Bu da önümüzdeki 15 y�l�m�z� icra etmemizi sa�layacak.

YOLCU SAYISINI, 11 YILDA 9 KAT ARTIRDIK
2001’de aç�lan Sabiha Gökçen, “ucuz uçan havayollar�n�n tercih etti�i havaliman�” alg�s�ndan kurtulup, nas�l sadece Türkiye’nin de�il, Avrupa ve Orta Do�u’ nun da ana havalimanlar�ndan biri oldu?
2001’de, Sabiha Gökçen’den hizmet alan yolcu say�s� 100 binlerin alt�ndayd�. ��letmeyi devrald��m�z 2008’de bu rakam, sadece 4 milyondu. 2019’u, 36 milyon ile kapataca��z ki bu, yakla��k 9 katl�k bir büyümeye i�aret ediyor. Türkiye’nin ikinci, Avrupa’n�n en büyük 12. havaliman� olmak, asl�nda her �eyi anlat�yor. Ba�ar�y� sadece misafir rakamlar�na ba�lamak çok do�ru de�il. Sürdürülebilir, sa�l�kl� k�lmak bizim için daha de�erli. Havaliman�n�z� kullanan partner �irketlere dokunuyoruz. Bir sürü yat�r�m� hayata geçirdik. �novatif, yarat�c� sistemleri ve uygulamalar� devreye al�yoruz. Mü�terinizi memnun etti�iniz sürece, do�al olarak bir tak�m taçlar, ödüller de geliyor.

‘YILIN HAVAL�MANI’ ÖDÜLÜNÜ UYGULANAN S�STEMLER GET�RD�
CAPA (Asya Pasifik Havac�l�k Merkezi) taraf�ndan CAPA Awards for Excellence 2019 (CAPA Havac�l�k Mükemmellik Ödülleri 2019) ödül töreninde “30 milyon üstü yolcu” kategorisinde “Y�l�n Havaliman�” seçildiniz. Uluslararas� ba��ms�z jürinin �SG’yi birinci s�raya yerle�tirmesinin ard�nda hangi ba�ar�lar�n�z var?
1- 'Zaman�nda Kalk��' oranlar�: Bu, bizim kadar havayollar� için de önemli. 2018’de yüzde 89.3’tü. Dünya 8’incisi olduk ki, Türkiye’den ilk 20’ye giren yoktu. Yüzdelik dilimi, 2019’da yakla��k 89.9’a ç�kard�k. “Yapt�k, ettik” derken, bu rolü sadece �SG olarak alm�yoruz. Ana partnerlerimiz olan THY ve Pegasus ile birlikte ba�ar�yoruz. “Zaman�nda Kalk�� Ligi”ndeki s�ralamay� yapan kurumlar, havayollar�n�n kalk�� saatlerine bak�yor. Sonucu, havaliman� i�letmesinin ortalamas� olarak yay�ml�yor. Ana mü�terilerinizle ortak çal��man�z, yat�r�mlar, iyile�tirmeler, operasyonel kolayl�klar ve yolcu memnuniyetine yönelik hareketler gibi faktörlerin tümünü toplad��n�zda bu kalk�� oran�na ula��yorsunuz.
2- Mü�teri memnuniyeti: 2018’de yüzde 74’lerdeydi, yüzde 79’a ç�kard�k. Bu iyile�tirme için de sahada, ilgili tüm arkada�lar ciddi çaba sarf ediyor. Operasyon, teknik hizmetler, sat��-pazarlama, kurumsal tarafta... Yolcuya dokunabilmek önemli. Misafirlerimizin, arac�n� otoparka b�rak�p uça��n kap�s�ndan geçerek kabine girene kadarki süreci, “Sorunsuz, h�zl�, güvenli, konforlu bir �ekilde nas�l iyile�tirebiliriz ve daha keyifli hale getirebiliriz?” diye ciddi çaba harc�yoruz.
3- E-Pasaport: 2019’da devreye ald�k. Türkiye’de ilk defa uygulad�k. Gidi� ile ba�lad�k, geli� kap�s�na da kurduk. Art�k yurt d��na ç�kan, 18 ya��n� geçmi� Türk vatanda�lar�, pasaport kontrolünde bir polis memuruyla i�lem yapm�yor. Kendileri parmak izi, yüz tan�ma ve çipli pasaportunu okutarak otomatik geçi� yapabiliyor. Bunlar, bizim y�llard�r yurt d��nda görüp imrendi�imiz, özendi�imiz durumlard�; ama art�k havac�l�k endüstrisinde o ülkelerle ve o teknolojilerle yar��yoruz. Üretimi tamamen yerli...
4- Kimlik kart�yla boarding: �ç hatlar yolcusuysan�z, bini� kart�n�z� evde bast�rman�za ya da kontuara u�ray�p alman�za hatta mobile yüklemenize gerek yok. Çipli TC kimlik kart�n�z varsa onu okutup uça�a biniyorsunuz ki, bunlar müthi� geli�tirmeler. Yolcular�m�z, yer hizmetleri personeline gerek duymadan i�lemlerini kendileri yapabiliyor. Bagaj etiketini üretip, bast�r�p ve yap��t�r�p, bagaj� sisteme de kendiniz verebiliyorsunuz. Bunlar geçi�leri çok h�zland�r�yor, kuyruk sürelerini azalt�yor. “Misafirimiz i�lemlerini bir an önce tamamlas�n ve gate/kap�ya bir ula�s�n” istiyoruz. Ödülleri de devreye ald��m�z sistemler getiriyor. Mü�teri memnuniyeti art�yor. Bu da sizi, partnerlerin gözünde, statü olarak farkl� bir yere koyuyor. Yolcunun hava taraf�nda geçirdi�i süre ço�al�yor ki, bu önemli. Çünkü as�l ticareti “havac�l�k d��” dedi�imiz, pasaport sonras�nda, Duty Free alanlar�nda gerçekle�tiriyoruz.

‘AEROBOT’ TEKNOLOJ�S� �NSANA DOKUNUYOR
Yolculara yard�mc� olmas� planlanan ve testlere ba�layan "Aerobot" adl� robot. Yüzde 79’a ç�kar�lan mü�teri memnuniyetine katk�s� olur mu?
Elbette... Aerobot çok ses getirdi ve bize çok fayda sa�l�yor. Deneme amaçl� tek robot getirdik. 2020’de say�s�n� mutlaka art�raca��z. Aerobot, çok fazla yolcu sirkülasyonunun bulundu�u alanlarda onlara bilgi vermek, akl�ndaki soru i�aretlerini gidermek, s�k�nt�s�n� çözmek amac�yla hizmete giren bir sistem. Kap�n�z� bulman�zda yard�mc� oluyor. “En yak�n kafeye nas�l gidebilirim? Hangi kontuardan check-in yapt�rmal�y�m ve bini� (boarding) kart�m� alabilirim, bagaj�m� verebilirim?” diye sordu�unuzda size, isterseniz elinizden tutup e�lik ediyor. Ya da ekran�nda gösterdi�i krokiyle yönlendiriyor. Bunlar; yarat�c�, inovatif ve bir o kadar da insana dokunan teknolojiler.

MALAYSIA AIRPORTS �Ç�N, STRATEJ�K B�R PARTNER NEDEN OLMASIN?
2014’te hisselerin %100’ünü alan Malaysia Airports Holdings Berhad’�n (MAHB) ortak aray�� var m�? 2034’e kadar ana hissedar olarak kal�nacak m�?
Biz, Nisan 2034’e kadar kirac�y�z. Gördü�ünüz masay�, koltu�u, sandalyeyi, hiçbir ekipman� almadan ceketimizi al�p ç�kaca��z. Buras�, di�er tüm havaliman� özelle�tirmelerinde oldu�u gibi devletin. Malaysia Airports’un bir dönem hararetli bir �ekilde ortak aray�� vard�. Türkiye’den birkaç firma da ciddi taliplilerdi; ama gerçekle�medi. Bir ortak al�nacaksa Malaysia Airports’un dü�üncesi, hâkim haklar�n kendisinde kalmas�. Yani yüzde 49’dan daha fazla hisse satmayacaklar ki, bu çok net. Ancak �u an aç�kças� 2 y�l önceki i�tah yok. Malezya uzak bir co�rafya, yakla��k 11 bin kilometre. “Büyümeyi daha sa�l�kl� ve h�zl� nas�l gerçekle�tirebiliriz?” diye bir aray�� vard�. Yine de konu kapanmad�. Stratejik partner, do�ru ücrette bulunursa neden olmas�n? Tabii ki sat�� dü�ünülebilir...

ERSEL GÖRAL’IN EN BÜYÜK ‘KE�KE’S�
-Yurt d��na ilk gitti�imde 32 ya��ndayd�m. TAV’�n yurt d��ndaki ilk projesi olan Gürcistan’da “genel müdür”düm. Çok gençtim. �imdi olsa 6 ay haz�rlan�r, çal��r, öyle giderim.
-�u an bir yurt d�� projesinde yer alacak olsam; mutlaka o ülkenin kültürünü, sosyal hayat�n�, ya�am ve i� yap�� tarz�n� önceden biraz daha çal��p içime sindirip giderdim.
-Elbette gitti�imiz ülkelerin insanlar� da bizim i� yap�� disiplinimize uymal�. Ancak biz bunlar� harmanlarken Gürcistan’da 4-5 ay� çok yava� geçirdik. Zaman kaybettim.

ERSEL GÖRAL’IN EK�P RUHU
-Do�ru insanlarla, do�ru ekiple çal��yorum. �SG’deki en büyük lüksüm; arkamdaki çok güvenilir, çok sayg�n ve i�ini bilen insanlar.
- En önemli varl��m�z ne bu bina, ne bu altyap�, ne otomobilller, ne bu ofis, ne e�yalar, ne di�er unsunlar; insan... Hem kendi ekip arkada�lar�mla hem mü�teriyle yüz yüzeyken kar��mda bir insan oldu�unun bilinciyle konu�uyorum. �leti�imi her zaman s�cak, canl�, sayg�, sevgi, sayg�, ho�görü çerçevesinde tutmaya çal��yorum.
-Tan�yay�m ya da tan�mayay�m; herhangi bir ki�ide karamsarl�k, b�kk�nl�k, yorgunluk, çaresizlik, uygunsuzluk, kö�eye s�k��m��l�k, ç�kmaz soka�a girmi�lik görürsem profesyonel gözle “Ben bu sorunu nas�l çözerim? Nas�l fayda sa�lar�m?” diye yakla��r�m. Bunun, hayatta hep faydas�n� gördüm.
-Ba�ar�, do�ru ileti�imin ürünü. Bu birlikteli�i do�ru temellerde oturttu�unuzda ekibin motivasyonu, heyecan�, liyakat� artt�kça ba�ar�lar otomatik geliyor. ��leri; bir olma, birlikte olma mantalitesi ve stratejisiyle yürütmeye çal��yorum.
*Ersel Bey, geldi�i günden beri ta��d�� heyecan�n�, kendisiyle beraber i� yapacak olan ekibindeki herkese veriyor. / Söze, �stanbul Sabiha Gökçen Uluslararas� Havaliman� Kurumsal �leti�im Müdürü Canan Soysal giriyor...

ERSEL GÖRAL’IN KULAK VERD�� Ö�ÜTLER
-Warren Buffett’�n �u sözleri kula��mda: “Kural 1: Asla para kaybetme. Kural 2: Birinci kural� unutma.” Bill Gates’in de güzel bir laf� var: “Anla��labilir, kolay hedefler koyun.” Çünkü hepimiz finansç�, havac�, pilot de�iliz.
-Örnek, feyz ald��m, hayatta olan ya da olmayan birçok büyü�ümüz var. Bunlardan biri de rahmetli Sak�p Sabanc�. Çok güzel ö�ütleri var. Çok de�erli bir büyüktü. Türkiye’nin en de�erli insan kaynaklar�ndan biriydi. Hayat felsefesini insan ve ileti�im üzerine kurmu�tu.
-Merhum Sabanc� “�u 3 kelimeyi akl�n�zdan hiç ç�karmay�n. ‘Günayd�n ya da merhaba” deyin, mutlaka te�ekkür edin, bir �ey isterken ‘lütfen’ deyin” diyor. Farkl� bir felsefe bence. “�nsana dokunun” ve “Çocuklar�n�za, ailenize mutlaka vakit ay�r�n” diyor.

ERSEL GÖRAL’IN 2020 YATIRIM AJANDASI
-Ana hedefimiz, uçak ve yolcu say�m�z. 2020’de yüzde 6’l�k büyüme öngörüyoruz. Kendimizin geli�imini de rakamlara göre projekte etmeliyiz. “Artan trafikte nas�l daha iyi hizmet veririz?” sorusunun yan�t�n�, kar��l��n� vermek için çal��aca��z.
-2021 sonunda bitirmeyi öngördü�ümüz yeni terminal binam�z�n in�at�na ba�lamak istiyoruz ki, bu önemli kilometre ta�lar�ndan. �n�allah 2022’de hizmette olacak. Mevcut binam�zda da birçok iyile�tirme planlar�m�z var ki, yolcuya dokunmaya devam edece�iz.
-Bire bir sorumlulu�umuzda olmayan, bizim operasyonlar�m�z� ve sahadaki icraat�m�z� direkt etkileyen metro in�aat�n�n (2020 sonunda), ikinci pist in�aat�n�n (Kas�m 2020’de) tamamlanmas� için ilgili otoritelerle, proses i�lem sahipleriyle kominikasyonu, ili�kiyi güçlü tutaca��z.
-�nsan kayna��m�za yat�r�m yapaca��z. Arkada�lar�m�z�n ki�isel geli�imleri, e�itim planlamalar� ve tüm bunlar�n sonucunda “Bu havaliman�n�n operasyonlar�na katk�lar� nas�l artar ve zenginle�ir, bu yelpazeyi nas�l daha renklendirebiliriz?”in pe�inde olaca��z.

Seyfettin Bayram - s.bayram@businesslife.com.tr
Mehmet Tufan - m.tufan@businesslife.com.tr
FOTO�RAFLAR: M. BURAK BÜRKÜK