BUSINESS LIFE Ayl�k �� Hayat� & Ekonomi Dergisi

BIDEN KÜRESELC�LER�N ZAFER� OLUR

1.11.2020
4933
facede

ABD'de, BIden'�n se�ilmesi durumunda, Obama d�neminin T�rkiye politikalar�n�n yeniden canlanaca��n� d��n�yorum. Ocak 2020'deki yemin t�reni sonras�ndaki 3 ay, iki �lke ili�kileri a��s�ndan �ok zorlu ge�ecek. Dolar�n 8 TL'yi a�mas� ise Biden etkisiyle de�il, Merkez Bankas� (TCMB)'nin (ekim ay�n�n ��nc� haftas�) s�rpriz karar�yla oldu.

Demokrat Parti’nin ba�kan aday� Joe Biden’�n seçilmesiyle, Amerika ile Çin aras�ndaki ticaret sava�lar�nda yumu�ama gerçekle�mesi bekleniyor. Dolar�n di�er paralara kar�� k�sa vadede de�er kazanaca�� dü�ünüyoruz. Bununla birlikte, hangi aday seçilirse seçilsin, uzun vadede Euro’nun dolar kar��s�ndaki yükseli�i sürecek.

AMER�KAN DER�N DEVLET�N�N POL�T�KALARINI UYGULAR...
Biden’�n zaferi, olumsuz sonuçlar do�urmaya aday. Biden’�n, Beyaz Saray’a gelmesi halinde, Türkiye’ye yönelik Amerikan derin devletinin ajandas�n� uygulayacak. Obama döneminde Washington’�n, Ankara politikalar� yeniden canlanacak.

Donald Trump, Türkiye kar��t� politikalar� engellemeye çal��t�. Biden ile bunlar ortadan kalkacak. Trump’�n, Türkiye-ABD aras�ndaki gerginlikleri gidermeye, Halkbank davas�yla ilgili çözüm bulmaya çal��t��n� biliyoruz. Biden kazan�rsa, Ocak 2021’deki yemin töreninin ard�ndan gelecek 3 ayda gerginliklerin ya�anaca��n� öngörüyoruz. Bununla birlikte, iki ülkenin tarihten gelen stratejik ittifak gelene�iyle, ilerleyen zaman diliminde uzla�ma sa�layaca��na inan�yorum.

Demokratlar�n hem “Senato” hem “Temsilciler Meclisi”nde ço�unlu�u sa�lamas�, en riskli senaryo. Böyle olursa, Türkiye’ye dair yapt�r�mlar�n gündeme gelebilece�i ve iki ülke ili�kilerinin 1974 K�br�s Bar�� Harekât� sonras�ndaki silah ambargosundan bile daha so�uk bir döneme girebilece�i fikrindeyim.

DOLARDA, BIDEN ETK�S� YOK!
Dolar / TL kurundaki t�rman��, Biden’�n seçilme ihtimalinin artmas�yla alakal� de�il. Merkez Bankas� (TCMB)’nin politika faizini yüzde 10.25’te sabit tutmas�ndan kaynaklan�yor. Böylece, TL’ye dönen yat�r�mc�lar, yeniden dolara yöneldi. Zaman�nda al�nmayan kararlar�n maliyeti, uzun vadede daha fazla olacak. Denizi doldurmak için 10 kamyon çak�la ihtiyac�n�z varken, “Bugün 4 kamyon atay�m, yar�n da 6 kamyon atar�m” derseniz, sabah denizin, döktü�ünüz çak�llar� götürdü�ünü görürsünüz. Ve, toplam 14 kamyon çak�l atmak zorunda kal�rs�n�z.

“GÜVEN�M�Z� YERLE B�R ETME” MESAJI!
“Faiz 200 baz puan art�r�ld� da ne oldu? Döviz yine yükseldi” diyenlerin say�s� ço�al�yor. Bu görü�tekiler TCMB’ye “Sana olan güvenimizi yerle bir etme” mesaj� verdi. TCMB’nin de bu sözleri dikkate ald�� anla��l�yor. Ne yap�l�rsa yap�ls�n, beklentim, faizlerin yeni y�lda %15-20 seviyesini görece�iydi. Buraya do�ru gidiyoruz.

FA�Z, HER HASTALI�IN ÇARES� DE��L
Faiz, her kötülü�ün anas� olmad�� gibi, her hastal��n da çaresi de�il. 300-350 baz puan isteyenlere de bir cevab�m var. Kurlar�n yükseli�ini durdurmak ve TL'nin istikrar�n� sa�lamak, siyasi ve diplomatik istikrara, TCMB’nin rezervlerinin gücüne, yat�r�m ortam�n�n iyile�mesine, daha yüksek katma de�erli ihracata, döviz kazand�r�c� faaliyetlerin cesaretlendirilmesine ba�l�. Elbette pandemiden kaynaklanan olumsuz etkiler de azalmal�.
Özetle; baz� i�leri biz yapmal�y�z, baz� i�ler de kendili�inden düzelmeli. Bunu anlad��m�zda meseleye daha rasyonel bakmay� ö�renece�iz. Hem faizi hem dövizi hem de kambiyo rejimini kontrol etmeye çal��man�n vahim bir hata oldu�unu hâlâ anlamad��m�z� görüyorum.

EN ÖNEML� HEDEF P�YASA KURALLARINA UYMAK
Faiz art�r�m�n�n amac�, kurdaki yükseli�i durdurmak olmamal�. Piyasa kurallar�na uymak en önemli hedefimiz olmal�. Dövizin faizlerle de�il, yat�r�mc�lar�n ve tasarruf sahiplerinin güven duymas�yla dü�ece�i de bilinmeli. Yüksek faiz isteyenlerin içi bo� yorumlar�na kar��, bir kesim de yine bo� de�erlendirmeler ile “Faiz böyle kals�n” diyor. Bir ülkede faiz geliri, herhangi bir yat�r�m�n kâr�ndan daha fazlaysa, bunu düzeltmenin yolu kamu zoruyla faizi dü�ürmek de�il! Yat�r�m ortam�n� iyile�tirecek altyap� yat�r�mlar� yapmak, bu yolla mal ve hizmet üretenlerin maliyetini dü�ürmek...