BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

S�BER SUÇLULARIN GÖZDES�: NESNELER�N �NTERNET�

G�n ge�tik�e evlerde kullan�m� yayg�nla�an internete ba�l� ak�ll� cihazlar, siber sald�r�lar�n oda��nda. Ge�en y�l 32.7 milyon kez hedef al�nan Nesnelerin �nterneti (IoT) cihazlar�na y�nelik bilin�lenmek �art...

Küçük ev aletleri, IP kameralar, termostatlar veya yaz�c�lar gibi internete ba�l� cihazlar�n savunmas�z yap�lar�ndan faydalanan siber sald�rganlar i�tahland�. 2017-18 aras�nda IoT cihazlar�n�n say�s� yakla��k 3 milyar yükseldi. Bir kere hedef al�nan IoT sistemleri, botnet a��n�n bir parças� haline gelerek DDoS sald�r�lar�na da neden oluyor.

IOT C�HAZLARINI 5 ADIMDA GÜVENL� KILIN
Bitdefender Antivirüs, IoT cihazlar�n� kötü amaçl� yaz�l�mlardan korumak isteyen kullan�c�lara 5 önemli güvenlik tavsiyesinde bulunuyor.
1- C�HAZIN GÜVEN�RL��NDEN EM�N OLUN. �nternete ba�l� bir cihaz� sat�n almadan önce cihaz�n güvenilirli�inden ve bu cihaz�n nas�l çal��t��n� tam olarak anlad��n�zdan emin olmak gerekiyor. �nternete nas�l ba�lan�r, hangi verilere eri�ebilir, bu verileri nerede saklar ve hangi ko�ullar alt�nda bu verileri kullan�r ö�renin.
2- GÜVENL�� VE G�ZL�L�� ARTIRIN. Cihazla birlikte gelen varsay�lan �ifreleri, e�siz ve karma��k bir �ifre ile de�i�tirin. Kablosuz yönlendiriciler de dahil olmak üzere tüm cihazlar için güçlü �ifreler kullan�n.
3- AYRI A�LARDA �ZOLE ED�N. E�er mümkünse ak�ll� televizyonunuzu ayr� bir a�da izole edin. E�er kameras� varsa kullanmad��n�z zaman kapal� oldu�undan emin olun ve sadece üretici taraf�ndan yetkilendirilmi� uygulamalar� yükleyin.
4- GÜNCELL��N� KORUYUN. Evin içerisindeki cihazlar�n güvenlik durumu, kimler taraf�ndan kullan�ld��, yaz�l�m�n üretici taraf�ndan düzenli bir �ekilde güncellenip güncellenmedi�i ve en önemlisi de ne s�kl�kla sald�r�ya u�rad�� konular�nda güncel kal�n.
5- PROFESYONEL ÇÖZÜMLER KULLANIN. Tüm cihazlar�n�z için zararl� yaz�l�mlar�, kimlik av� ve sald�r� giri�imlerini tespit edip engelleyecek bir güvenlik çözümü kullan�n.

IOT VE IIOT NED�R?
Ak�ll� her �eyin kalbinde IoT (Internet of Things-Nesnelerin �nterneti) yat�yor. Günlük hayat�m�zda kullan�lan cihazlar�n, nesnelerin (kahve makinesi, buzdolab�, saat, klima gibi) internet a�� üzerinden bilgi teknolojileri deste�iyle birbirlerine ba�lanmas�na ve bilgi al��veri�ine olanak sa�lar.Endüstriyel Nesnelerin Interneti (Industrial Internet of Things-IIoT) ise özellikle üretim, lojistik, enerji gibi sektörlerdeki IoT teknolojisini ifade ediyor.

AKILLI EVLER TEHD�T ALTINDA
Ak�ll� evlerdeki ayd�nlatmadan �s�tmaya, sinemadan güvenli�e kadar birçok sistemin dahil oldu�u Kompleks IoT (Nesnelerin �nterneti) Ortamlar�, siber sald�rganlar�n tehdidi alt�nda. Maalesef önümüzdeki birkaç y�lda, milyarlarca dolarl�k yeni bir endüstrinin olu�mas� öngörülüyor.

Gelece�i anlatan bilim kurgu filmlerindeki sahneler, ‘Nesnelerin �nterneti’ (IoT) ile gerçe�e dönü�üyor. Bir komutla ayd�nlanan odalar, daha az trafi�i tespit eden uygulamalar, sa�l�kl� bir ya�am ad�na her ad�m� izleyen bileklikler ve daha fazlas� art�k hayat�m�z�n içinde... Nesnelerin �nterneti pazar�n�n 2019 sonunda küresel ekonominin 1.5 trilyon dolarl�k k�sm�n� olu�turmas� bekleniyor. 2020’ye kadar 50 milyar, 2030’a dek 200 milyardan fazla nesnenin, internet arac�l��yla birbirine ba�lanaca�� tahmin ediliyor.

Kompleks IoT ortamlar� ise siber suçlular�n yeni hedefi. Asansör, kartl� kap�, yang�n sensor sistemleri gibi Bilgi Teknolojileri (BT) d��ndaki cihazlar�n yönetilmesini sa�layan yaz�l�mlara ula��labiliyor. Böylece kullan�c�lar�n güvenliklerini ihlal edecek durumlar olu�turuluyor ve eski haline döndürülmesi için fidye talebinde bulunuyor.

TREND M�CRO AKDEN�Z ÜLKELER� TEKN�K MÜDÜRÜ MEHMET GÜLYURT:
EV SAH�B�N�N SES� KLONLANIYOR!
Siber sald�rganlar kolayl�kla kompleks IoT ortam�nda otomasyon sunucusuna s�zabiliyor. Mevcut kurallar� de�i�tirebiliyor ve kontrolü eline geçirerek olas� riskleri art�rabiliyor. Al��veri� merkezleri, havalimanlar�, oteller, hastaneler, ak�ll� binalar, plazalar gibi yerler tehdit alt�nda. Bunun sonucunda siber terör gruplar�n�n eylemleri görülebilir, insanlar rehin al�nabilir, h�rs�zl�k ve soygun vakalar� ya�anabilir.

Ak�ll� kilitlerle eve / �irkete eri�ime imkâ veren otomasyon kurallar� de�i�tirilebiliyor. Böylece sensorlar, onlar� ya evde ya�ayan biri gibi alg�l�yor ya da kap�lar� kilitlemiyor. Alarm çok kolay bir �ekilde devre d�� b�rak�l�yor. Ayr�ca internete ba�l� hoparlörler vas�tas�yla sanal asistanlara komutlar verilebiliyor. Ev sahibinin sesi analiz edilerek klonlan�yor, kompleks IoT ortamlar�na ba�l� cihazlar�n ses tan�ma prosedürü geçiliyor.

ODEXO TÜRK�YE CEO’SU AHMET ZEYT�NO�LU:
SAN�YEDE 127 YEN� C�HAZ, �NTERNETE BA�LANIYOR
Nesnelerin �nterneti, i� ya�am�n�n yan� s�ra günlük hayata da her daha fazla entegre oldu. Nefes ald��m�z her saniyede, tahmini olarak 127 yeni cihaz internete ba�lan�yor, sa�lad�� bilgi ak��yla hayat�m�z� kolayla�t�r�yor. Dünya çap�ndaki özel �irketlerin 2017 ile 2025 y�llar� aras�nda Nesnelerin �nterneti için 15 trilyon dolar harcayaca�� tahmin ediliyor. Dünyay� de�i�tiren bu teknolojiye kay�ts�z kal�namaz.

NESNELER�N �NTERNET� OF�SLER� DE��T�R�YOR
Nesnelerin �nterneti üzerine yo�unla�an i�letmeler, çal��anlar�n memnuniyetini, verimlili�ini, güvenli�ini ve performans�n� art�rmay� hedefliyor. Yapay zekayla donat�lan sanal asistan botlar�, ofislerde hayat� kolayla�t�r�yor, daha konforlu alanlar sunuyor.

Sensörler arac�l��yla binan�n belli bölümlerinde kaç ki�inin çal��t��, nerede yo�unluk ya�and�� gibi bilgiler elde edilip; �s�nma, ayd�nlatma ve temizlik konular�nda tasarruf sa�lanabiliyor. Ayr�ca yeni teknolojiler, güvenlik de sunuyor. Endüstriyel alanda kullan�labilecek IoT ürünleriyle çal��anlar�n yorgunluklar� tespit edilip, olas� yaralanmalar�n önüne geçilebiliyor.

ELEKTR�K FATURALARINDA %20 TASARRUF
- �irketlerin %65’i, 2020’ye kadar çal��malar�na IoT ürünlerini eklemeyi planl�yor
- 2020'de dünya çap�ndaki �irketlerde 9.5 milyar dijital asistan�n görev yapmas� bekleniyor
- Çal��anlar�n %69’u, otomasyon ile as�l görevlerine yo�unla��yor. %86’s� otomasyonla yarat�c�l��a daha çok vakit buluyor
- �irketler IoT ürünleriyle güvenlik anlam�nda %20-50 aras�nda; enerji takibiyle elektrik faturalar�nda %20’ye yak�n tasarruf sa�layabilir.
* ‘��YER� TRENDLER� RAPORU 2018’

ÇALI�ANLAR, NESNELER�N �NTERNET�’NE KAR�I DE��L
�irketlerin gelecek planlar� aras�nda Nesnelerin �nterneti önemli rol oynuyor. %31.4’ü bu konudaki çal��malara ba�larken, %43’ü önümüzdeki 12 ayda haz�rl�klar�n� tamamlamay� hedefliyor. 2016’da üretilen 202 milyon giyilebilir cihaz�n, 2021’e dek 500 milyona kadar yükselmesi bekleniyor. Çal��anlar�n yüzde 58’i, “i�lerin daha h�zl� yap�lmas�na yard�mc� olacaksa” giyilebilir bir cihazla çal��abilece�ini belirtiyor.

EY TÜRK�YE DANI�MANLIK BÖLÜMÜ ORTA�I VE R�SK DANI�MANLI�I H�ZMETLER� L�DER� EMRE BE�L�:
5G VE NESNELER�N �NTERNET� �LE GÜVENL�K END��ES� KONU�ULACAK
EY’nin “Telekomünikasyon Operatörleri için En Büyük 10 Risk” raporuna göre; Nesnelerin �nterneti (IoT) ve yakla�an 5G’nin veri ak��n� art�rmas�, risk ortam�n� güçlendiren etkenler aras�nda. Gigabayt altyap�s�n�n ak�ll� ba�lant�n�n gücünü ortaya ç�karacak olmas�, telekomünikasyon operatörlerini bu alanda öncülük konusunda te�vik ediyor. 5G ve Nesnelerin �nterneti’nin ba�lant� uç noktalar�n� art�r�c� bir etki yaratmas�, güvenlik endi�elerinin daha da fazla gündemde olmas�na neden olacak. Güven unsuru, telekomünikasyon �irketleri için anahtar niteli�i ta��yor. Güvenli�i, mü�teri etkile�iminin kalbinde pozisyonland�rmalar� ve düzenlemelere uyum sa�lamalar�, büyüme hedeflerine ula�malar�na destek olacak.

DELL EMC TÜRK�YE GENEL MÜDÜRÜ S�NAN DUMLU:
GELECE�E HAZIR YATIRIMLAR YAPILMALI
Dijital olgunluk konusunda geli�mekte olan pazarlar�n önde oldu�u görmek sevindirici. Ülkemizin Avrupa, Orta Do�u ve Afrika bölgesinde bu alanda zirvede yer almas�, önümüzde harika f�rsatlar oldu�una i�aret ediyor. 5 y�lda de�i�mesi beklenen mü�teri ihtiyaçlar�n�n kar��lanmas� noktas�nda endi�e ediliyor. Bu sorunun önüne geçmek için i�letmeleri, �imdiden önlemlerini alarak, gelece�e haz�r yat�r�mlar yapmal�.
Önümüzdeki 1-2 y�l için
en önemli teknoloji yat�r�mlar�:
- Siber güvenlik (%70)
- Bili�im merkezli yakla��m (%59)
- Nesnelerin �nterneti (IoT) teknolojisi (%52)
- Bili�sel sistemler (%52)
- Çoklu bulut ortam� (%51)

CLPA TÜRK�YE ÜLKE MÜDÜRÜ TOLGA B�ZEL:
IIOT TABANLI AKILLI FABR�KALARIN �N�A SÜRES� KISALIYOR VE VER�ML�L�K ARTIYOR
Endüstriyel Nesnelerin �nterneti (IIoT) sistemleri son y�llarda uygulama a�amas�na geldi. Böylece genel amaçl� ethernet ileti�imi sa�layan farkl� cihazlar�n kullan�m�nda, yüksek fonksiyonlu hareket kontrolü ekipmanlar�yla farkl� türlerdeki ekipmanlara ili�kin protokol uygulamas� taleplerinde de art�� ya�and�. Günümüz tüketicilerinin ki�iselle�mi� ürün isteklerine cevap verebilmek için fabrikalar en k�sa sürede dijital dönü�ümlerini ba�latmal�. Robotlar dahil, üretim hatt�ndaki tüm makine ve sistemlerin birbiriyle çok h�zl� bir �ekilde haberle�mesi önemli.

Tunç Alt�nba�
t.altinbas@businesslife.com.tr