Yarýþtan geri kalýn demiyorum, herkesle beraber koþun

• 1.01.2018
• 1426
• Twitter'da Paylaþ
• facede

Prof. Dr. Emre ALKÝN

Herkesin koþtuðu zamanlarda en hýzlý koþan olmak için çalýþmayýn, kimsenin umurunda olmadýðý gibi bir de boþ yere yorulursunuz. Ancak herkesin durduðu yerde sadece hýzlý yürüyerek büyük fark atabilirsiniz. Ýþte bu kadar. Bu dediðimi yapan firmalarýn piþman olduðunu görmedim.

2018 yýlý, herkesin korkulu rüyasý olacak. Dolar/TL'nin seyri, enflasyonun tek haneye inip inmeyeceði, faizlerin daha ne kadar yükseleceði gibi endiþeler þimdilik ertelendi. Çünkü herkes biliyor ki endiþe etmenin kimseye faydasý yok. Sonucu deðiþtirecek gücünüz yoksa tasalanmak sadece vücut kimyanýzý bozar. Elbette, Türkiye'deki iþletmelerin faaliyetlerini yüzde 40 sermaye yüzde 60 da borçla gerçekleþtirmeleri sürekli olarak alternatif "acil durum" planlarý yapmalarýný gerektiriyor. Birçok þirketin sürekli "yaðmurlu günler" için yaptýklarý planlar beni çocukluk yýllarýma götürüyor.

ALTERNATÝF "YAÐMURLU GÜN" PLANLARI YAPARDIM

Annemin tedavisi için 1980'lerde Londra'dayken, ben de alternatif "yaðmurlu gün" planlarý yapardým. Yaz ortasýnda bile yaðmur yaðdýðý için, o zamanlarda Londra'nýn kenar çizgilerinde olan hastaneden annemi nasýl taksiye bindireceðimi düþünürdüm. Bu durumun beni baský altýna aldýðýný söylememe gerek yok. Londra'da 1980'lerde yaþamýþ olanlar ne demek istediðimi gayet rahat anlayabilirler. Elbette bu durum, bende "sürekli çözüm üretme" melekesi kazandýrdý. Karakterimi þekillendirdi. Bunu yadsýyamam.

ÇÖZÜM ÜRETME MELEKESÝ, DÝKEY UZMANLAÞMAYI ENGELLEMESÝN

Benzer þekilde sürekli kafasýnda risk hesaplamasý yapanlarýn "çözüm üretme makinesi" haline döndüklerini ancak bu durumun dikey þekilde uzmanlaþmalarýný engellediðini görüyorum. Yaptýðý iþte derinleþmek yerine, yarýn iþi elinden alýnacakmýþ gibi savunma mekanizmalarý üretenlerin inovasyon ve teknoloji olarak geri kaldýklarýný çok net olarak gözlemliyorum. Cesur adýmlar atmaktansa, kaleyi korumayý tercih ediyorlar. Ancak bu insanlarý fazla suçlamamak lazým. Devletin görevi, bireylerin rahat, huzurlu, düþük maliyetli ve deðer yaratan þekilde çalýþmasýný saðlamaktýr. Bu görevi gerektiði gibi yerine getirenlerin kalkýnmada fark attýklarý ortada. Onlarýn derdi kendileriyle yarýþmak, diðerlerinin derdi kur-faiz-maliyetler vs gibi detaylar oluyor.
Hal böyleyken, Türkiye'deki CEO'larýn önemli bir kýsmý þunlarý tartýþýyor:
- Büyüme
- Enflasyon
- Döviz Kuru
- Faiz

Çünkü bütçeyi bu parametrelere göre yapýyorlar. Ben onlara bu parametrelerin dýþýnda bir öneride bulunacaðým: "Herkesin koþtuðu zamanlarda en hýzlý koþan olmak için çalýþmayýn, kimsenin umurunda olmadýðý gibi bir de boþ yere yorulursunuz. Sadece 1 puan daha hýzlý büyümek için harcadýðýnýz efor yüzünden zor günlere mecaliniz kalmaz. Ancak herkesin durduðu yerde sadece hýzlý yürüyerek büyük fark atabilirsiniz." Ýþte bu kadar. Bu dediðimi yapan firmalarýn piþman olduðunu görmedim.

DERLÝ TOPLU ÇALIÞMAKTA FAYDA VAR

Ancak hýzlý büyüme dönemlerinde "Allah ne verdiyse" diyerek sahilden hýzlý kulaçlarla açýlanlarýn, sonra sahile dönmekte güçlük çektiklerini hatta bir çoðunun fýrtýnada kaybolduðunu gördük.
Özetle, önümüzde eðer bir erken seçim yoksa, Türkiye'nin ve dünyanýn büyümeye devam edeceði bir yýl daha var. Bu dönemi doðru deðerlendirmek için "derli toplu" çalýþmakta fayda var. Sadece "foto finiþ" ile belirlenebilecek üstünlükler için firmalarý yormaya gerek yok. Yarýþtan geri kalýn demiyorum, herkesle beraber koþun.