KADIN PROFESYONELLER KÜLTÜR VE SANATTA YÖNECİLİĞE HAZIR

Selen Kocabaş

BrItIsh CouncIl'ın üç yıllık 'Kültür ve Sanat Alanında Kadın ve Liderlik' programının bir parçası olan 'Kültürde Kadın Gücü' araştırmasına göre; kadın profesyonellerin yüzde 55'i, kültür ve sanat alanında yönetici olmaya hazır. Çalışma; Türkiye'deki kadın liderlerin, sektördeki ihtiyaç ve isteklerinin daha iyi anlaşılmasını amaçlıyor.

British Council’ın ‘Kültürde Kadın Gücü’ araştırması, iş gücünün yarıdan fazlasının kadın olduğu bilinen kültür-sanat sektöründeki kadın profesyonellerin ve yöneticilerin ihtiyaç ve isteklerini ortaya çıkartıyor. Kültür profesyonellerini, toplumsal gelişim ve dönüşüme katkıda bulunma ilkesinden hareketle, kendilerini değerlendirmeye ve alana daha bütüncül bir yaklaşımla bakmaya davet ediyor.

'DEĞİŞİM GERÇEKLEŞTİREBİLME POTANSİYELİ'Nİ TEŞVİK
British Council, başlattığı ‘Kültür ve Sanat Alanında Kadın ve Liderlik’ programıyla kültür-sanat alanındaki kadın profesyonellerin mesleki ilerlemesini desteklemeyi ve alanlarında değişim gerçekleştirebilme potansiyellerini teşvik etmeyi amaçlıyor. Kadınların güçlendirilmesi ve cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının kapsayıcı bir toplum için büyük önem taşıdığına inanan British Council, 255 sanat profesyonelinin katılımıyla gerçekleştirdiği ve https://www.britishcouncil.org.tr/programmes/arts/... adresinden ulaşılabilen ‘Kültürde Kadın Gücü’ araştırmasıyla, Türkiye’de yaratıcı sektörlerde yer alan kadın liderlerin profillerini, mevcut rollerini ve etkilerini inceliyor. “Kültür-sanat”ın kadın çalışan ağırlıklı yenilikçi bir sektör olarak görülmesine rağmen; işe alım, terfi, kariyer gelişimi ve maaş gibi konularda eşitsizliğin çeşitli aşamalarda göründüğü ortaya konuluyor.

ZORLUKLARDAN BİRİ DE KÜLTÜR-SANATIN DEĞERİYLE İLGİLİ TOPLUMSAL ALGI
Türkiye’de kültür-sanatın gelişmekte olan bir sektör olduğunun altını çizilirken, kurumlararası iş birliği eksiklikleri, ortak eylem platformlarının sınırlı sayıda olması, kültür-sanat değerleriyle ilgili toplumsal algı ve Türkiye’nin değişen uluslararası gündemi ve güvenlik sorunları gibi konular, sektörün gelişimi önündeki kısıtlama ve zorluklar arasında. Katılımcılar tarafından, özel sektörün kamuya oranla, Türkiye’de “kültür-sanat”ın varlığına ve gelişimine daha büyük katkı sağladığı belirtiliyor.

KADINLAR BU SEKTÖRDE ÇALIŞMAKTAN MUTLU
Cinsiyet eşitliği ilkelerini benimseyen kültür-sanat kurumlarında çalışmanın daha öncelikli olduğunu belirten kadın profesyoneller, hayâllerindeki işte çalışmanın, üretkenliğin, entelektüel tatminin ve sosyal faydanın bu alanda çalışma konusunda kendilerini motive ettiğini söylüyor. Kadın profesyoneller ve yöneticilerin yüzde 80’i fiziksel çalışma ortamlarından, yüzde 79’u iş arkadaşlarından ve yüzde 72.5’i üst kademe yöneticilerinden memnun. Kadınların yüzde 72’si kariyerlerinde ilerlemek istediğini ifade ediyor ve yüzde 55’i yönetici olmaya hazır. Bu rakamlar, kültür-sanat alanındaki liderlik pozisyonlarında gelecekte daha fazla kadının olacağına işaret ediyor.

YÜZDE 25’İ BAZEN “ERKEK GİBİ DAVRANMAK” ZORUNDA KALIYOR! 
Toplumsal cinsiyet bakış açısından ele alındığında, kadınların yüzde 40’ı sektörde kadın olmanın zorluğuna dikkat çekerken, yüzde 25’i de mesleki hayatında bazen “erkek gibi davranmak” zorunda kaldığını kabul ediyor. Üst düzey kadın yöneticilerin yüzde 56’sı ise bu sektörde kadın olmanın zor olmadığını belirtiyor. Buna karşın, erkek yöneticilerin fikirlerinin daha fazla ciddiye alındığını düşünüyor.

DÜŞÜK MAAŞLARA RAĞMEN YÜKSEK KARİYER GELİŞİM DESTEĞİ
“Kültür-sanat”taki maaşların, diğer sektörlere kıyasla daha düşük olduğunu düşünen kadın profesyonellerin yüzde 66’sı, ücretlerinin aylık masraflarını karşılamak için yeterli olmadığını, yüzde 53’ü geçinmek için ebeveynlerine ve yüzde 39’u eşlerine/partnerlerine bel bağladıklarını anlatıyor. Düşük rakamlara rağmen “kültür-sanat”taki kariyer gelişim desteği de bir o kadar yüksek. Kadınların yüzde 71’i kariyer gelişimi için desteklendiğini aktarıyor. 
Katılımcıların yüzde 49’u, kariyer gelişiminde ilk olarak deneyim paylaşımı ve meslektaşlar arası öğrenmeye imkân tanıyacak profesyonel eylem platformlarını tercih ederken, bunu yüzde 44 ile iş ilişkileri geliştirme (networking) ve yüzde 33 ile belirli konularda rehberlik ve eğitimler izliyor. Bu tarz platformlar, liderlik potansiyelini gerçeğe dönüştürmede hayati bir rol oynayabiliyor.

GELİŞİM İÇİN ÖNERİLER...
Çalışma koşulları ve saatlerinin standart hale getirilmesi ve iyileştirilmesi için çaba gösterilmesinin, bakım sorumluluğu olan çalışanların desteklenmesinin, alandaki fon kaynakları sınırlı olsa da düşük maaşların iyileştirilmesinin ve işyerinde ayrımcılığın önüne geçmek adına farkındalığın artırılmasının, kültür-sanat sektörünün gelişmesi ve büyümesi için faydalı olacağı fikri hâkim...

*British Council, Birleşik Krallık’ın kültürel ilişkiler ve eğitim fırsatlarından sorumlu uluslararası kuruluşudur.

TÜRKİYE’DE KADINLARIN İSTİHDAM ORANI YÜZDE 33.6
Türkiye İstatistik Kurumu’nun son verilerine göre; 2017 yılı itibariyle Türkiye’de kadınların istihdam oranı yüzde 33.6. Bu rakam, erkeklerin istihdam oranının yarısından az yüzde 72.5. Kadınların işsizlik oranının (yüzde 14.1), erkek işsizlik oranından (yüzde 9.4) çok daha yüksek. Dünya Ekonomik Forumu tarafından derlenen Cinsiyet Açığı Endeksi de, Türkiye'nin kadınların işgücüne katılımı ve profesyonel ve teknik rollerde temsil edilmesinde 131. sırada olduğunu bildiriyor.
 

Yazarın 1.09.2019 00:00:00. Tarihinden Önceki Yazıları