YURTTAÞLIK BÝLÝNCÝ VE SORUMLULUKLARIMIZ

• 1.10.2020
• 6411
• Twitter'da Paylaþ
• facede

Acar Baltaþ

Bu dönemin politik tutumlar, yabancý düþmanlýðý ve hoþgörüsüzlük konusundaki etkileriyle ilgili hikâyesi halk tarafýndan yazýlacak.

Büyük toplumsal krizlerin çözümünde, üç kuruma güven büyük önem taþýr: Akademi (bilim), kamu yönetimi ve medya. Bunlara güven ne kadar güçlüyse, krizler o ölçüde az zarar verir, hýzlý aþýlýr ve sonrasýnda hayat, eski normaline geri döner. Bilim, ilk kez karþýlaþtýðý ve sürekli dönüþüm geçiren bir ajanla mücadele ettiði için þimdilik yetersiz gözüküyor. 

YAÞADIÐIMIZ VE ÇALIÞTIÐIMIZ SÝSTEM, DEÐÝÞTÝ 
Covid-19 ile birçok iþ yeri açýlmamak üzere kapandý, günlük hayat saymakla bitmeyecek þekillerde farklýlaþtý ve ekonomik politikalarýn deðiþimi hýz kazandý. Sonuç olarak, içinde yaþadýðýmýz ve çalýþtýðýmýz sistem, küçük veya büyük birçok açýdan deðiþti. Pandemi, dünyada normal kabul edilen düzeni sarsabilecek potansiyel bir tehdit olma özelliði taþýyor. Baþta saðlýk sistemi, politik ve ekonomik kurumlar olmak üzere tüm dünyada birçok kurum sorgulanmaya baþladý. Bunun nasýl sonuçlar doðuracaðý henüz açýklýða kavuþmuþ deðil. Sonucu iki yönde geliþme gösterebilir: Ýnsanlar daha liberal ve çevreye karþý daha duyarlý olabilecekleri gibi; daha hoþgörüsüz, yabancý düþmaný ve ýrk ayýrýmý yanlýsý olabilir. 

GÖNÜLLÜ ÝTAAT ALANI
Geçen yüzyýlýn baþýnda Lord Mounten, sistemli bir devlet yapýsý için “Kanun ve Davranýþ” adlý makalesinde üç alan tanýmlamýþtýr: 
1. Özgür seçim alaný: Bireylerin tercihlerini diledikleri gibi kullandýklarý, istediklerini yaptýklarý alan.
2. Yasalarýn egemenlik alaný: Sýnýrlarý kanunlarla tanýmlanmýþ alan (ve bu iki alanýn ortasýnda kalan).
3. Gönüllü itaat alaný: Bireylerin özgür iradeleriyle kendileri için yararlý ve kolay olandan vazgeçmesi. 
Birincisi, kiþinin kendi tercihine göre istediðini yapmakta özgür olduðu özel alandýr. Ýkincisinde yapacaklarý ve yapamayacaklarý yasalarla tanýmlanmýþtýr. Üçüncüsü, polis zoru olmaksýzýn yasalara gönüllü olarak uyulan alandýr. Bu, her toplumda yurttaþlýk bilinci tarafýndan þekillenir. Tarihi fedakârlýklarla ve cesaret hikâyeleri ile dolu olan Türk milletinin bu anlayýþý göstermesini beklemek, aþýrý bir talep olmasa gerek. Sadece koronavirüsü yenmek için deðil, birlik ve beraberlik içinde yaþamak için de zayýflayan bu duyarlýlýðý oluþturmaya çalýþmalýyýz. Yurttaþlýk bilinci, ortak deðer sistemine sahip olarak, tasada ve sevinçte birlik olmayý; toplum için yararlý olaný kiþisel çýkar ve rahatlýðýnýn önüne koymayý gerektirir. 

ÇEVRE DUYARLILIÐI...
Gönüllü itaat anlayýþýnýn egemen olduðu toplumlarda, insanlar yolu kýsaltmak için bir meydandaki çimene basmazlar ve bunun için “çimenlere basýlmaz” levhasýna ihtiyaç duymazlar. Benzer þekilde, pandemi sebebiyle yapýlan kýsýtlamalara vatandaþlýk bilinci olan bir kiþi, ceza almamak için deðil, gönüllü olarak uyum gösterir. Ülkemizde ve dünyanýn bazý yerlerinde sorunlar bu noktada düðümleniyor. Sabýrsýzlýk göstermek, sýkýlmak ve önlemleri abartýlmýþ bularak ve bunlarý göz ardý ederek yaþamak, sadece bireysel risk içermiyor, çevreye karþý da sorumsuzluk anlamýný taþýyor. 

ÖZLEMÝ ÇEKÝLEN HAYATA DÖNÜÞ, GECÝKÝYOR
Baþkalarýnýn hayatýný ve saðlýðýný tehlikeye atan davranýþlar, sadece ülkemizde deðil, dünyadaki örnekleri ile her gün televizyon ekranlarýndan, hiçbir tartýþmaya yer býrakmayacak þekilde, evlerimize geliyor. Özlemi çekilen hayata dönüþü de geciktiriyor. Bireyler kendi özgür tercihlerini yapma konusundaki kararlýlýklarýný, baþkalarýný da gözetmek yönünde geniþlettiklerinde, hasretini çektikleri normale kavuþmalarý hýzlanacak. Bilim insanlarýnýn ülkemizdeki virüs yayýlýmýný önlemek için aradýklarý sihirli anahtar belki de budur. 

SONUÇ:
Pandeminin büyük resimdeki uzun dönemli sonuçlarý, tarihte bir dönüm noktasýný belirleyecek. Ýnsanlara nasýl yaklaþtýðýmýz, sahip çýktýðýmýz ve desteklediðimiz deðerler yalnýzca hükümetleri deðil, ortadaki toz duman yatýþtýktan sonra karþýlaþýlacaðýmýz dünyanýn gerçeklerini þekillendirecek. Zor günler; her bireye, eskisinin yerine koyacaðýmýz yeni dünya anlayýþýna ilham verecek bir örnek olma sorumluluðunu yüklüyor.