ERKEN SEÇÝM MÝ GELÝYOR?

• 1.04.2021
• 1991
• Twitter'da Paylaþ
• facede

Prof. Dr. Emre ALKÝN

Tüm adýmlar, Türkiye'nin erken seçime gitmekte olduðunu gösteriyor. Ancak alýnan kararlar ve bunlarýn sonuçlarý, hem iktidarý hem de vatandaþý sýkýntýya sokacak gibi gözüküyor.

Merkez bankalarý, talep enflasyonuyla ve ekonomi ýsýndýðýnda faizle müdahale eden kurumlardýr. Siyasi kararlarýn piyasadaki yan etkilerini bertaraf etme görevi yapamazlar! 

AÐBAL’I, ATTIÐI DOÐRU ADIMLAR KOLTUÐUNDAN ETTÝ
Merkez Bankasý'nda, çok kýsa zamanda 4 baþkan deðiþtirmiþ olduk. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý’nda (TCMB), Murat Uysal dönemindeki yönetimin yanlýþ yola girmesi, Uysal’ýn da sonunu getirdi. Naci Aðbal ise uzun zamandýr Türkiye’nin görebileceði en doðru icraatlarý yaptý. Bürokrat olduðu için "millet adýna çalýþma" prensibiyle hareket ederek, atýlmasý gereken adýmlarý cesaretle attý. Fakat Cumhurbaþkanlýðý ondan problemleri çözmesini deðil, vaziyeti idare etmesini bekliyormuþ! Yeni atanan Baþkan’ýn (Prof. Dr. Þahap Kavcýoðlu), sarf ettiði cümleler, bu siyaset tarzýnýn aradýðý kiþi olduðunu gösteriyor. Bana kalýrsa Merkez Bankasý baþkanlarýnýn görevden alýnmasý, siyasi meselelerin arasýnda en önemsiz olaný. Göreve gelen kim olursa olsun, bir haftada gerçekleri kavrýyor ve gereðini yapmaya çalýþýyor.

“SADECE FAÝZLERÝ DÜÞÜK TUT, GERÝSÝNE KARIÞMA!” 
Anlaþýlýyor ki, Merkez Bankasý yönetiminden þu bekleniyor: “Sen ekonomideki sorunlarýn, enflasyonun, döviz kurlarýnýn, rezervlerinin durumunun, küresel ekonomik zorluklarýn, Türk-Amerikan iliþkilerinin ve AB’yle yaþanan çatýþmalarýn farkýndaymýþ gibi davranma. Sadece faizleri düþük tut, gerisine karýþma, bize görevimizi hatýrlatmaya kalkma! Yanlýþlarýmýzýn sonuçlarý yüzünden ortaya çýkan kaosu, yüksek faizle sakinleþtirmeye kalkýþma. Doðru olsa bile, bu bizi zora sokuyor. Çünkü biz her an erken seçime gidebiliriz!” 

ÇOK GEÇMEDEN, YENÝ BÝR KABÝNE AÇIKLANABÝLÝR 
HDP konusu ve Ýstanbul Sözleþmesi’nden çýkýþ gibi hamlelerden sonra bir de Merkez Bankasý Baþkaný’nýn görevden alýnmasý gösteriyor ki, erken seçim ile kabine revizyonu kapýda. Peki, neden böyle düþünüyorum? Mevcut bakanlar, telaþla yeni projeler ve kampanyalar için hazýrlýk gerçekleþtiriyor. Muhtemel bakanlarýn isimleri konuþulurken, Maliye ve Hazine birimlerini tekrar müstakil bakanlýklara dönüþtürmekten baþlayan, eski ekonomi kurmaylarýnýn göreve geri geleceðine kadar uzanan dedikodularýn uçuþtuðunu duyuyoruz. 

“SANAYÝ VE TÝCARET BAKANLIÐI" FORMUNA GERÝ DÖNÜLMELÝ 
Maliye ve Hazine’yi bilemem; ancak Ticaret Bakanlýðý, daha kuruluþunda kendisine haksýzca yüklenmiþ binlerce meseleyle uðraþýrken zorlanýyor. Hem iç hem dýþ ticarete bakmak kolay deðil. Zaten iki fonksiyon, birbirinden farklý hasletleri gerektiriyor. Bir de fiyat istikrarýyla ilgili çok önemli bir görevi mevcut. Onu da bu yapýsýyla, istese bile icra edemiyor. Dolayýsýyla "Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý" formuna geri dönülmeli. Bilim ve teknoloji de farklý bir baþkanlýkla ele alýnmalý.

FAÝZ, ENFLASYON VE RÝSKLERÝN BÝR FONKSÝYONUDUR
Faizin enflasyon yarattýðýný iddia etmek, dertleri görmezden gelmektir. Enflasyonu ortaya çýkaran olumsuzluklarla uðraþmak, piyasaya müdahale edip faizi düþürmekten daha zor. Diðer yandan, bazý sektörlerin baskýsýyla, Türkiye'de üretilmeyen ürünlere bile çok yüksek gümrük vergileri ve tarife dýþý engeller gelmiþ. Yýllardýr, direkt enflasyon yaratan bu uygulamalarýn kazanýmlarý hiç analiz edilmemiþ. Siyaset, bundan menfaat saðlayanlarý karþýsýna almamak adýna kýlýný kýpýrdatmýyor. Asýl maðduriyet faizden deðil, maliyetlerden ve hayat pahalýlýðýndan kaynaklanýyor. Gerçekten vicdan sahibi olmak, bu sýkýntýlarý gidermeye çalýþmaktýr. Lakin bunlar; uzun, çetrefilli ve siyaseten sýkýntýya yol açabilecek meseleler. Siyaset de sebeplerle deðil, sonuçlarla uðraþmayý tercih ediyor.

YAP BOZ TAHTASI!
Açýkçasý, Anayasa Referandumu’ndan sonra ülkenin, devletin ve siyasetin ayarlarýyla çok fazla oynandý. Adeta yap boz tahtasýna döndü. Bizleri zor günler bekliyor. “Reform ve istikrar sözcükleri her dönemde farklý algýlanýyor” desem yanlýþ olmaz. Ancak bizi, kibir ve kural tanýmamak daha büyük sýkýntýlara sokacak gibi gözüküyor.